Vazgeçilmez tatlı pandoro’nun sihri

İtalya’da Noel zamanı yaklaşırken sadece yılın bu dönemine özel birçok tatlı yapılır. Aslında yüzlerce tatlı ve yemek tarifi sayılabilir ama genelde herkes Noel tatlılarının kahramanı olan panettone’yi bilir. Fakat ben bugün sizlere bu eşsiz tatlının küçük kardeşi pandoro’dan bahsedeceğim. 

Geçen haftaki yazımda da ne kadar sevdiğimi anlattığım pandoro, İtalya’da en az panettone kadar popüler ve en az onun kadar meşhur bir tatlı. Uygun fiyatlı olmasıyla da daha çok tercih edilir. Kaynaklara göre pandoro’nun ilk izleri Venedik Cumhuriyeti’nin 1500’lü yıllarına kadar uzanıyor. Bununla birlikte, yıldız şeklinde bir tatlı olarak bilinen ‘nadalin’ ve çörek benzeri olarak bildiğimiz ‘Viyana ekmeği’ gibi tatlıların bir evrimi olduğunu düşünenler de var.

Şeklini bir ressam tasarlamış

İşin kesin olan kısmı, pandoro’nun, 1884’te Veronalı pasta şefi Domenico Melegatti’nin İtalya Krallığı’ndan bir Noel pastası için patent almasıyla ortaya çıktığıdır. O günden sonra Noel bir daha asla eskisi gibi olmayacaktır.

Şekerci Melegatti, tarifini oluşturmak için Veronese geleneğinden ilham alır. Bu bölgelerdeki köylerde kadınlar eski zamanlardan beri badem ve şekerle kaplı mayalı bir tatlı olan ‘leva’yı pişirirlermiş. Melegatti aynı tarifi uygulamış, içerisine yumurta ve tereyağı eklemiş. Ancak hamuru çok daha kabarık ve yumuşak hale getirmek için kalıplamayı düşünmüş. Tatlının yıldız şekliyse sekiz noktalı piramit kalıbını yaratan ressam Angelo Dall’Oca Bianca tarafından oluşturulmuş.

Pandoro ortaya çıktığı anda hemen büyük bir başarı elde ederek panettone’yle birlikte İtalyan Noel geleneğinin bir parçası oldu. Hakkında keşfedeceğimiz küçük bir ayrıntı daha var. O da tatlımızın isminin nereden geldiğiyle ilgili... Bir efsaneye göre adını bir pastane şefi koymuş. Şef pastayı fırından çıkardıktan sonra gördüğü altın rengine çok şaşırmış ve ona “Pan d’oro” (altın ekmek) adını vermiş. Böylece pandoro olarak kullanılıp yayılmaya başlamış.

Panettone ve pandoro arasındaki fark sadece fiyat ve malzeme zenginliği değil. Pandoro biraz daha kek kıvamında, bu sebeple daha çok tercih ediliyor. Ben ikisini de çok sevsem de pandoro’yu biraz daha sık satın alıyorum. Çünkü Noel tatilimiz bittikten sonra pandoro’dan kalanlarla farklı tatlar elde edebilmeyi seviyorum. Mesela çok meşhur bir pandoro tiramisusu var, bisküvi yerine pandoro kullanılıyor. Bu tarz birçok alternatif sayabiliriz.

Panettone veya pandoro, hangisi tercih edilirse edilsin önemli olan bir yılı bitirip yeni yılın ilk günlerini karşılarken sevdiklerimizle birlikte olmak. Pandoro’nun tek porsiyonluk bir tatlı olmaması da bu anlamı destekler nitelikte zaten. Birlikte paylaşabileceğimiz, aynı yeni yıl gibi birlikte başlayıp bitirebileceğimiz gerçekten özel bir tatlı. Tarifimi pişirip yılın ilk günlerinde de sevdiklerinizle paylaşmayı unutmayın.

PANDORO

(6 kişilik)

NE LAZIM?

Mayası için;

* 40 ml su * 10 gr yaş maya 

* 1 yumurtanın sarısı

* 35 gr un * 20 gr şeker

Hamuru için;

* 280 gr un * 110 gr şeker

* 2 yumurta�* 110 gr tereyağı

* 1 yumurtanın sarısı

* 1/2 çubuk vanilya

* 1 portakal kabuğu rendesi

* 1 limon kabuğu rendesi

Kalıbı yağlamak için;

* 20 gr tereyağı

NASIL YAPARIM?

* Suya mayayı karıştırıp 5 dakika bekletin. Sonra kalan tüm maya malzemelerini ekleyip karıştırın. Üzerini bezle kapatarak 1 saat oda ısısında dinlendirin.

* Dinlenen mayaya tereyağı hariç hamur malzemelerinin hepsini ekleyin. Karıştırıp yoğurarak hamur haline getirin. Hazırladığınız hamuru streç filmle kapatarak 1 gece buzdolabında bekletin.

* Ertesi gün oda ısısında tereyağını hamura ekleyip katlayarak yoğurun. Üzerini kapatıp 15 dakika dinlendirin. Tekrar yoğurun, buzdolabında 15 dakika dinlendirin.

* Pişirmek için sekizgen şekilnde bir kalıba ihtiyacınız var. Önce kalıbı yağlayın. Hamura yuvarlak form verip kalıba koyun. Streç filmle sarıp üzerine bir de bez kapatarak oda ısısında 6-12 saat bekletin. Hamurun kalıbın yüksekliğine gelecek kadar kabarması gerekir. Kabaran hamuru 160 derece önceden ısıtılmış fırında yaklaşık 25-27 dakika pişirin. Pişme süresi fırınınıza göre değişiklik gösterebilir.

Bir kürdan batırıp içinin pişip pişmediğini test edebilirsiniz.