Ertuğrul Bey bence siz bu okula mutlaka gidin…

İSMEK bazı alanlarda akademik eğitimlere başladı, bunlardan biri de MODA…

Biz de sizin için Mecidiyeköy’de bulunan Çolpan İlhan Moda Okulu’nu ziyaret ettik. Neler öğrendik neler…

Önce okulun adından başlayalım. Çolpan İlhan’ı herkes sinema ve tiyatro kimliğiyle tanıyor ama kendisi aynı zamanda bir modacıydı. Kadir Topbaş’la okul arkadaşı olan Çolpan Hanım daha sonra da dostluklarını devam ettirmiş. Çolpan Hanım vefat edince oğlu Kerem Alışık,  Nişantaşı’nda yer alan moda atölyesindeki makinelerini ve tasarladığı kıyafetleri İSMEK’in Moda Okulu’na verir.  Okulun adı da o günden sonra Çolpan İlhan Moda Okulu olur. 

Okulun bir yöneticisi var; genç, akıllı ve müthiş donanımlı bir kadın. O kadar çok şey biliyor ki inanın öğrendiklerimi yazmaya kalksam birkaç ay sürer. Sadece kadın modası da değil erkek modasıyla ilgili de çok şey öğrendim. 

Laf aramızda öğrendiklerimden birini Ertuğrul Bey’e sordum bilemedi. Sen kalk o kadar şey bil ama erkekler smokini ilk olarak nerede giymiş bilme… Bu sebeple Ertuğrul Bey’e, Çolpan İlhan Moda Okulu’na bir uğramasını şiddetle tavsiye ediyorum.

Evet, yöneticimiz Nilay GÜNER’in anlatımıyla Moda okuldan bahsedelim biraz. Okul, giyim alanında temel yeterliliğe sahip olan her yaşta erkek ve kadın öğrencilere açık.  İSMEK kendi bünyesinde modelistlik, stilistlik vs. kurslarından mezun dahi olsa sınavsız öğrenci almıyor. 

Dünya çapında modacı yetiştirme hedefleri var.  “Bir başarı örneği verir misiniz?” sorusuna Nilay Hanım; “Geçtiğimiz yıl bir yarışmada moda tasarım öğrencilerimizden biri birincilik kazandı ve ödül olarak Raşit Bağzıbağlı’nın yanında staj yapacak. Bu onun için çok büyük bir fırsat, bizim için de gurur verici. Biz öğrencilerimizi sadece eğitim verip göndermiyoruz, aynı zamanda onları sektörle tanıştırıyoruz. Bizden mezun olan öğrenciler, alanında A’dan Z’ye her şeyi detaylı olarak öğreniyorlar. Kendi işini kuran da oluyor farklı firmalarda çalışan da.”

Tasarımcılık doğuştan gelen bir yetenek midir, yoksa öğrenilen bir şey midir?” Soruma ise “Yetenek çok önemli. Tabii biz onu destekliyoruz, bu işin matematiğini öğretiyoruz.  Geçtiğimiz yıl altmış kişi içinden ‘yıldız’ dediğimiz yani ‘İşte tasarımcı olacaklar, bu iş için yaratılmışlar.’ dediğimiz üç öğrencimiz vardı. Diğerleri tasarımcı değil de giyim, modelistlik vs. yani farklı alanlara yönelecekler.”

“Neden tasarıma bu kadar merak sardık?” soruma “Moda tasarımcılığı kimliği havasına bürünmek havalı geliyor insanlara. Bunu biraz da sosyal medyada ünlenen isimler de tetikliyor.  Sosyal medyada kombin yapmak, moda tasarımı olarak lanse ediliyor artık. Bu algı, üzücü bir durum tabii. Ama son 10 yılda çok yol kat ettik tasarım alanında.” cevabını veriyor.

Nilay Hanım bize öğrencilerinin yaptığı özgün tasarımları gösterdi, hakikaten çok güzel işler yapmışlar ve inanıyorum ki yapmaya devam edecekler.

Çolpan İlhan Moda Okulu’nun hizmet yelpazesi çok geniş. İç giyim tasarımından şapka dikimine, gelinlik dikiminden erkek giysi tasarımına kadar moda alanında aklınıza gelebilecek her alanda eğitim var.

Moda tarihi ile ilgili Nilay Hanım’dan öğrendiğim ve ilginizi çekeceğini düşündüğüm bazı bilgileri paylaşmak istiyorum.

(Notlar arasında paylaşacağım fotoğraflar İSMEK’in geçtiğimiz yıl “DÖNGÜ” adlı defilesindendir.)

