Bilim Kahramanları projesine sponsor aranıyor

*  Siz kimsiniz?
- Ben Hakan Habib.�

*  Necisiniz?
- Asıl mesleğim “babalık”. Esas mesleğimi idame ettirmek için bankacılık yapıyorum.

*  İyiymiş! Eğitim?
- Robert Kolej’de okudum, sonra 12 sene Amerika’da okul ve çalışma hayatı, Fransa’da 6 sene bilişim sektörü ve ardından Türkiye...

*  Ben neden sizin karşınızdayım, bana ne anlatacaksınız?
- Bilim Kahramanları’nı.

*  Ne şimdi bu proje? Ve niçin önemli?
- “Bilim Kahramanları” küresel bir robot turnuvasının Türkiye’deki adı. Dünyada, “FIRST LEGO Ligi veya FLL” adıyla bilinen bir etkinlik. 60 ülkede 170 bin çocuğa erişiyor ve her sene yüzde 20 büyüyor.

*  İşleyişi nasıl?
- Tüm dünyada 9-16 yaş arası çocuklar, eylül ve haziran ayları arasında takım kuruyorlar. Ve o takımlar, her sene değişen mekanik problemleri çözen robotlar tasarlıyor ve programlıyorlar.

*  Müthişmiş!
- Bitmedi! Değişen toplumsal temalara uygun söz konusu araştırma projesini hazırlarken, her sene güncel bir sorunu tanımlayan özgün çözümler üretiyor ve süreci özetleyen teatral bir sunum hazırlıyorlar. Ama bunların hepsi “araç”. Gerçek “amaç”, çocukların unutamayacakları bir takım çalışması yaşamaları ve süreç içinde eğlenmeleri, bilimi sevmeleri.

*  Karı-koca siz, bu projeyle kafayı yemiş durumda mısınız?
- Hem de nasıl! Ama katılan çocuklardan aldığımız olumlu enerji her şeye değer.

*  7 yıldır cepten para da harcayarak bu noktaya geldiniz, şimdi durum ne?
- Doğrudur, sponsorluğun yetmediği günlerde aradaki farkı biz kapatmaya çalıştık. Ama birçok kurum da sağ olsun destek oldu. Koç Holding, Yaratıcı Çocuklar Derneği, İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Unilever, Duracell, Yedigün.
Değişim diyen çok�
bir şey yapan yok

*  Bu proje neden sizin “takıntı”nız?
- Takıntımız çünkü bu ülkede “Değişim, değişim!” diyen çok, ama bir şey yapan yok! Biz bu projede yaptıklarımızla, fark yarattığımızı gördük. Bugüne kadar bu programa Türkiye’den 4 bin 500 çocuk katıldı. Bu sezon inşallah bin 500 çocuk daha katılacak. Bu çocuklar, araştırma projelerindeki özgün çözümleri sayesinde, bu yaşta, patent sahibi olabilecekler, takım çalışması süreci yaşayabilecekler, bilimin yaşama katkısını fark edebilecekler. Ayrıca, her turnuvada 100 gönüllü çalışıyor. Bugüne kadar toplam gönüllü sayısı en az 1000 olmuştur. Gönüllüler, üniversite öğrencileri, iş insanları, akademisyenler ve profesyonellerden oluşuyor. İnanın herkes çok etkileniyor. Katılan herkes için “Bilim Kahramanları” projesi “takıntı” haline geliyor. Bu çılgınlığı yaşayan sadece biz değiliz yani.

*  Her toplum yücelttiği insanlara mı benzer?
- Ben sosyolog değilim ama evet, zamanla yücelttiğimiz ve zihinsel olarak kucakladığımız kişilere benzediğimizi düşünüyorum. Yücelttiğimiz insanlar, şiddetin altını çizerse, toplumda şiddet öne çıkıyor. Tüketimin altını çizerse, tüketim, üretimin altını çizerse üretim...
Görme engellilere sesli ayakkabı ürettiler

*  Siz, çocuklara bilimi eğlence olarak mı sunuyorsunuz?
- Hem eğlenceli, hem de kolay erişilebilir bir şey olduğunu anlatmaya çalışıyoruz. Bir de genç yaşta patent sahibi olma imkânını ekleyin, buyurun size altın bilezik! Belki bu sayede, “Büyüyünce ne olmak istiyorsun?” diye sorulunca, “Ünlü olmak!” yerine, “Bilim insanı olmak istiyorum” diye cevap verirler.

