Solunum yolu tıkanıklığı ve herkesin bilmesi gereken Heimlich Manevrası

İNSANLARIN ağzından sonra vücuduna doğru boru şeklinde iki organı vardır. Birisi soluk, diğeri yemek borusudur... Devamlı açık olan soluk borusudur. Yemek borusu ise bir kıkırdak parçası ile sürekli kapalıdır. Yemek borusunu açmak için “yutkunma işlemini” yaparız. Bu hareketin temel özelliği önce soluk borusunun başlangıç kısmı hiçbir şey sızdırmayacak şekilde kapatılır, sonra yemek borusu açılır.
Yemek borusunun bir cisimle tıkanması soluk borusunun tıkanması kadar acil değildir. Yutkunarak cismi yutup veya kusarak sorun çözülebilir. Ancak solunum yolu tıkanıklığına birkaç dakika içinde müdahale edilmezse kişi hayatını kaybedebilir.

İKİ TİP TIKANIKLIK
İzmir Tabip Odası İlkyardım Eğitici Eğitim Merkezi Müdürü Dr. Oğuz Yanık konuyla hakkında şu bilgileri verdi:
“Ağzında yiyecek veya başka bir cisim olan kişi, dalgınlıkla, konuşmaya çalışarak veya derin nefes almayı gerektiren bir işi yutkunmadan yaparsa, cisim içeri çekilen nefesin etkisiyle soluk borusunu tıkar. Buna solunum yolu tıkanıklığı diyoruz.”
Solunum yolu tıkanıklığında iki durum meydana gelir...
1- Kısmi Tıkanıklık: Bu durumda hasta öksürebilir, yavaşta olsa konuşabilir. Hastaya sakin sakin öksürmesi önerilir. Sırtına vurulmaz. Su içirilmez.
2- Tam tıkanıklık: Bu durum tehlikelidir. Hasta iki elini boğazına götürür. Hiç ses çıkartamaz. Morarmaya başlar. 3-4 dakikalık ömrü kalmıştır. Heimlich manevrası hayat kurtarıcıdır.

HEİMLİCH MANEVRASI
* Yetişkinlere Heimlich Manevrası: Hasta ayakta veya oturuyor olabilir. Sol el destek olmak amacı ile parmakları yelpaze gibi açılıp hastanın göğüs kemiğine konulur. Sağ el ayası ile hastanın iki kürek kemiğinin arasına biraz sertçe 5-6 kez vurulur. Daha sonra hastanın arkasına geçilir. 5-6 kez sertçe kendine ve yukarıya doğru ani şekilde hastanın karnı sıkıştırılır. Hasta rahatlamazsa tekrar sırtına 5-6 kez vurulur. Sonra tekrar hastanın karnı ani şekilde sıkıştırılır. Hasta rahatlayana kadar devam edilir.
* Bebeklerde Heimlich Manevrası: Boğazına yabancı cisim kaçan bebek ses çıkartamıyor, ağlayamıyorsa veya zor ağlıyorsa solunum yolu tıkanıklığı var demektir. Acil müdahale gerekir. Öncelikle bebeğin ağzındaki cisim alınmaya çalışılır. Alınamazsa bebeğin baş kısmı yere doğru eğik tutulur, sırtına 5-6 kez vurulur. Bebek çevrilir, cisim alınmaya çalışılır. Olmazsa işlem tekrar edilir. Bu hareket bebek ağlayana kadar devam eder.