Smyrna’ya farklı bir yolculuk

Dokuz Eylül Üniversitesi’nin İç Mimari Ana Bilim Dalı Başkanı olan Zehra Ersoy, “9/12 Eğitim Modeli” adını verdiği projeyle özellikle ilköğretim çağındaki çocuklara dersleri sevdirmişti. Her dersin bir senaryosunun olduğu bu modeli Zehra Ersoy, şöyle anlatmıştı:
“İlköğretimde benzer bir program yok. Çocuklara kültürler, tarihi dönemlerin gündelik yaşantıları, mekanları ve sanatları üzerinden veriliyor. Bir kronoloji takip ediliyor, çocuklar işin mantığını kurabiliyor. İzmir SEV’de çok başarılı olduk. Çocuklarımız tarihi kişileri ve olayları daha fazla merak etmeye ve öğrenmeye başladı. Antik Yunan, Roma, Ortaçağ Avrupa’sı, Rönesans ya da Osmanlı kültürü tarihi gibi yetişkin konuları, özel bir yöntemle anlatılınca ortaya bambaşka sonuçlar çıktı. Amacım bu eğitim modelini tüm Türkiye’ye yayabilmek..”
Zehra Ersoy, dediğini yaptı.
Önce mezun olduğu İzmir Amerikan Kız Koleji’nde “9/12 Eğitim Modeli”ni uyguladı. Ardından İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü’nün yakın ilgisi ve önerileriyle bazı devlet okullarında da bu model denenmeye başladı.
“TarihSEV” atölye çalışmasına dönüştü.
Onu “9/12 Sanat” izledi.
Çocuklar istediği dilden konuşma imkanı buldular. Ortaçağ kalelerini, yemeklerini, Kral Arthur ve Camelotte Şovalyeleri’ni Notre Dame’daki Gargoyller’in esrarını, David’in bakışının öyküsünü, Dante’nin ölümsüz aşkını, Da Vinci’nin meraklarını anlattılar. Sanatla yakınlık kurdular... Bazen Columbus oldular, bazen Mimar Sinan... İşte bütün bunları da “9/12 Sanat Atölyeleri” sayesinde yaptılar.

***

Zehra Ersoy, geçenlerde aradı. Yeni bir atölye çalışmasından daha bahsetti. Adı; “Smyrna–İzmir: Kent Tarihi...”
Ersoy, “İzmir kentinin tarihi kısıtlı biçimde eğitim kitaplarında geçiyor. Bu çocukların ilgisini çekmiyor ve pek az ilgi akılda kalıyor. İzmir tarihini Ege adlı bir çocuğun fantastik hikayesi üzerinden görselleştirerek ve anime ederek görsel öykü olarak hazırladım. Öykü beş saat sürüyor. Yani beş ayrı atölye olarak çalışılıyor. Kent tarihi, yaşamlar, mekanlar, tarihi kimlikler, mitler gibi pek çok bilgi ve
detay bu görsel öykü içinde aktarılıyor.”
Bu proje ilk defa “Kentim Smyrna” adlı bir sivil toplum etkinliğinde denenmiş. Çok iyi sonuçlar alınmış. Zehra Ersoy, projenin yaygınlaşabilmesi için “TÜBİTAK Bilim Toplum Destekleme” programına başvurmuş. Kentlilik bilinci oluşturmak üzere kurgulanan bir bilim toplum projesi olabilmesi için projenin adı “Smyrna’ya Yolculuk: İzmir Kent Tarihi Atölyeleri” olmuş. Özgün kent oyunları ve ören yeri ziyaretleriyle proje daha da zenginleşmiş.
TÜBİTAK projeyi kabul etmiş. Ulaşım, ekipman, öğrenciler için rehberlik hizmeti gibi destekler TÜBİTAK tarafından verilmeye başlanmış.
Şimdi sıra üniversiteden geniş ve genç bir ekiple etkinliklere gelmiş.
“9/12 Eğitim Modeli” nasıl tuttuysa; çocuklarımız, gençlerimiz sanatı, tarihi kendi dilleriyle konuşmaya başladıysa, tarih de yakında en sevilen alanlardan biri olacak.
Zehra Ersoy, elbette bu modelin yayılması için destek bekliyor.
Ve bu desteği de görmeyi hak ediyor.

Ege’nin hikayesi anlatılıyor

11 yaşında Ege isimli; biraz meraklı bir çocuğun, Damlacık’ta yeni taşındakileri evlerinin terasından Kadifekale’yi görüşü ve Kale’nin dile gelip konuşmasıyla başlayan öykü, Ege’nin “konuşan yerler” ve geçmiş yaşamlara olan merakları, iz sürmeleri, keşifleri ve hayalinde canlandırmaları ile ilginç ve sürükleyici bir hal alıyor. Ege’nin Smyrna’ya yolculuğu bir gösteri şeklinde sunuluyor. Ayrıca Ege’nin hikayesini anlatan ve küçük gruplarla oynanan oyunlar da kurgulanmış. Bu programa özellikle sınıf öğretmenleri de katılıyor. Dolayısıyla katılan öğretmenin ve okulun talep etmesi halinde projenin sene içinde küçük sınıf aktiviteleri olarak derslerde yer alması ya da okulların kendi şekillendirdikleri bağımsız bir proje olarak yürütülmesi de mümkün.

Geniş bir ekip çalışması

BİR kentin tarihi ne kadar iyi bilinirse, ne denli yaygın paylaşılabilirse ve ne kadar erken yaşta öğrenilirse, o denli yüksek bir kentlilik bilincinden söz edilebilir. Öyleyse, “kent tarihinin çocukluk eğitiminin içinde yer alması” kentlilik bilincinin inşa edilmesi konusunda atılabilecek en doğru adımlardan biri...
“Smyrna’ya Yolculuk” projesi Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi, İzmir İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve Konak Belediyesi ile ortaklaşa yürütülüyor.
Bu projeyi öneren, kurgulayan ve yürütenler; Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi, Yard. Doç. Dr. Zehra A. Ersoy ve Yard. Doç. Dr. Şebnem G. Dündar... Ayrıca, projeye katkıda bulunan grafikerler, eğitmenler, sanat tarihçileri de bulunuyor.
Smyrna görsel kurgu öyküsünde Bayraklı Smyrna’nın kazı ekibi Başkanı Prof. Dr. Meral Akurgal ve ekibi ile Agora Kazı Ekibi Başkanı Yard. Doç. Dr. Akın Ersoy’un büyük destekleri olmuş. Yani bu atölye çalışmasına; İzmir’i iyi bilen bir ekip hazırlamış.