Serbest ticaret ve ticaret şehri İzmir

Büyük bir ticaret limanı olmasının yanı sıra ticaretin getirdiği zenginlik; şehri bir kültür, sanat ve hatta sosyal boyutta bir moda merkezi haline getirdi. Genç Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan itibaren ise özellikle geçmişten gelen zengin ticaret kültürünün Anadolu’ya yayılmasına öncülük etti.
İzmir ekonomisinde serbest ticaret her zaman önemli yer aldı. Nitekim, son yıllarda İzmir’de bölgesel olarak yaşanan en hızlı gelişme Ege Serbest Bölgesi’nde kaydedildi. Bu bölgenin kurucusu ve işletmecisi konumunda olan ESBAŞ ise yaptığı çeşitli yatırımlarla sadece üretim ayağında değil, sosyal ve girişimcilik alanlarında da birçok ‘ilk’e imza attı.

Bardağın dolu tarafı

Bundan 20 yıl önce dümdüz bir tarladan başka birşey olmayan bu arazide şimdi yüzlerce fabrika ve işyeri bulunmakta. 236 işletme ESBAŞ’ı da faaliyette bulunurken yıllık 4 milyar dolarlık bir ticaret hacmi yaratılıyor. 17 bin 500 kişi bu bölgede istihdam edilirken; toplam 400 milyon dolarlık yatırım da bu bölgeye yapılmış durumda.
Bütün bunları ESBAŞ’ı övmek için söylemiyorum. Sık sık dile getirilen “İzmir’de yatırım yapılmıyor”, “İzmir geriliyor” söylemlerine karşı bardağın dolu tarafını da göstermeye çalışıyorum.
ESBAŞ’ın Türkiye’ye kazandırdığı en önemli gelişmelerden biri ‘Havacılık ve Uzay Kümesi’dir. Serbest bölgede yatırım yapmaya ikna ettikleri havacılık firmalarının yarattığı çekim alanı; birçok yerli ve yabancı havacılık firmalarının da bu noktaya doğru hareket etmesini sağladı.
Ege Ekonomiyi Geliştirme Vakfı’nın ESBAŞ ile birlikte yaptığı girişimler sonucunda ortaya çıkarılan ‘Türkiye Uzay ve Havacılık Kümesi’ önümüzdeki on yıl içinde ülkemizin dünyada stratejik olarak kabul edilen önemli bir sanayi dalını daha kazanmasında önemli bir rol oynayacaktır.
Ayrıca, aynı konuda bugün önemli iki merkezimiz Eskişehir ve Ankara ile işbirliğinin de artarak tam bir sinerji yaratıcı güce erişmesi hedeflenmektedir.

İzmir için alternatif

Bugün için küçük çaplı parça üretimi olarak görülen bu sanayi, ileride tam teşekküllü üretim hatlarının altyapısını oluşturacaktır. Buna en güzel örnek Kale Grubu’nun yaptığı uçak motoru fabrikası yatırımıdır.
Ayrıca ESBAŞ içinde yer alan Uzay Kampı ise özellikle Doğu Avrupa ve Orta Doğu’dan genç ziyaretçileri ağırlanması açısından çok farklı bir misyon üstlenmektedir. Çocuk denecek yaşlarda Türkiye ve İzmir’e gelen binlerce genç; ileride bizim turizm ve tanıtım elçilerimiz olacaktır...
Serbest Ticaret Bölgeleri, İzmir için çok önemli bir alternatif olarak düşünülmelidir. Bugün dünya üzerinde çok kısa sürede büyük aşama göstermiş noktalara baktığımızda karşımıza hep Serbest Ticaret Şehirleri çıkmaktadır. Singapur, Hong Kong ve son 20 yılda karşımıza çıkan Dubai ile Doha bunlara en güzel örneklerdir. İzmir’e bu konuda ortaya koyduğu örnek performansını geliştirme şansı verilmesi gerekir. Şehrin içinde yaratılacak yeni bölgeler ile serbest ticaretin cazip çekim gücü İzmir’e farklı boyutta bir zenginlik katacaktır. İzmir’in tekrar Doğu Akdeniz’in en önemli ticaret şehri haline gelmesini sağlayabilir.