En eğlenceli sinema sözlüğü

Sözlükleri çok severim.
Hatta millet olarak bizim, bilgi kıtlığı çekmemizin kaynağında, sözlük kullanma özrümüz olduğunu, birçok hatanın ve bilgisizliğin sözlük okumamaktan kaynaklandığı gibi bir kanaatim vardır.
Hangi alanda, türde olursa olsun, sözlük, kelimelerin ve bilgilerin çoğaltılmasını sağlar. Masamda, roman gibi okuduğum bir sözlük duruyor. Aklıma estikçe bir sayfasını açıyorum ve sinemaya dair bir şey öğreniyorum. Ama gayri resmi olarak(!) Evet; A’dan Z’ye bir sözlük bu. Ama maddeleri öyle alıştığımız sözlük maddelerine pek benzemiyor. Zaten alamet-i farikası da burada kendini gösteriyor.

Nen var kuzum?

Sinemaya dair neler yok ki bu kitapta... Film türlerini mi öğrenmek isterisiniz, bu türlerin başarılı yönetmenlerini mi, en çok hangi yabancı oyuncunun Türkiye’de filminin oynadığını mı merak ediyorsunuz, yoksa ‘Gecikmeli Ankara treniyle gelen kadın’ın kim olduğunu mu, “Nen var kuzum?” sorusunun hangi filmlerde geçtiğini mi... Liste daha da uzar gider...
Bu eğlenceli ve bir o kadar da nitelikli sözlüğü, ‘Altyazı’ adlı sinema dergisi ekibi kotarmış.
Sözlüğün tam adı: ‘Altyazı’nın Gayri Resmî ve Resimli Türkiye Sinema Sözlüğü’.
Başka sinema kitaplarında, ciddi görünen ancak özünde gayrı ciddi olan yazılardan çok daha ciddi bilgiler, doğru tespitler ve yazılar var bu sözlükte. Bazı maddeleri okuduğunuzda o anının, anekdotun işaret ettiği sinema, oyuncu hakkındaki düşüncelerinizi değiştirebileceğine, zenginleştireceğine inanıyorum.
Ahmet Saygılı adını duydunuz mu?
Başardığı önemli işi bilir misiniz? Belki birkaç kişi...
Ahmet Saygılı, Umut’un Cannes Film Festivali’nde gösterilebilmesi için, filmi yurtdışına kaçıran işçinin adı. Yani sinemaya ‘emek’ vermiş birçok ‘gizli kahraman’ı da bulacaksınız bu sözlükte.
Yönetmenler arasında atışmaların bir örneğini, bilmeyenlere aktarmak gerek: Atıf Yılmaz, ‘Allah Cezanı Versin Osman Bey’ diye bir film çeker, başrolde Orhan Günşiray vardır.
Yönetmen Osman F. Seden, bu filmden alınır ve ‘Erkeklik Öldü mü Atıf Bey?’ filmini çevirir. İşin hoş yanı bu filimde de başrolü gene Orhan Günşiray üstlenir. Filmlerin öykülerini, çekim serüvenlerini okurken, Türk sinemasındaki sansürün de nasıl kıyıcı bir özellik taşıdığını öğreneceksiniz. Emek Sineması dosyası, ‘entel filmi’ deyiminin ne anlama geldiği gene sözlüğün önemli maddelerinden. Altyazı sinema dergisi yazarlarından kusursuz bir ‘takım çalışması’ örneği ve sinemaya dair okuduğum en eğlenceli kitap!