İzmir'de Dev prodüksiyon: Turandot

İzmir Devlet Opera ve Balesi, dünyanın sayılı operalarında oynanmış, dev prodüksiyon, Puccini’nin Turandot Operası’nın prömiyerini gerçekleştirecek 11 Şubat Cumartesi akşamı. Tam 250 kişinin görevli olduğu eserde başrollerden birini oynayan İZDOB Müdürü Aytül Büyüksaraç, Turandot’un hayallerinden biri olduğunu söylüyor. Operanın aslına uygun sahnelenmesi için iki sanatçımız Çin’e gidip araştırma yaparken, Pekin Operası’ndan gelen uzman sanatçı Wang Quan ise sanatçılarımıza yardımcı oluyor.

Büyüksaraç, prömiyer öncesi sadece Hürriyet EGE okurları için kostümüyle poz verirken kendisiyle kısa bir sohbet yaptım.

İzmir’in öncü kadınlarından olan ve ekibiyle birlikte kararlı ve cesaretli çalışmalarıyla İzmir’i üst noktalara taşıyan Aytül Büyüksaraç’ın özellikle EXPO heyetinde İzmir sanat dünyası ve sanatçı eksikliği hakkındaki sözlerine katılmamak mümkün değil...

Turandot, dünyanın en büyük sahnelerinde sergilenebiliyor

Nasıl bir eser Turandot?
- Çok zor bir eser. Bir kere çok kalabalık kadroya sahip. O nedenle dünyanın sadece en büyük sahnelerinde sergilenebiliyor. 250 kişiye yakın kadromuz var. Bizim çapımızda bir opera için seviye dünya standartlarında.

Tüm kadro İzmir’den mi?
- Birkaç konuk sanatçı dışında herkes İzmir’den. Rejisörümüz Aytaç Manizade, İstanbul Devlet Opera Balesi’nden. Herkes 1 Turandot’u zor bulurken biz 3 sanatçı dönüşümlü oynayacağız.

Neden zor bulunuyor?
- Turandot ve Calaf rolleri zor roller, çünkü soprano ve tenor partileri çok zordur ve dünyada az kişi bunu güzel ve hakkıyla söyleyebilir. Ben, Ayşe Tek ve Samsun DOB’den Seda Ortaç oynayacağız. Calaf’ı ise İstanbul DOB’den Efe Kışlalı, Levent Gündüz ve Lorenzo Mok Arranz oynayacak. Diğer rolleri de İzmirli çok değerli sanatçı arkadaşlarımız oynuyor.

Tepkiler nasıl?
- Genellikle çok olumlu. Efe Kışlalı yurtdışında kariyer yapan önemli bir Türk sanatçısı. O daha önce Turandot’u yurtdışında da oynadığından karşılaştırma yapabiliyor. Bizim oynadığımız Turandot’un gerçekten çok iyi oynanan bir oyun olduğunu, seviyeden çok etkilendiğini hatta şaşırdığını söyledi.

Pekin Operası ile yardımlaştığınız doğru mu?
- Pekin Operası’na rejisörümüz Aytaç Manizade ve kostüm yaratıcımız Gülay Korkut’u gitti ve orada inceleme ve araştırmalar yaptılar. Şimdi bize de Pekin Operası’ndan 10 günlüğüne Wang Quan adında Çinli uzman bir sanatçı geldi. Bizim onların kültürünü anlayabilmemiz, doğru yansıtabilmemiz için yardımcı oluyor. Hatta mimik ve jestlerimizi düzeltiyor.

Hikayesi ne Turandot’un?
- Turandot bir Çin Prensesi. Büyük büyük annesi savaş zamanında çok büyük eziyetler görmüş. Turandot bunları unutamamış ve erkeklerden nefret etmiş, taliplerine bakmıyor bile. 3 soru soruyor, “Bilenle evleneceğim ama bilemeyeni öldürteceğim” diyor. Birçok kişi öldükten sonra Calaf soruları biliyor ama Turandot bir köle ile evlenmeyi kendine yediremiyor. Ama olaylar ilginç bir şekilde gelişiyor...

Risk almadan büyümek mümkün değil

İzmir’de daha önce Turandot gibi büyük bir prodüksiyon yapılmış mıydı?
- Hayır. İzmir’de Turandot ve Aida operalarını oynamak bizim hayalimizdi. İlk prova günü İzmir sanat için bunun bir milat olduğunu hissettik. 

Proje ne zaman ortaya çıktı?
- Proje geçen yıl şekillendi ve sanat kurulumuzla karar verdik. Aslında büyük bir cesaretle girdik ve risk aldık. Ama risk almadan büyümek mümkün değil. Biz Turandot oynamaya karar verdikten sonra 2012 Türkiye’de Çin yılı ilan edildi.

Turandot’u benim nasıl söyleyeceğim merak ediliyor

Turandot çok güçlü bir karakter. Oynarken ne hissettiniz?
- Yöneticilik gereği güçlü olmamla benzerlik olabilir ama çok yumuşak kalpliyim. Ölümcül kararlar alamam.

Kariyerinizin neresinde bu rol?
- Turandot çok zorlayıcı bir rol. Birçok kişi nasıl söyleyeceğimi merak ediyor. Ben de başta kaygılıydım ama genel müzik direktörümüz Tulio Varas bana benden çok inandı ve dediği gibi oldu. Koloratür soprano olmam ve yaşla sesimin renginin koyulaşması işimi kolaylaştırdı.

Aspendos Festivali’nin açılışını biz yapacağız

Nerelerde oynayacaksınız?
- İzmir prömiyerimizden sonra 6 temsil daha oynayacağız. İzmirlilerin kaçırmamasını tavsiye ediyorum. Sonrasında haziranda Antalya’daki Aspendos Uluslararası Festivali’nin açılışını yapacağız. Aslında geçen yıl da Othello ile yapalım istemiştik ama olmadı. Bu yıl Turandot’la yapacağız.

EXPO şehrine artık böyle büyük prodüksiyonlar yakışır

EXPO’da neden İzmir’in kültür-sanat varlıkları ve sanatçılar yok?
- EXPO ile ilgili söylemek istediğim çok önemli bir şey var. Bize geçen seferki gibi yine kimse gelip ne yardım istiyor, ne fikir soruyor. Bunun yanlış olduğunu düşünüyorum çünkü Milano’nun EXPO’yu almasındaki etmenlerden biri La Scala Operası’dır. Zaten tanıtım filmleri de La Scala görüntüleriyle başlıyordu. İzmir EXPO’ya hazırlanırken sanat unutuluyor. İzmir Operası olmadan kültür-sanat şehri olarak yansıtılabilir mi? Şehir tüm zenginliğiyle tanıtılmalı.