OYA ECZACIBAŞI, Engin Özendes, Hadan Şenköken ile birlikte, İstanbul Modern’deki sergileri gezdim.
İlk sergi; Türk resmi, Doğu/Batı etkileşimi açısından önemli. Anne Fahrelnissa Zeid ile oğlu Nejad Devrim’in bir arada sergiye sunulan resimleri.
Sergi; Fahrelnissa ile Nejad-Gökkuşağında İki Kuşak adını taşıyor. Sergiyi gezen her ziyaretçi, Türk resminin iki önemli adının eserlerini gördükten sonra, yalnız Türk resmi değil resim üzerine bildiklerini zenginleştirmiş olacaklardır.
Bazı eserler, resimler, kitaplar, sadece birer ürün değildir, onun ardındaki hayatların da izdüşümü bunlara yansır.
Fahrelnissa Zeid (1903-1991), "lirizm ve romantizme dönük soyut resimleriyle ve son döneminde yoğunlaştığı portreleriyle tanınmıştır."
Oya Eczacıbaşı, Sunuş’ta serginin önemini özetliyor: "Bu sergimizin bizim için ayrı bir önemi ve anlamı bulunuyor. Yıllar önce henüz müze çabalarımız sürerken, Sayın Şirin Devrim, modern sanat müzemizin bir gün mutlaka gerçekleşeceği inancıyla annesi Fahrelnissa Zeid’in başyapıtı olan ’Cehennemim’ adlı tablosunu bağışlamıştı bize.
Bu anlamlı bağışın getirdiği heyecanla ve müzemiz açıldıktan sonra giderek çoğalan İstanbul Modern Koleksiyonu’ndaki yapıtlarımızın yanı sıra, hem yurtiçi hem de yurtdışı kurum ve özel koleksiyonlardan sağlanan katkılarla bir araya getirilen 180 yapıtın yer aldığı ’Fahrelnissa ile Nejad: Gökkuşağında İki Kuşak’ sergisi, iki öncü ve özgün sanatçımızın yaşamlarını ve yaratım süreçlerini en önemli yapıtlarıyla yan yana yansıtıyor."
* * *
SERGİ için hazırlanan katalogdaki yazıları okursanız, bu iki ressamı, resim dünyasını daha iyi tanıyacaksınız.
Haldun Dostoğlu’nun Gökkuşağının İki Ayrı Rengi yazısında serginin niteliği belirtiliyor: "Fahrelnissa ile Nejad: Gökkuşağında İki Kuşak" sergisi seyirciye bu iki yaşamın, bir arada başlayan ama ayrı ayrı süren tüm serüvenini izleme fırsatı veriyor."
Zeynep Yasa Yaman’ın Fahrünnisa Zeid: Küreselleşen Dünyanın İdeolojiler Dışı Gezgin Sanatçısı, Zeid’i bütün yönleriyle tanıtan ayrıntılı bir inceleme.
Lydia Harambourg’un Nejad Devrim: Renk Uzmanı, Sabırsızlığın Ressamı da, onun resim dünyasını anlatıyor.
İkisinin kısa yaşamöyküsünden sonra, eserlerinden örnekler yer alıyor.
Kapsamlı katalog/albümler, hem sanatçıların iyi tanınmasını, eserlerin algılanmasını sağlıyor, hem de onların eserlerine kalıcılık kazandırıyor.
Bu ikilinin sergisini gezdikten sonra, François-Marie Barnier’nin Gerçek Öyküler adını taşıyan fotoğraflarını da mutlaka görünüz.
Barnier’nin kataloğu da değerli bir toplam.
Görülmesi gereken iki önemli sergi.
* * *
FAHRELNİSSA ile NEJAD’ın yaşamöykülerinin belgeselini CNN Türk’te seyredeceksiniz.