Kral Lear ve kızları menemen tavasında!

İlki 1989’da düzenlenen, ülkenin en köklü tiyatro etkinliği İstanbul Tiyatro Festivali bu sene pandemi nedeniyle belki de tarihinin en zor programını gerçekleştirdi. Avrupa’daki festivallerin hemen hepsi iptal edilir ya da tamamen çevrimiçi platformlara çekilirken İstanbul Tiyatro Festivali aylar öncesinden farklı senaryolar çalışarak pandemi koşullarında en sağlıklı şekilde işleyebilecek programı oluşturdu. Sonuçta ortaya hibrit bir program çıktı. 21’i yerli, toplam 25 oyunu takip ettiğimiz festival bizi şehrin farklı noktalarındaki tiyatro sahnelerine, Beyoğlu boyunca uzun bir gezintiye, görkemli bir kiliseye, bir avluya alıp götürdüğü gibi yer yer de bizi evlerimizin içinde, kulağımızda kulaklıklarla tura çıkardı. Kimi zaman ekran başında otururken kendimizi oyunun parçası olarak bulduğumuz veya oyun bitiminde uygulamanın ‘barında’ yaratıcı ekiple sohbet edebildiğimiz yeni nesil oyunlara götürdü bizi festival. Kısıtlı sayıda seyircinin maskeli ve mesafeli olarak yerini aldığı fiziki gösterimlerin yanı sıra farklı sürprizleriyle 10 çevrimiçi gösterim izleme şansı yakaladık.

Sık sık güncellenen kısıtlamalarla oyun saatlerini anlık olarak değiştirmek zorunda kalan, adeta organizasyon akrobasisi yapan ekibe kocaman birer geçmiş olsun ve teşekkür dileği yollamak isterim. Biraz buruk ama kesinlikle benzersiz ve unutulmayacak bir festivaldi. Hele ki yılın çarpıcı yapımları ‘Gomidas’, ‘Tut! Bırak’ ve ‘Unutmak’ı tüm zorlu koşullara inat canlı izleme şansı bulduğum için... Fiziki gösterimler 1 Aralık’ta sonlandı ama çevrimiçi gösterimleri

14 Aralık’a dek sürüyor. Evlerde geçireceğimiz süre uzamışken en kısa zamanda sağlıkla ve neşeyle sahnelerde buluşma umudunu diri tutarak bu süreyi ekiplerin çevrimiçi gösterimler için ürettiklerini değerlendirmek en güzeli.

Ortaya ‘yas yemeği’ çıkıyor

Festivalde prömiyer yapan Kadro Pa oyunu ‘Lear Mutfakta’ 55 dakikalık bir obje tiyatrosu. Ekip daha önce ‘Macbeth Mutfakta’ ile eğlenceli bir işe imza atmış, Shakespeare’in ölümsüz trajedisinden bir menemen tarifi çıkarmıştı. Bu kez ‘Kral Lear’ metni var tezgâhta. Kelimenin gerçek anlamıyla mutfak tezgâhındayız, metni uyarlayan ve oynayan Simge Günsan hem oyunun anlatıcısı hem de bize üç peynirli menemen tarifi verecek aşçı olarak karşımızda. Üç peynir (kaşar, tulum, mozzarella ya da Kral Lear’ın kızları Goneril, Regan ve Cordelia), menemen harcı olarak kavanozun içinde, tezgâhta beliren yaşlı ve pek bahtsız -eh azıcık da akılsız- babaları Kral Lear’ın etrafına dizilir ve hikâyemiz başlar… Yanlış anlaşılmalar, kıskançlık, hırs, ihanet ve intikamla süren, bolca ölümle finale erişen bu klasiği yumurta, tereyağı, sos, rende gibi gıda ve mutfak malzemeleri eşliğinde izliyoruz. O kadar kan dökülünce, haliyle ortaya çıkan da bir ‘yas yemeği’ oluveriyor.

Heyecan düzeyi ‘Macbeth Mutfakta’ kadar yüksek olmasa da ‘Lear’ menemeni de lezzet standardını koruyor. Yine de ‘tereyağı’ Gloucester’ın gözlerinin oyulması, ‘yumurta’ Edgar’ın kılık değiştirmesi gibi, objelerin dinamik olarak oyuna katıldığı fikirler daha çok olsaymış keşke…