Çocuklara bilinçli beslenmeyi nasıl aşılarız?
Kızım İpek tatlı severken oğlum Eren tuzlu lezzetlere bayılıyor. Birinin yediğine diğeri burun kıvırıyor. Siz de benzer süreçlerden geçiyorsanız öncelikle sakin olun ve bilin ki bu konuda yalnız değilsiniz. Daha anne karnından başlayan beslenmede rolü çok büyük olan annelere tavsiyelerimi anlatmak istedim bu hafta. Tüm annelerin Anneler Günü’nü kutluyorum.
Bir beslenme uzmanı olarak annelerin “Çocuğum yemek yemiyor”, “Çok yemek seçiyor”, “Ya büyümezse” veya “Çok fazla yiyor, durduramıyorum”, “Sürekli abur cubur istiyor” gibi serzenişlerine çokça tanık oldum. Anne olduktan sonra ben de bu endişelere kapıldım, yalan yok.
En basit örnek, kızım İpek tatlı severken oğlum Eren tuzlu tatlara bayılıyor. Birinin bayılarak yediğine diğeri burun kıvırıyor. O yüzden öncelikle sakin olmanızı ve bu konuda yalnız olmadığınızı söylemek isterim. Haydi gelin, önce mutfakla barış ilan edelim. Çocuklar çok minikken gözlem yapmaya başlar ve her hareketinize, her nesneye dikkat kesilir. Tam bu zamanda bırakın sizi yemek yaparken izlesinler. Okul çağına yaklaştıklarında izin verin, besinlere dokunsunlar, koklasınlar, incelesinler. Mesela bir elma. Şeklini, rengini sorun. Nasıl koktuğunu, tadını, kıtır kıtır mı yoksa yumuşak mı olduğunu... Bunlar sezgisel yeme pratikleridir. Maalesef günümüzde çocuklara tablet ve bilgisayarlarla hipnotize bir şekilde yemek yediriyoruz. Ne yediklerini bilmiyor, doyduklarını anlamıyorlar. İşte en tehlikelisi de bu! Bu alışkanlık hayatları boyunca peşlerini bırakmaz ve kilo problemi olan bireylere dönüşürler. Onlara yavaş yemeği öğretin, çok çiğnesinler. Lokma ağızdayken 30’a kadar sayma alıştırması yapın mesela birlikte. Çok iştahlı bir çocuğunuz varsa işe yaradığını görecekseniz.
BİLGİLER AKILLARINDA KALIYOR
“Benimki tam tersine çok iştahsız, yemek seçiyor” diyorsanız çözüm daha ılımlı yaklaşmak. Diyelim ki yumurta yemiyor. Kokusundan veya görüntüsünden rahatsız oluyor olabilir. Yumurta, yulaf unu/tam buğday unu ve muzla hazırlayacağınız bir pankeki kahvaltıda afiyetle yedirebilirsiniz. Sebze yemeyen bir çocuk için sebze köfteleri, çiğ sebze çubukları, şekilli kesilmiş sebzeler veya meyveyle tatlandırılmış sebze sularını deneyebilirsiniz. Asıl mesele denemek ve dönüştürmek... İpek 10, Eren 7 yaşında. Mutfak serüvenimiz başlangıçta birazcık kaos, sonrasında eğlenceli bir eğitim alanına dönüşüyor. Sağlıklı bir kurabiye yaparken besinleri tanımalarına izin veriyorum. Örneğin kurabiyeye ceviz eklerken neye benzettiklerini soruyorum. “Beyne benziyor değil mi? Ceviz hafızayı geliştiriyor, beyni güçlendiriyor” şeklinde minik bilgiler veriyorum. Akıllarında kalıyor. Bilinçli beslenmeyi bu şekilde pratiklerle çocuklarımıza aşılayabiliriz.
“Çocuğunuz sizi mutfakta bir şeyler pişirirken izlesin, besinlere dokunsun. Mesela bir elma... Şeklini, rengini sorun. Nasıl koktuğunu, tadını, kıtır kıtır mı yoksa yumuşak mı olduğunu... Birlikte mutfağa girip o elmalardan bir kek yapabilir, içine ceviz katarak cevizin neden besleyici olduğunu anlatabilirsiniz.”
Elbette çocukların yemek tercihleri çok değişken olabilir. Okula başlayıp sosyalleştikçe yani belli yaş geçişlerinde bu farklar artar. Örneğin benimkilerin beslenmeleri bambaşka bir hal aldı. Eren’in anasınıfına başlayana dek yemediği şey yoktu ama okulda yaşadığımız birkaç hatalı deneyimle sebze konusunda zorlanmaya başladık. Hâlâ çoğu sebzeyi sevmiyor. Ancak çorba şeklinde tüketmesini sağlıyorum. İpek ise meraklı bir çocuk olduğu için farklı yemekleri denemekten geri durmuyor.
Daha anne karnından başlayan beslenmede annelerin rolü çok büyük. Bu yolda emek harcayan tüm annelerin Anneler Günü’nü kutluyorum. Nice sağlıklı yıllarda, sevdiklerimizle, çoğalan büyük sofralarda Anneler Günü’nü kutlamak dileğiyle...
Mutfak serüvenini eğlenceli bir eğitim alanına dönüştürerek onlara gıdaları tanıtabilirsiniz.
