Kimlerin “bakıma ihtiyacı var”?..

06/02/2014 tarihinde kabul edilen 6518 Sayılı Kanun ile engelliler için kullanılan “bakıma muhtaç” ibaresi, “bakıma ihtiyacı olan” şeklinde değiştirilmiş bulunuyor.

Bildiğiniz gibi, çoğu haktan yararlanmak için yapılan başvurularda engellinin bakıma ihtiyacının bulunduğunun belgelenmesi istenmekte. Örneğin engelli çocuğu olan annelere erken emeklilik şartı için çocuğun “bakıma ihtiyacı olması” gerekiyor. Keza, evde bakım maaşı bağlanma şartlarından biri de çocuğun “bakıma ihtiyacının olması”. Aynı şekilde, TSK personelinden nöbetten muaf tutulacaklar arasında ''bakıma ihtiyacı bulunan yakını olanlar'' ibaresi geçmekte. 30 0cak 2010 tarihli Başbakanlık Genelgesi’nin 3.Maddesi’nde de ''bakıma ihtiyacı bulunan yakını olanlara günlük izinlerinde kolaylık sağlanacağı'' ifade edilmekte.

Uygulamaya gelince; engelli yakınları evde bakım maaşı için başvurduklarında ''ağır engelli'' ibareli rapor ile işlem yapılmakta. Okurlarımdan gelen mesajlara göre; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kendi işleyişinde ailelere bu kolaylığı sağlarken, kurumlardaki yetkililer ailelere sıkıntı yaşatmakta. Bir amir %92 ağır engelli çocuğu olan TSK personelini nöbetten muaf tutmayıp, çocuğuna ait ''bakıma ihtiyacı var'' ibareli rapor getirmesini isteyebiliyor. SGK; %76 ağır engelli Down Sendromlu 6 yaşındaki çocuğu, raporda ''bakıma ihtiyacı var'' ibaresi bulunmadığından, bakıma muhtaç görmeyip anneye erken emeklilik hakkı vermeyebiliyor.

Okurlarım haklı olarak şunu soruyorlar: “Neden SGK aynı teşhis ve aynı engel oranına sahip ağır engelli çocuklardan birinin annesine erken emeklilik hakkı verirken bir diğerine vermeyebiliyor?”

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı kendisine ait başvuruda ağır engelliliği “bakıma muhtaçlığın göstergesi” olarak kabul ederken, neden diğer kurumlar ve amirler bu ibareyi yeterli görmüyorlar? Üstelik ''bakıma ihtiyacı var'' ibaresinin yazılması gerektiği “Engellilik Ölçütü ve Engellilere Verilecek Sağlık Raporları Hakkında Yönetmelik” içinde belirtilmiyor. Bu nedenle, Sağlık Kurulları raporlara ''bakıma ihtiyacı var'' ibaresini işlemiyor.

Aslında, raporda ''ağır engelli'' ibaresinin bulunması “bakıma muhtaç” olunduğunun kanıtıdır. Siz hiç bakıma ihtiyacı olmayan “ağır engelli” gördünüz mü? Buna rağmen, engelli yakınlarına zorluk çıkartmak isteyen zihniyet iki ifade arasındaki bağlantıyı görmezden geliyor. Aileler ise sorunlar yumağı içinde çırpınıp duruyorlar.

Bu sorunun çözümü, “Engellilik Ölçütü ve Engellilere Verilecek Sağlık Raporları Hakkında Yönetmelik” te bir değişiklik yapılarak sağlanabilir. Ancak gerekli düzenleme yapılıncaya kadar, tüm ilgili kurumlara“bakıma ihtiyacı olan” ibaresi istenen engelliler için “ağır engelli” ibaresinin yeterli görülmesi hususunda bir yazı gönderilebilir. Bu, mukakkak ki, eşitliğin bir an önce sağlanması açısından çok yararlı olacaktır.

Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...