- İlk çağlarda insanlar, sadece hava ve iklim değişikliğine göre dış etkenlerden korunmak için giyinirdi. Daha sonraları ise giyinme, toplumların zenginleşme sürecinde keyifli yaşamak veya kişilerin toplumdaki statüsünü belirlemek için önemli bir faktör haline dönmüştür.

- Giyinmenin çok önemli bir boyutu da sosyal bir olay olmasıdır. Toplumun alt katmanlarından gelen insanlar, para kazandıkça bunu dışarıya karşı ilk önce giyimleri ile göstermeye çalışır. Zaten moda ve marka olayı da bu durum ile ortaya çıkmaya başlamıştır.

- Dünyada ilk kez smokinin gece kıyafeti olarak değil de 19. yüzyılda İngilizlerin ünlü Derby at yarışlarında giyilmesi bunun iyi bir örneğidir. İnsanların birbirleri ile giriştikleri statü yarışından kaynaklı bir durumdur.

- Milletlerin bolluk ve kıtlık dönemleri modayı büyük ölçüde etkilemiştir. Savaşların yarattığı ekonomik durumlar moda için oldukça önemlidir. Savaş ve kıtlık dönemlerinde eteklerin kısalması, az kumaş gerektiren modellerin seçilmesi bir rastlantı değildir. Ülkelerin barış ve bolluk dönemlerinde ise gösterişli giysilerin giyilmesi, pahalı ve bol kumaş tüketimi kısacası moda savurganlığı da ekonomik etkenler sonucu ve moda olgusudur.

- Her tasarımcı kişisel yetenekten ziyade, bir felsefenin, bir görüşün ve bir zevkin insanıdır. Bir tasarımcının dünya çapında bir modacı haline gelebilmesi için çok uzun ve zahmetli bir takım olayların doğru yönde gelişmesi gerekir ki bunun üzerine eğitim ve pazarlama başarısı ilave edilir.

- Yapılan araştırmalara göre modanın tarihi, tarih öncesi çağlara kadar uzanır. Zamanla insanlığın gelişmesiyle moda da değişmiş ve gelişmiştir. Antik Yunan'da kıyafetler dikilmek yerine vücuda kumaş sarılarak giyinme yoluna gidilmiştir.

- İlk ipek çorabı 1560 yılında Kraliçe Elizabeth'in giydiği bilinmektedir.

- Moda ve genel olarak moda şeklinde nitelenmesi gereken bazı tavır ve yaklaşımlar 1789 Fransız ihtilalından sonra başlamaktadır.

- Napolyon, 1804'te imparator olduğunda, törensel kıyafet olarak pamuklu değil ipekli giysilerin kullanılması emrini verir. Bu dönem, romantik akımı etkisi altına alarak küçük çiçekli desenlerin kumaşlara hâkim olmasını sağlar.

- Kıyafetlerin seri üretimi 1829'da dikiş makinesinin icadıyla mümkün olmaya başlar. Erkek giyimi ve askeri üniformalar dikiş makinelerinde dikilen ilk parçalar olur.

 - 1834'te perotin baskı icat edilir ve kitlesel giysi üretiminde kullanılmaya başlanır. Bu işlem, ahşap kalıplı baskı tekniğinin mekanikleşmesidir. Bu sayede çok renkli desenlerin basılmasına olanak sağlanmıştır.

- Makineleşen süreçte tekstilin zayıflaması, ürünlerin kalitesiz hâle gelmesi ve tasarımların yetersizliği gibi sorunlar ortaya çıkar.

- 1947'de Christian Dior tarafından oluşturulan New Look' tan sonra koleksiyonlar bireylerin kişisel isteklerinden ziyade tasarımcının kendi vizyonuna göre hazırlanmaya başlar. Daha sonraları Pierre Cardin, Andre Correges ve Paco Rabanne gibi tasarımcılar 1960'larda “haute couture” (yüksek dikiş) fikrinin deneysel ve sanatsal moda olmasının öncülüğünü yaptılar.

NİLAY GÜNER KİMDİR?

İstanbul doğumlu olan Güner aslen Karadenizlidir. Sincan Anadolu Meslek Lisesi Moda Tasarımı Bölümü’nde başladığı eğitimini Sakarya Üniversitesi Hazır Giyim Bölümü’nden mezun olarak tamamlamıştır. İSMEK’te uzun yıllar Giyim Öğretmenliği yapan Güner, Çolpan İlhan Moda Okulu’nda Giyim Üretim Teknolojileri Bölüm Başkanlığı görevini yapmaktadır.