Tarihin en büyük ehliyet yolsuzluğu
1966 yılının bahar aylarıydı.
Uzun yıllardır herkesin bildiği ancak ispat edilemeyen bir iddia dillerdeydi: İstanbul’da parayla ehliyet satılıyordu.
Emniyet Müdürlüğü, Nisan ayında polis müfettişleri Hakkı Kütük ve Necmettin Demirel’i gizlice İstanbul’a gönderdi. İki müfettişten İstanbul emniyetinde kimsenin haberi yoktu.
İki müfettiş kimseye sezdirmeden yaklaşık iki ay ehliyet yolsuzluğunu araştırdı. Görevlerini gizleyerek ehliyet çetesiyle irtibata geçtiler.
Haziran ayında Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi’nde görevli Asım Çalış, Ankara’dan İstanbul’a geldi. İki müfettiş, Çalış’a ehliyet almak için çete üyeleriyle pazarlığa girişti. Sonuçta 2 bin 250 lirada anlaşıldı. O yıllar için 2 bin 250 lira çok iyi paraydı.
27 Haziran 1966
USULEN SINAVA GİRDİ
Çalış önce yazılı sınavı geçti, ardından da usulen direksiyon imtihanına sokuldu.
Bir hafta sonra ehliyet Çalış’ın elindeydi. Polisler, parayı ödedikten sonra ehliyeti getireni suçüstü yakaladı.
Bütün bu süreçlerde Çalış’ın yakasında minik bir mikrofon, ceketinin içinde de teyp vardı. Taşıdığı evrak çantasında da ikinci bir kayıt cihazı bulunuyordu. Bütün konuşmalar, pazarlıklar kaydedilmişti.
Bu ana kadar yürütülen soruşturmadan İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün haberi yoktu. Gözaltılar başlayınca, İstanbul polisi bilgilendirildi.
Çetede Karayolları Genel Müdürlüğü görevlilerinin yanı sıra trafik polisleri de vardı.
Pandora’nın Kutusu açılmıştı. Soruşturma derinleştikçe yeni detaylara ulaşıldı.
28 Haziran 1966
RÜŞVET VERMEYENE EHLİYET DE YOK
Çete sadece parayla ehliyet satmıyordu. Rüşvet ödemeyene ehliyet de vermiyordu.
Yani normal olarak sınava girenler eğer para ödemezlerse ehliyet alamıyordu. Bu nedenle 8-10 kez sınava girmek zorunda kalanlar vardı.
Müfettişler trafik şubesindeki bütün evraka el koydu.
İşin içinde Trafik ve Direksiyon Komisyonları’nın üyeleri, şehir meclisi üyesi ve Şoförler Federasyonu Temsilcisi vardı. Altı kişi hemen tutuklanarak cezaevine gönderildi.
Soruşturma bununla kalmadı. Geriye dönük sınav komisyonlarında görev yapan tüm polisler incelemeye alındı.
İmtihan Komisyonu Başkanları görevden el çektirildi. Komisyonda çalışan 30 polis de başka görevlere atandı.
Operasyonun başında bizzat İçişleri Bakanı Faruk Sükan vardı.
Emniyet Genel Müdürü Hayrettin Nakipoğlu da İstanbul’da üs kurdu. “Bu yolsuzluğun nereye kadar vardığını tespit etmek için son yıllarda ehliyet alan herkesin dosyalarını tetkik edeceğiz” diyordu.
Bu operasyon tarihin en büyük ehliyet yolsuzluğunu ortaya çıkardı.
Gizli görevi yürüten Hakkı Kütük, daha sonra Almanya’da trafik konusunda eğitim gördü.
O tarihlerde merkezde trafik şubesi vardı. Ancak şube müdürlükleri trafikteki gelişmelere yetişemiyordu. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde üç ayrı daire başkanlığı oluşturuldu. Hakkı Kütük de, ilk kez kurulan Şehir Dışı Trafik Daire Başkanlığı’na getirildi.
Emniyet’in trafik çalışmaları o dönemde hız kazandı.
