Resimlere camla can katma sanatı: Mozaik

Ciddi anlamda sabır ve irade isteyen çalışmalarını çeşitli yerlerde sergileyen Ninat’ın asıl amacı sanatını İstanbul’da hatta yurtdışında sergileyebilmek.

Æ Mozaikle ilgilenmeye ne zaman başladınız?

Æ Mozaikle 2000’li yılların başında tanıştım. Bir arkadaşım kursa gidiyordu, benim de ilgimi çekti.

Æ Sanat alanında eğitim aldınız mı?

Æ Aslında Ege Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü’ne devam ettim. Eğitim sürecinde babamı kaybettim. Evlendiğim sene üniversiteden ayrıldım. Hayatımda kendime yaptığım en büyük kötülüktür. Hala içimde yaradır.

Æ Daha sonra bu konuda bir şeyler yaptınız mı?

Æ Çevremdeki bütün gençlere, ne olursa olsun eğitimlerini bitirmeleri için telkinde bulunuyorum. Yaşadığımız anların tekrarı yok. Hedeflerimizi doğru belirlemek gerekir. Henry David THOREAU’nun sevdiğim bir sözü var "Hayattaki en büyük trajedi bütün hayatınızı, peşinden gittiklerinizin doğru olmadığını görmeye harcamaktır"

Æ Mozaik konusunda ne gibi eğitimler aldınız?

Æ Akademisyen ve bilim adamı olmadığımdan yanlış söylemek istemiyorum. Bildiğim kadarıyla sadece mozaik alanında diploma veren bir kuruluş yok. Türkiye’de üniversitelerin arkeoloji bölümünde antik eserleri araştırma ve restorasyonu çalışmaları yapılıyor. Mesela Uludağ Üniversitesi Arkeoloji Bölümü bu konuda "Türkiye Mozaikleri Araştırma Merkezi" kurmuş. Bu merkez aynı zamanda AIEMA’nın (Association Internationale Pour L’Etude De La Mosaique Antique) Paris’teki merkezi ile bağlantıda.

Æ Aslında sanat tarihimizde mozaik çok önem taşıyor değil mi?

Æ Ülkemizde başta İstanbul, Ephesos, Xanthos, Kilikya, Zeugma, Bizans dönemi mozaikleri bulunuyor. En güzel örnekleri Antakya’da sergileniyor. İyi bir fotoğrafçı olan Fatih Cimok Türkiye mozaikleri kataloğunu oluşturdu. Çalışmalar Kültür ve Turizm Bakanlığı, özellikle Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü işbirliğinde yapılıyor.

Devletle medya maddi manevi destek verirse ilgi artar

Æ Mozaik sanatı ülkemizde ne durumda?

Æ Dünyaca ünlü tarihi mozaik eserlerin Anadolu’da bulunmasına rağmen gerekli tanıtım yapılmadığını düşünüyorum. Akademik çevrelerin mozaikleri korumak adına yoğun çaba harcadığını biliyorum ancak devletimizin ve medyanın maddi manevi destek vererek tanıtıma daha önem vermesi ilgiyi artıracak.

Æ Mozaik sanatına ilgi neden az sizce?

Æ Çünkü çok sabır istiyor, sadece camı kesip yapıştırmak değil, camla resim yapmak, resimlere camla can katmaktır. Mozaik ciddi sakinleştiricidir. Günlük hayatınızda sıkıntı veren şeyleri biraz olsun sizden alır götürür. Eseriniz bittiğinde ona bakar gururlanır keyif alırsanız yorgunluğunuza değer.

Elimden gelen sadece umut etmek...

Günlük hayat rutinimi ve yaşam isteğimi etkileyecek kadar üzgünüm...

Dünyanın neresinde olursa olsun, kim kime yaparsa yapsın, masum insanların hatta çocukların bulunduğu mekanlara özellikle ve bilinçle bomba ve kurşun yağdıran zihinleri anlamak mümkün değil. Çifte standartların olmadığı, vahşet ve şiddetten arınmış bir dünyada yaşayabilmek en büyük umudum... Elimden sadece umut etmek geliyor...

Pet şişelerinden yaptığım süs balıkları üfleme cam sanıyorlar

Æ Mozaik konusunda eğitim veriyor musunuz?

