7’den 70’e herkes bale yapabilir
Bijen Molay görebileceğiniz en zarif, en hoş kadınlardan biri. Bulunduğu ortamda hemen fark edilmesini sağlayan duruşu ve tavırları 43 yıldır aralıksız yaptığı baleden kaynaklanıyor. Yıllarca Dokuz Eylül Üniversitesi Bale Ana Sanat Dalı Başkanı olan Molay, geçtiğimiz yıl B&M Bale ve Müzik Akademisi’ni kurarak sanatçı yetiştirmeye devam ediyor. Yetişkinlere sağlıklı bir beden ve duruş kazandırmak için başlattığı ‘Yetişkinler için ‘A La Barre’ çalışması ise özellikle kadınlardan büyük ilgi görüyor.
Kaç yıldır bale yapıyorsunuz?
5 yıl İstanbul Opera ve Balesi’nde solist olarak dans ettim. 1982’de evlenip geldiğim İzmir’de opera yoktu. Geçici görevle konservatuvarda öğrenci yetiştirmeye başladım. Benim mezun ettiğim öğrenciler İzmir’de operayı kurdu.
B&M Bale ve Müzik Akademisi’ni kurmanız nasıl oldu?
1988-2003 arası Dokuz Eylül Üniversitesi’nde Bale Ana Sanat Dalı Başkanı olarak görev yaptım. Öyle bir noktaya getirdim ki öğrencilerim dünya çapında başarılar kazandı ve birçok ülkedeki ünlü operalarda dans edenler var. Bundan gurur duyuyorum. 2003’te emekli oldum ama baleyi hiç bırakmadım. Geçtiğimiz yıl da bu akademiyi açtım.
BALEDE SOFYA GÜZEL SANATLAR, PİYANODA LONDRA KOLEJİ’NE BAĞLIYIZ
Hangi eğitimleri veriyorsunuz?
Piyano, müzik eğitimleri, klasik bale eğitimi, balenin tarihçesi, tüm ulusların milli danslarının sahneye uyarlanmasıyla dans ve karakter, tarihi danslar, yetişkinler için a la Barre. Ayrıca sahne makyajı, sahne topuzu yapmak, bale analizi gibi eğitimlerimiz de var.
Akademinizin yurtdışı ile bağlantısı var mı?
Bale olarak Sofya Güzel Sanatlar Akademisi Vaganova sistemine bağlıyız ve yetkili sınav merkeziyiz. Mart ayında oradan gelen heyetlerle sınav yapıyoruz ve çocuklarımızın diplomaları oradan geliyor. Piyano olarak Londra Koleji’ne bağlıyız. Onların diplomaları da Londra’dan gelecek.
43 YILDIR HER GÜN BALE ÇALIŞIRIM, GÜNÜM DAHA VERİMLİ GEÇER
Bale sizin için ne ifade ediyor?
Bale 43 yıldır hayatımın içinde. Her sabah kısa bir bale-bar egzersizi yaparım. Onsuz yaşayamam çünkü artık bedenim buna alıştı. Sadece bedenim değil beynimi geliştiren ve konsantrasyonumu artıran yanları da var. Günü çok daha verimli ve faydalı geçiriyorum.
Bale sadece fiziksel bir aktivite değil o zaman..
Balenin geçmişi 14’ncü yüzyıla dayanıyor düşünün. Bu kadar eski başka dans yok. İçerisinde çok önemli kültür ve teknikler içeriyor çünkü. Sadece hareketler dizini değil, bir felsefeyi de barındırıyor.
55-60 YAŞINDA YETİŞKİNLER BALE PROGRAMIMIZA BAŞLAYAN VAR
Yetişkinler ‘A La Barre’ egzersiz programınıza hangi yaşta başlayabilir?
Her yaşta başlayabilirler. Özellikle belli bir yaştan sonra bu egzersizler daha da faydalı. Hatta sporu aktif yapanlarda bile bazı kaslar yeteri kadar çalışmıyor. Mesela iç kaslarımız hiç çalışmıyor. Özellikle kadınlarda osteoporoz başlayınca hemen farklılıklar oluyor.
Hangi yaşlarda öğrencileriniz var?
