Engelli Hakları Örgütleri

Engellilerin toplumsal hayata katılımları ve sorunlarının çözümü için eşitlikçi ve hak temelli bir yaklaşım benimsenmesi gereğini her fırsatta vurguluyorum. 21. yüzyılın üçüncü on yılına girdiğimiz bu günlerde özellikle gençlerin bu konuya hassasiyetle yaklaşması beni umutlandırıyor.

Sabancı Üniversitesi öğrencilerinden bir grup seçtikleri proje dersinde dünyadaki hak temelli engelli örgütlerini araştırıyor. Dersin asıl amacı; bir projeyi teklif aşamasından başlayarak sonuç raporuna kadar adım adım yürütmeyi, bir proje esnasında karşılarına çıkabilecek sorunları çözebilmeyi, çalışmalarını sunmayı ve elde ettikleri verilerden sonuç çıkarmayı öğrenmek. “Dünyada Engelli Hakları Örgütleri” başlıklı projede 15 öğrenci görev alıyor.

Engelli hakları hareketi engelli bireylerin deneyimlerinin görülür ve duyulur hale gelmesini sağlamak, ötekileştirilmelerinin ve dışlanmalarının kökünde yatan sebepleri incelemek ve yurttaşlık haklarını savunmak amacıyla 1980’lerden itibaren Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere’den başlamış olsa da yıllar içinde bütün dünyaya dalga dalga yayılan bir hareket oldu. Engelli hakları savunucularının öncülüğünde ilerleyen engelli hakları hareketi engellilik durumunu düzeltilmesi gereken bir kusur ya da tıbbi mesele olmaktan ziyade toplumsal farklılığın bir parçası olduğunu, engelli bireylerin her türlü hizmet ve fırsata eşit koşullarda ve vatandaşlık hakları neticesinde erişebilmesi için mücadele etmekte.

Öğrenciler, danışmanlarının rehberliğinde, çeşitli ülkelerde faaliyet gösteren engelli hakları örgütlerini inceleyerek hem engelli hakları hakkında bilgi ve farkındalık kazanıyorlar hem de sivil toplum kuruluşlarının işleyişine dair fikir sahibi olma fırsatı buluyorlar. Bir yandan da toplumsal farklılıklar konusunda farkındalık ve eleştirel bir bakış açısı kazanıyorlar. Projenin ilk döneminde incelenen örgütler şöyle:

Birleşmiş Milletler Engellilik Programı: Birleşmiş Milletlerin küresel kapsamlı oluşumu.

Global Disability Rights Now (Küresel Engelli Hakları Hemen): Ermenistan, Guatemala, Kenya, Meksika, Peru ve Vietnam’ı kapsayan uluslararası bir örgüt.

Disability Rights Watch (Engelli Hakları İzleme): Zambia merkezli bir örgüt.

Everyone Everywhere (Herkes Her Yerde): Kanada’da faaliyet gösteren bir oluşum.

Scope: İngiltere’de faaliyet gösteren bir oluşum.

Disability Rights Initiative (Engelli Hakları İnisiyatifi): Hindistan merkezli bir örgüt.

Proje grubunun çalışmalarını ileriki günlerde sizlerle paylaşacağım. Proje çalışmaları da yeni örgütler ile devam edecek.

Engellerimizi hissettirmeyecek engelsiz bir yaşam dileği ile…