Æ Bilgi ve deneyimlerimi aktarıyorum. Bostanlı’da insanların çalışırken kendilerini evlerinde hissedecekleri cici bir atölye oluşturmaya çalıştım. Eğitmenimiz Güler Kalaklı da nakış kursu veriyor. Bunun yanı sıra turistik yöreler için keçe ve iğne oyaları, Türk el işlerinin tanıtımına katkı amacıyla bilezik, anahtarlık, abajur, oyuncak bebek gibi süs eşyaları üretiyoruz.

Æ Bir de benim üfleme cam sandığım şu plastik balıklarınız var. Onları nasıl yapıyorsunuz?

Æ Benim çok hassas olduğum bir konu geri dönüşümü olabilecek atık malzemelerin değerlendirilmesi. Balıkları da bu fikirden yola çıkarak pet şişeleri kullanarak yaptım.

Æ Her kurs alan bu eserleri yapabilir mi?

Æ Bence en önemli faktör yetenek ve sabır. Örneğin dünyada bir yılda binlerce çocuk basketbola başlıyor ama hepsi Mehmet Okur gibi olamıyor. Yetenek, hedef koymak ve sabır başarıyı getiriyor.

Detaylı bir panoyu ancak iki ayda tamamlayabiliyorum

Æ Şimdiye kadar nerelerde sergi açtınız?

Æ Mozaikle ilgili katıldığım sergi şu ana kadar üç. 2005 Norm Sanat Galerisi, 2006 Atatürk Kültür Merkezi (Egeli Sanatçılar Derneği), Ankara Kursart Sanat Galerisi. Hedefim İstanbul’da sergi açmak.

Æ Bir eserin tamamlanması ne kadar sürüyor?

Æ Sıkı bir çalışmayla detaylı bir pano iki aydan önce tamamlanamıyor. Çoğu zaman 5 milime kadar (bazen daha ufak) küçülttüğüm cam parçalarıyla çalıştığımı düşünürseniz, zaman ve sabır gerekiyor. Beğenmeyip söküp defalarca küçük bir alanda çalıştığım çok olmuştur

Æ Eserlerinizi kimler alıyor?

Æ Karşıyaka Belediye Başkanı Sayın Cevat Durak’ın makam odasında üç boyutlu bir çalışmam bulunuyor. Atatürk Kocatepe’ye çıkarken hepimizin bildiği o güzel resmi camla mozaik olarak çalışmak da benim için çok önemli bir gurur kaynağı olmuştur.

Cam ile mozaik yapmaya uğraşan sanatçı sayısı az

Æ Daha çok ne tarzda eserler yapıyorsunuz?

Æ Daha çok pano ağırlıklı çalışıyorum. Bazen ünlü ressamların eserlerinden mozaik olabilecekleri seçip pano haline getiriyorum, yani reprodüksiyon çalışıyorum. Aslında kendi çizdiğim resimleri veya çektiğim fotoğrafları mozaik haline getirmek çok daha keyif veriyor. Sıfırdan yarattığım bir şey daha çok içime siniyor.

Æ Nasıl bir teknik kullanıyorsunuz?

Æ Cam sanatı çok kapsamlı; füzyon cam, cam üfleme, cam boncuk, mozaik gibi bir çok dalı var. Cam bana plaka halinde geliyor. Cam elması, cam makası, rodaj makinesi çeşitli aletlerle camı kırıp şekillendiriyorum. Daha sonra ahşap zemine yapacağım mozaiğin resmini transfer ediyorum ve uzun sabır süreci başlıyor. Bir yerde puzzle gibi, ama çok daha zor. Yapıştırma bitince panonun sağlamlığını artırmak ve hoş bir görünüm kazandırmak için derzleme işlemine geçiyorum.

Æ Mozaik başka hangi malzemelerle yapılır?

Æ Mozaik; cam dışında taş, mermer, seramik ve ahşap malzeme ile yapılıyor. Dekoratif eşyalarda son yıllarda çok kullanılıyor. Camla mozaik pano yapımıyla bildiğim kadarıyla çok az kişi uğraşıyor. Bunun dışında büyük seramik fabrikalarında inşaat sektörüne yönelik iç, dış cephelerde mutfak, banyo gibi kullanım alanları için fabrikasyon üretim yapılıyor.