7’den 70’e diyebiliriz. Yani 55-60 civarında başlayanlar da var. Onlar için daha faydalı zaten.
Bu egzersizlerin bel ve sırt ağrıları için de iyi olduğu doğru mu?
Tabii, sırt kasları güçlendiğinde omurun iki yanında bulunan, en zor çalıştırılan ve güçlendirilen kaslar çalışıyor. Bu da merkezimizi bulmaya ve dengemizi korumaya yardımcı oluyor. Belli yaştan sonra dengemizde kayıplar yaşanabiliyor.
SABAHLARI VÜCUDUNU ESNETMEYEN ENERJİSİNİ TAM KULLANAMAZ
Şimdi pilates, yoga gibi birçok aktivite var. Bunlar da daha basit ama temelde bale gibi yavaş ve kesin hareketlerden oluşuyor sanki
Tabii eskiden de aerobik, step vardı. Aslında hepsinin temelinde baledeki merkezi bulma ve fiziksel, zihinsel odaklanmayı amaçlayan ‘Plastic Limbering’ var. Özellikle yetişkinlerde istediğimiz bu merkezin keşfedilmesi ve buna odaklanılması. Böylece bedenimizdeki potansiyel enerjinin kesintisiz akması sağlanacak.
Normalde vücut enerjimizi iyi kullanamıyor muyuz?
Sabahları birçok kişi esnemeden, gerinmeden kalkar. ‘Çay ya da kahve içmeden kendime gelemiyorum’ der. Ama bu şekilde başlanılan bir gün aslında tam olarak uyanılmadan geçirilen bir gündür. Bedendeki enerji böyle bir günde kesintisiz akmayacaktır. Ayrıca bugün gençlerin en büyük problemi olan konsantrasyon eksikliği de yaşanır. Oysa bale tüm bunları yok ediyor.
İZMİR’DE İLK MODERN BALE EĞİTİMİNİ BEN VERDİM
Bir balerinin iç dünyasını anlatan Siyah Kuğu filmini izlediğinizde neler hissettiniz?
O filmde balede yaşanan tüm heyecan ve duyguları hissettim. Bunu ancak bilen biri anlayabilir. Kendiyle, bedeniyle, ruhuyla verdiği mücadeleler, o rolü oynayabilmek için çektiği ızdırapları çok güzel yansıtmış bu film. İşte bale bu bence…
Siz modern dansala da ilgilenmiştiniz değil mi?
Modern dansı da çok seviyorum. Sait Sökmen Türkiye’nin ilk koreograflarındandır. En son onun bir eserinde solist olarak dans etmiştim. Türkiye’ye modern dansı getiren Geyvan Mc Millan’ın özel grubunda dans ettim. İzmir’e geldiğimde de modern dansı bilen ve eğitimini verebilecek kimse yoktu. Bu görev bana kaldı diyebiliriz. Modern dans ile tüm duyguları serbetçe anlatabiliyorsunuz.
SPOR YAPMAMA RAĞMEN BİLMEDİĞİM BİR ÇOK KASIM VARMIŞ
Mircan Taner (58) Spiritüel Kişisel Gelişim Eğitmeni: Yetişkinler için bale-strecthing çalışması bizim için de yeni. Kısa sürede çok faydasını gördüm. Bale eğitiminin bildiğimizden çok daha ağır bir eğitim olduğunu anladım. Biz bale temel alınarak kaslarımız uzayarak çalıştırmaya yönelik hareketler yapıyoruz. Hayatımın çeşitli dönemlerde spor yapmış olmama rağmen bilmediğim bir sürü yeni kasımı keşfettim. Bunların çalışması sağlığım için çok önemli.
BEYİN DOKTORU OLARAK KOORDİNASYON VE DENGE İÇİN TAVSİYE EDİYORUM
Dr. Sezgin Öztekin (56) Beyin ve Sinir Hastalıkları Uzmanı: Eşim de ortopedist olduğundan bu çalışmayı öneriyor. Vücudumuzun yanı sıra beyinde koordinasyonu artıran ve denge sistemine katkı sağlayan bir çalışma. Duruşumuz, oturuşumuz, kasların uzaması, esnekliğin sağlanması için çok çok gerekli bir egzersiz.
