Atatürk’ün şıklığı

Milimetric’in sahibi Kağan Gökalp özellikle erkek giyiminin tarihine çok meraklıdır, hangi ceket kesimleri nereden çıkmış, hangi dönem neler moda olmuş pek çok konuda ilginç bilgileri vardır.
Hatta eski Referans gazetesinde bu konuları yazdığı bir köşesi bile vardı.
Atatürk’ün o fotoğrafı ve sürekli şık görünmesi üzerine konuşurken daha önce hiç duymadığım bilgiler verdi...
Bazılarını not aldım...
- Atatürk’ün Fransa’da bir terzisi olduğu gibi, Beyoğlu’nda Rum ve Ermeni kökenli terzilere de gömlek ve takım elbise diktiriyordu.
- Ayakkabılarını Sirkeci’de Altın Çizme ve Beyoğlu’nda Nuri’ye ısmarlardı.
- Atatürk tüm takımlarını yelekli giyerdi. Bu yüzden kruvaze takım elbise neredeyse hiç giymezdi.
- Atatürk’ün gömlekleri takma yakalıydı. Gömleklerinde isminin baş harflerini içeren özel bir arma vardı ve bu arma ya gömleğinin kolunda ya da göğüs kısmındaydı. Bu armada önceleri Arap harfleriyle, daha sonra Latin harfleriyle Gazi Mustafa Kemal (GMK) yazıyordu. Gömlekler daha çok ipek kumaştan beyaz, krem ve bej renklerdeydi.
- Çizmeleri Eminönü’nde Altın Çizme tarafından hazırlanırdı.
- Bastonlarında ve kaşkollarında GMK arması bulunurdu.
- İlk üç gün Büyük Millet Meclisi’ne, milletvekilleri entari ile gelmişti. 4. gün tüm milletvekilleri entarileri atmış, smokin ve fraklarla meclise gelmişlerdi. O gün bugün meclis oturumlarına kravatsız girilmez ve meclis başkanlarının frakla oturması teamüldendir.
- O dönem protokol çok önemliydi. Rol modeli olarak görülen Atatürk’ün tarzını ve kıyafetini taklit eden çok sayıda politikacı vardı. Atatürk, parlamenterleri giyim konusunda eğitmek üzere Fransa’dan bir uzman getirtmişti.
- Atatürk giysilerini milimetrik diktirirdi. Ceketlerinin omuz ıspalasını nispeten arkaya doğru ayarlatırdı. Böylece 1.70 civarında olan boyu 1.80 olarak algılanırdı.
- Ata-türk’ün frağı yün krepten dikilirdi, yeleği beyaz saten kumaştandı. Frağı siyah pelerinle kullanırdı ve de çok şık taşırdı. Melon şapka, beyaz deri eldiven ve beyaz ipek mendil tamamlayıcı aksesuvar olarak kullanılırdı. Frak ayakkabısı siyah rugandı.
- Atatürk’ün gömlek yaka ölçüsü, beli ve ayakkabı numarası 42 idi.
- Gömlekte sevdiği yakalar bebe yaka, ata yaka ve iğneli yakalardı.
- Takım elbiseleri genelde siyah renkti. Siyah lider rengidir ve liderlik yeteneği olan kişiler siyahı sıkça tercih eder.
- Köstekli saati yelek içinde, mendili ceket cebinde ve şık kol düğmeleri her daim gömlek manşetlerinde yer alırdı.
- Rugan ayakkabının içini kırmızı kadife bir astarla kaplatırdı.
- Atatürk smokin ve frak gibi giysilerini İsviçre’de özel bir terziye diktirirdi. Günlük kıyafetlerinden bazılarını Fransa’dan Deporant mağazasından alırdı. Büyük bir çoğunluğunu ise Türkiye’deki terzilere diktirirdi.
- Daima ütüsünün düzgün olmasına, kıyafetin yürürken sarkma yapmamasına, kıvrılmamasına dikkat ederdi.
- Seyahatlerinde daha çok tüvit takımını, güderi ceketini, redingotlarını giyerdi.
- Askerliğinin ilk dönemlerinde fes, savaş yıllarında kalpak kullandıktan sonra Batılı tarzda şapkalar taktı. Panama, silindir, melon, kasket... Şapkalarına da tüm giysilerine olduğu gibi isminin baş harflerinden oluşan GMK arması işleniyordu.
- Pelerin, ilk kez onun omuzlarında görüldü. Hem savaşta hem cumhurbaşkanlığı döneminde bazen siyah bazen mavi pelerin atıyordu omuzlarına. Zor giyinebilen ve taşınabilen pelerini değme aktörlere taş çıkartacak kadar etkileyici kullanıyordu.