*  7 yılda Türkiye’de kaç çocuk ne yaptı?
- 4 bin 500 öğrenci çocuk, farklı toplumsal sorunlarla ilgili çözüm üretti. Pek çok ödül aldık. 2006’da “denizler ve ekoloji”ydi tema. TEGV’nin Diyarbakır Eğitim Parkı’ndan gelen çocukların aksanlı Türkçeleriyle, “Sanmayın ki Diyarbakır’da denizimiz yok diye aklımızda da denizler yoktur....” diye başlayan sunumları tüm jüriyi gözyaşına boğdu. 2007’de tema “nanoteknoloji”lerdi. O sene Avrupa şampiyonu çıkardık. İlköğretim öğrencileri, öğretmenlerine “Nanoteknoloji nedir?”i öğretti. 2008’de tema “alternatif enerjiler”di. 2009’da “iklim değişiklikleri”, 2010’da ise “akıllı ulaşım sistemleri”. Van TEGV Eğitim Parkı Takımı, 2 görme özürlü öğrenciyle Avrupa Açık Şampiyonası’nda ödül kazandı. Projeleri, o iki öğrenciye çözüm üretmekti. 2011’de tema “Biyomedikal: Doktor ve mühendis nasıl birlikte çözüm üretir”di. Bahçeşehir Fen ve Teknoloji Lisesi takım arkadaşları için “Uzadıkça büyüyen protez” çözümlerini paylaştılar. Bakarsınız o çalışmalarıyla patent alırlar. Bu seneden ise aklımda kalan projeler: Disleksi rahatsızlığı olanlar için okuduğunu sese çeviren gözlük. Işığı polarize edip, ışıkla kanı analiz etmek, yani iğnesiz çözüm, koltuk altına takılan bir nano parçacıklı yamayla sürekli insülin vermek. Görme engelliler için sensörlü, sesli ayakkabılar...

*  Çok acayipmiş bunlar! O yaştaki çocuklar bunların altından nasıl kalkıyor?
- Şaşırtıcı ama kalkıyorlar işte. Bu yıl ise tema “gıda güvenliği”. Şimdiden heyecanla çıkacak projeleri bekliyoruz.

*  Anlattıklarınız çok etkileyici. Merak ediyorum, her şeyi tamamen “kamu hizmeti” için mi yapıyorsunuz? Sizin hiç mi kazancınız yok?
- Yok. Tam tersine, her sene, eksikleri cebimizden tamamlıyoruz.

*  Proje dünyada ne âlemde? Türkiye’de ne âlemde?
- Dünyada 17 bin takım var. Amerika’da 9 bin 200, Çin’de bin 600, Brezilya’da 850, İsrail’de 145, Suudi Arabistan’da 190. Her ülkede bizim gibi gönüllüler, özel sektörün ve siyasi erkin önemli desteğini alıyor. Türkiye’de biz 110 takımdayız. Bu sene hedefimiz 150. Dünyada benzer turnuvalar, yeterli destek bulununca, tam bir festival havasında gerçekleşiyor. Bizde neden olmasın? Belki bu çalışmaların geri dönüşü, bir gün bilimde de Nobel almak olacak. Anlayacağınız niyetimiz kötü!

*  Dünyada uluslararası sponsorlar kimler?
- 3M, LEGO, Vestas, Statoil, National Instruments, Rockwell Automation. Bunlar küresel platforma destek olan kurumlar. Finansal destekçiler ise her ülkede farklı. Ayrıca, dünyada birçok üniversite, ücretsiz sağladıkları mekân ve gönüllüleriyle etkinliğe destek oluyor.�

*  Türkiye’de ne lazım projenin yürüyebilmesi için?
- Bir ölçü öngörülebilir finansal destek, bir çay kaşığı “kamu yararı” statüsü, etkili kişilerden bir tutam turnuva ziyareti ve bir çorba kaşığı da “medya desteği” ilave edersek, ortaya tadına doyamayacağımız bir yemek çıkacaktır.

*  Peki aradığınız finansı bulamazsanız ne olacak...
- Nadas! Bir sene nadasa bırakırız. Bir sonraki sezon için çalışmalara başlarız.  Vazgeçmeyeceğiz, pes etmeyeceğiz. Eninde sonunda, duyarlı kişilerin, kurumların bu etkinliğin hızla yeşermesine destek olacağından eminiz...