“Herkes için İstanbul: Alternatif Şehir Rehberi”

Daha önceki yazılarımda da söz ettiğim gibi, geçtiğimiz yıl Türkiye'de engellilik konusunda mevcut durum tespitinin yapılması ve iyileştirmeye yönelik politika ve uygulama önerilerinin geliştirilmesi yönünde bir proje başlatan Sabancı Üniversitesi bu konudaki çalışmalarını sürdürüyor.

Sabancı Üniversitesi öğrencileri ilk senelerinde PROJ 102 kodlu bir ders almak zorundalar. Bu dersin amacı; öğrencilerin bir projeyi teklif aşamasından başlayarak sonuç raporuna kadar adım adım yürütmeyi, bir proje esnasında karşılarına çıkabilecek sorunları çözebilmeyi, çalışmalarını sunmayı ve elde ettikleri verilerden sonuç çıkarmayı öğrenmeleri. Öğrenciler gruplar halinde, danışmanlarının yönlendirmesiyle, Tüketici Davranışları Analizi’nden Bakterilerde Antibiyotik Direnci Gelişimi’ne, Emeklilik Fonlarının Performans Değerlendirmesi’nden Molekül Simülasyonu’na kadar çok farklı projelerde görev alıyorlar.
Bu yılki projelerden biri de, “Herkes için İstanbul: Alternatif Şehir Rehberi”. Bu proje kapsamında öğrenciler ikişer kişilik gruplar halinde İstanbul'daki farklı mekânları ziyaret ederek erişilebilirlik konusundaki uygulamaları inceliyorlar. Projenin sonunda engelli ve/veya farklı gereksinimlere sahip bireylere yönelik bir şehir rehberi hazırlamayı planlıyorlar. Bu tür bir rehberin sadece engellilere değil, İstanbul'da yaşayan ve İstanbul'u ziyaret eden herkese hitap edeceğine inanıyorlar. Bu yüzden inceledikleri mekânlarda çocuklu aile, bebek arabası, topuklu ayakkabı, baston gibi unsurların yaratabileceği sıkıntıları da göz önünde bulunduruyorlar.

Bu dönem 19 kişiler. Önümüzdeki dönem yeni bir 20 kişiyle devam edecekler. Her grup dört mekân ziyaret ediyor. Bu sene müzelere, saraylara, alışveriş merkezlerine, fuar ve kongre merkezlerine, spor alanlarına, restoranlara, otellere, camilere ve diğer dini mekânlara odaklanmışlar. Gittikleri yerlerde önce şüpheyle karşılansalar da ne yapmaya çalıştıklarını anlattıklarında görevlilerin ellerinden geldiğince yardımcı olmaya çalıştığını söylüyorlar. Hatta bir kongre merkezinde görüştükleri yetkili o kadar ilgilenmiş ki, eksikleri onlarla birlikte tespit edip düzeltmek üzere rapor tutmuş. Şimdilik bir tek yer konusunda epey üzülmüşler, ki o da Fenerbahçe Stadyumu. Ne yaptılarsa yetkililere ulaşıp stadı gezme izni almayı başaramamışlar. Bilet alıp maça giderek stadı gezmek istemişler ama o hafta da maça erkekler alınmıyormuş!

Projenin danışmanları benzer bir projeyi geçen sene de yürütmüşlerdi. Sabancı Üniversitesi ve Boğaziçi Üniversitesi’nden 150 öğrencinin katılımıyla elde edilen veriler “Engelsiz Türkiye İçin: Yolun Neresindeyiz?” başlıklı çalışmada yayınlanmıştı. Bu yıl toplanan veriler de eklendiğinde 250 civarında merkezi mekânı kapsayan bir rehber çıkacak ortaya.

Mühendislik Fakültesi öğrencileri olan Sevde ve Gizem bu projede camileri ve cem evlerini incelemeyi üstlendiler. Ben de onlarla Eyüp Sultan’a gidecektim ama kar kış derken gidemedik. Onun yerine birlikte Ataşehir Mimar Sinan Camii’ni ziyaret ettik. Ben, bildiğiniz gibi, yeni açıldığı sırada da ziyaret etmiş ve sizler için görüntülemiştim bu camiyi. O zamanlar henüz tam bitmemişti inşaat işleri. O günden bu güne oldukça büyük bir ilerleme kaydedilmiş. Erişilebilirlik açısından ise yalnızca çok küçük bir eksik kalmış. O da tamamlanınca tekrar gidip yeniden görüntüleyeceğim bu engelsiz camiyi. Eminim, Sevde ve Gizem gibi sizler de beğeneceksiniz gerçekleştirilen uygulamaları.

Ben, öncelikle, böylesi önemli bir projeyi başlatan ve yürütmeyi sürdüren Sabancı Üniversitesi’ne teşekkür ediyorum. Bu projenin dört ana başlığından bir olan erişilebilirlik konusuna odaklı proje dersini alan tüm öğrencileri ve onlarla birlikte canla başla çalışan danışmanlarını yürekten kutluyorum. Eminim ki hazırlayacakları “Herkes için İstanbul: Alternatif Şehir Rehberi”, özellikle, biz engelliler için çok yararlı olacak.

Engellerimizi hissettirmeyecek, engelsiz bir yaşam dileği ile...