Otomatik geçiş: Dünyadan dersler

Ayşen GÜR

Otomatik paralı geçişin ilk uygulaması, 30 Haziran'dan itibaren Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nde başlayacak.

Bu yöntem, dünyada birçok ülkede kullanılıyor. Sadece paralı yollarda ve köprülerde değil; ayrıca kent içinde trafik sıkışıklığıyla mücadelede de bir yöntem olarak benimsenmiş. İşte birkaç örnek:

Singapur: Trafik sıkışıklığına karşı paralı yol uygulaması ilk kez bu ülkede başladı. Geçen yıldan itibaren de elektronik kart sistemine geçildi. Bizdeki gibi, otomobil trafikte yol alırken, ödenmesi gereken ücret kendiliğinden sürücünün hesabından düşülüyor.

Norveç: Norveç'in üçüncü büyük kenti Trondheim'da belediye trafiğin çok yoğun olduğu kent merkezine girişte 12 istasyon kurdu. Sabah ve akşam saatlerinde geçen otomobillerden para almaya başladı. İsteyen sürücüler de otomobillerine bir elektronik kart takarak istasyonlarda durmadan geçiyorlar. Bu kartı alanlara ve dolayısıyla gişelerde kuyruk yaratmayanlara indirim uygulanıyor. Toplanan bu parayla kente bir çevre yolu yapılıyor.

Hollanda: Amsterdam, Rotterdam, Utrecht ve Lahey kentlerini birbirine bağlayan nüfusu çok yoğun Randstad bölgesinde 2001 yılında paralı sistem uygulamaya konulacak. Sabah saatlerinde bu dört kente giriş 15 ECU gibi yüksek bir ücrete mal olacak. Otomobiller bir elektronik kart taktıracaklar; bu kartı başka alışverişlerde de kullanabilecekler.

Şimdi bir soru ortaya çıkıyor:

Otomobillerinde elektronik kart takmadan dolaşanlara ya da banka hesaplarında yeterince para bulunmayanlara ne oluyor?

Hollanda'da ve Norveç'te bunlar video kameralarla saptanıyor, bir ceza kesiliyor, otomobil sahiplerine yollanıyor. Tabii bu ülkelerde cezaları tahsil etmek için yeterli bir donanım var.

Bizde nasıl olacak? Bariyerle araç durdurulacaksa, trafik yine sıkışacak!

İkinci bir soru daha: Acaba Türkiye'de de paralı otomatik geçiş sisteminden, trafik sıkışıklığıyla mücadele için yararlanılacak mı?

Yukarıda anlattığımız örneklerde, amaç trafiğin en sıkışık olduğu saatlerde, bazı yolların daha az kullanılmasını sağlamak. Trafik sıkışıklığına yol açan otomobillerden bir tür harç almak.

Örneğin İstanbul'da, şehir içinde trafiğin çok sıkışık olduğu yollarda ve saatlerde, özel otomobillerden belli bir ücret alınamaz mı?