Şeker, uyuşturucu kadar tehlikelidir

Tatlı yemeyi hemen hemen hepimiz çok severiz. Gün içinde çikolatalar, kekler, kurabiyeler veya herhangi bir tatlı çeşidini mutlaka beslenme listemize eklemeye çalışırız. Bazı zamanlar ise artık tatlı yemeyeceğim dersiniz, ancak birkaç gün sonra kendinizi yeniden şekerli gıdalarla baş başa bulursunuz. Birçok kişi, şekerli besinlere karşı bu kadar düşkün olmasının ve bırakamamasının sebebinin ne olduğunu bilmiyor ve hatta çok da umursamıyor. Ancak sorun oldukça ciddi. Çünkü şeker, uyuşturucu maddeler gibi beyin aktivitesini etkileyerek, bağımlılık yapabiliyor.

SAHTE MUTLULUK YARATIYOR

Beynimizin şekere olan yanıtı, ne yazık ki uyuşturucu maddelere verdiği tepkilerle birebir uyuşuyor. Uyuşturucu maddeler, beynin ödül sistemini hedef alarak, zevk merkezlerini kontrol ediyor. Yani siz her şeker tükettiğinizde beyninizde serotonin ve dopamin hormonlarının seviyeleri artıyor ve bu durum mutlu hissetmenize neden oluyor. Ancak beynimizdeki algılayıcılar, zamanla körelerek, yeni ödül sistemini aktive edebilmek için çok daha fazla miktarda şekere ihtiyaç duyuyor. Bu durumda bir kısır döngü haline gelerek, kişinin şeker bağımlısı olmasına yol açıyor.

ŞEKER BAĞIMLISI OLUP OLMADIĞINIZI NASIL ANLARSINIZ?

Gün içerisinde farkında olmadan bile şeker tüketimine maruz kalıyoruz. Çünkü marketlerden evlerimize taşıdığımız her üründe şeker bulunuyor. Bir de bunun üstüne ekstra çikolata, pasta, tatlı, kurabiye veya kek gibi ürünler tükettiğinizde almanız gereken miktarın çok üstüne çıkabiliyorsunuz. Zamanla da bu durum siz farkında olmadan bağımlı hale gelmenize neden olabiliyor. Şeker bağımlısı olup olmadığınızı anlayabilmek için kendinize şu soruları sorabilirsiniz. Eğer bu sorulara cevabınız “Evet” ise siz de bağımlılık yaşıyorsunuz demektir ve mutlaka önlemini almanız gerekir.

- Gün içinde sürekli şekerli gıdalar mı tüketmek istiyorsunuz?

- Şeker tüketiminizi kontrol altında tutamadığınızı mı düşünüyorsunuz?

- Bir şeyler yemek istediğinizde aklınıza şekerli gıdalar mı geliyor?

- Midenizi bulandıracak kadar şeker tüketiyor musunuz?

- Sevmediğiniz halde şekerli besinler yediğiniz oluyor mu?

 BU BELİRTİLERE DİKKAT!

Her hastalığın olduğu gibi şeker bağımlılığının da bazı belirtileri bulunuyor. Kişiler, günlük alışık oldukları düzeyde tatlı madde tüketmedikleri bir öğünden sonra genellikle baş dönmesi, baş ağrısı, soğuk terleme, bulantı, yorgunluk, motivasyon eksikliği yaşayarak, depresif bir ruh hali yaşayabiliyor. Eğer siz de kendinizde bu belirtileri görüyorsanız, hem bedensel hem de ruhsal sağlığınız açısından bu sorundan kurtulmanız gerektiğinin farkına varmalısınız. Aksi taktirde çok ciddi sağlık sorunları da kapınızı çalmaya başlar.

ŞEKER İLE BİRLİKTE KAPINIZI ÇALACAK OLAN HASTALIKLAR

Şeker bağımlılığına müdahale edilmezse, uzun vadede birçok ciddi sağlık sorununu da beraberinde getirir. Öncelikle bilinmelidir ki, şeker, kanser hücrelerinin oluşumu için uygun ortamı hazırlayan tehlikeli bir maddedir. Yapılan birçok çalışma, şeker tüketiminin insülin direncine yol açtığını gösteriyor. Bunun yanı sıra bağışıklık sistemini zayıflatıyor, obeziteye neden oluyor, böbreklere zarar veriyor. Karaciğer yağlanmasının ise en önemli nedenleri arasında. Kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini artırmasının dışında diyabet ve hipertansiyona neden olur. Fazla şeker tüketimi, beynimiz için de oldukça zararlıdır. Hafıza sorunlarını beraberinde getirir. Ciltte sarkma, kırışıklık ve yüzeyde bozulmalara sebep olur. Diş çürükleri de şekerin marifetlerinden biridir.

ŞEKER BAĞIMLILIĞINDAN KURTULUNABİLİR Mİ?

Elbette ki... Şeker bağımlılığıyla mücadele etmenin yolları var. Yaşam tarzınızda yapacağınız değişikler ve biraz çabayla zaman içerisinde bu sorundan kurtulmanız mümkün. Peki, neler yapmamız gerekiyor?

* Dengeli beslenmeye odaklanın: Satın aldığınız birçok ürün gizli şeker barındırır. Bu besinlerin başında işlenmiş ve hazır gıdalar gelir. Bu tarz ürünlerden uzak durun. Tatlı ihtiyacınızı başlangıçta taze veya kuru meyvelerden almaya çalışın.

* Öğün atlamayın: Besleyici gıdalara beslenme listenizde yer verin. Güne protein ve sebze yiyerek başlayabilirsiniz. Şekerli bir şeyler istediğinizde öncelikle bunu protein alarak çözmeye çalışın. Mesela tavuk, balık, yumurta veya salata, iyi birer seçenek olur. Ayrıca meyvelerden, sebzelerden ve tam tahıllı gıdalardan günlük lif ihtiyacını karşılayarak da kan şekeri dengede tutulabilir.

* Su tüketimini artırın: Gün içerisinde bol su tüketin. Su içmek, şeker isteğinin yönetilmesine yardımcı olur.

* Spor ve egzersiz yapmaya zaman ayırın: Stresin şeker isteği üzerinde önemli bir rolü vardır. Bu nedenle hareketli bir yaşam tarzını benimsemek, stres ile mücadele etmenize ve dolayısıyla tatlı krizlerinizi azaltmaya da yardımcı olur.

 NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURULMALI?

Şeker bağımlılığı ile mücadele etmekte zorlanıyorsanız ve bu durumun hayatınızı ele geçirdiğini hissediyorsanız, o zaman uzman doktorlardan yardım almayı düşünebilirsiniz. Böylece size özel hazırlanan doğru ve disiplinli bir beslenme programıyla şeker bağımlılığınızdan kurtulabilirsiniz.