Bu da sessiz azınlığın sesi

Ayşen GÜR

1936'da Vakıflar Kanunu hazırlanmış. Tabii İsviçre'den gelen bir uzmanın kalemiyle. O yıl, bütün cemaat vakıflarının ellerindeki malların bir dökümünü yapıp beyan etmeleri istenmiş.

Bugün Müslüman olmayan azınlıkların en büyük baş belası işte bu ‘‘1936 Beyannamesi.’’

Çünkü bugün, azınlık vakıflarının 1936'da verdikleri o beyanname dışında başka gayrimenkul edinmeleri yasaklanmış durumda. 1936'dan sonra bir mal edinmişlerse, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Hazine bir dava açıyor, o malı vakfın elinden alıyor, ‘‘eski sahibine’’ iade ediyor.

Bunun nasıl işlediğini bir olay üzerinden anlatalım.

Son olarak Beyoğlu'nda İstiklal Caddesi'nde İGS Binası olarak bilinen yedi katlı büyük bina, mahkeme kararıyla Yedikule Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı'nın elinden alındı.

Bu bina aslında Öjeni Dındes Roman adlı bir Ermeniye aitti. Kimsesiz olarak ölen bu hanım, binayı Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı'na vasiyet etmişti.

Ama tabii Surp Pırgiç Hastanesi Vakfı, bu binayı 1936 yılında verdiği beyannamede göstermemişti. Nasıl göstersin? Bina kendisine 1936'dan tam 18 yıl sonra vasiyet yoluyla bırakılmıştı.

Yıllarca kimse bir şey söylemedi. 1992'de Hazine bu binaya el koymaya karar verdi. Mahkemeye başvurdu, bu binanın 1936 beyannamesinde bildirilmemiş olduğunu, dolayısıyla bu Ermeni vakfına ait olamayacağını, eski sahibine geri verilmesi gerektiğini belirtti.

Mahkeme Hazine'ye hak verdi. Dava sonuçlandı. Şimdi İGS Binası, ‘‘eski sahibine’’ geri verilecek.

Eski sahibi kim? 1954'de kimsesiz olarak ölen Öjeni Dındes Roman.

Kimsesi olmadığı için bu binayı şimdi kim alacak?

Hazine.

Bence bu uygulamaya ‘‘müsadere’’ denir. Yani, devletin özel mülkiyete el koyması.

Bu binanın sahibi olan Öjeni Dındes Roman, bir Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı değil mi? Malını istediği bir vakfa bağışlayamaz mı?

Bağışlar. Ama eğer bir Ermeni, ya da Rum vakfına bağışlarsa, olmaz! Hazine er geç o mala el koyar.

Bu, Türkiye'deki gayrimüslim azınlıkların sorunu.

Sessiz çoğunluğu duyanlar, sessiz azınlıkları da duyacak mı?

İlçe ilçe seçim

Bugünden itibaren, İstanbul'daki 32 ilçeyi tek tek ele alıyoruz. Amacımız, yerel seçimlerden önce seçmenlere ilçeleriyle ilgili durumu özetlemek ve belediye başkanı adaylarını projeleriyle tanıtmak. Bu zor çalışmayı arkadaşımız Tolga Tanış üstlendi.

Tel: 212-677 04 25. Faks: 212-677 04 21.