DÜNYANIN en ciddi ve saygın sivil çalışma gruplarından International Crisis Group (Uluslararası Kriz Grubu) yeni bir "Kerkük Raporu" yayınladı.
Rapor önemli tespitlerde bulunuyor ve öneriler getiriyor. (www.crisisgroup.org rapor no: 64. 19 Nisan 2007.)
Cumhurbaşkanlığı seçimi furyasında "Kuzey Irak meselesi" güme gitmesin diye zaman zaman uyarılarda bulunuyorum. Bugün de bu rapordan alıntılar yapacağım.
Ancak önce kısaca bir habere yer vermek istiyorum:
"...George Bush'la görüştükten sonra bir açıklama yapan (Senato Çoğunluk Lideri) Harry Reid, 'Ben bu savaşı kaybettiğimize inanıyorum... Biz Irak'ta artık işgalci gücüz' diye konuştu." (BBC-Türkçe Servisi)
* * *
Kriz Grubu'nun raporu özetle diyor ki:
"...Kürtleri, Irak'ta tek müttefiki gören Washington'un Kerkük meselesine sadece seyirci kalması hiçbir işe yaramıyor. Bağdat'ta yeni bir güvenlik planını hayata geçirerek Irak'ı kurtaracağını düşünen Bush yönetimi, büyüyen Kerkük krizini bir kenara itiyor...
Kerkük'teki diğer toplumların itirazına rağmen eğer referandum bu yıl yapılırsa iç savaşın Kerkük'e ve (...) Kuzey Irak'a sıçrama ihtimali çok fazladır.
Ancak referandum, Kürtleri rencide edecek şekilde ertelenirse bu kez de Kuzey Irak liderliği, Merkezi Maliki Hükümeti'nden çekilip, tam da Bağdat'ta, teorik olarak da olsa yeni bir güvenlik planı hayata geçerken yeni bir kriz çıkarabilir.
* * *
Rapora göre; Kerkük'te bu yıl yapılacak referandum ertelenirken tarafların alması önerilen tedbirlerin bazıları şöyle:
"Irak Hükümeti:
1) 'Birleşmiş Milletler Irak'a Yardım Heyeti'ni Kerkük krizini yönetmek için daha aktif görev almaya davet etmelidir.
2) Kerkük'te görev yapan 'Normalleştirme Komitesi'nin toprak dağılımı ve tapu işlemleri ile ilgili kararlarının uygulanması sağlanmalıdır.
3) Kuzey Irak yönetimi ve diğer ilgili taraflar arasında anlaşma sağlanarak ülkede elde edilecek tüm petrol ve doğal gaz gelirlerinin tüm Iraklılar arasında eşit dağılımını sağlayacak 'Petrol Kanunu' çıkarılmalıdır.
* * *
Kuzey Irak Yönetimi:
1) Bölgede, silahları terk edene dek PKK'ya hiçbir şekilde hoşgörü gösterilmeyeceği açıkça ve resmen ilan edilmelidir. Bu arada:
a) Örgütün baskı altında tutulmasına, tecrit edilmesine ve bölgede serbest dolaşımının engellenmesine devam edilmelidir.
b) Örgüte sağlanan tüm tedarikler durdurulmalıdır.
c) PKK'nın tüm medya ilişkileri sonlandırılmalı ve gazetecilerin Kandil Dağı'na gitmesine engel olunmalıdır.
* * *
ABD:
Referandumun ertelenmesi koşulunda varlığını sürdüreceğine dair Kuzey Irak Yönetimi'ne tüm garantileri vermelidir.
* * *
Türkiye:
Alt ve orta seviyede görev yapan PKK kadrolarına af çıkarmalı, üst seviyedeki kadroların Kuzey Irak'a sığınmalarına izin vermelidir..."