Trileçe kazan dünya kepçe

Dizilerde o konuşuluyor, köşe yazarları hakkında methiyeler düzüyor. İşte son günlerin olay tatlısının Güney Amerika’dan Arnavutluk’a oradan Türkiye’ye yolculuğu...

Anlaşılan yıllardır hangi pastaneye gitsek vitrinde veya mönüde aynı sütlü tatlıları görmekten biraz sıkılmışız. ‘Trileçe’ adında bir tatlı çıktı geldi ve tatlı sevenlerin listesinin ilk sırasına yerleşti.

İstanbul’un her semtinde bu tatlıya rastlamak mümkün... Hatta Türkiye’nin neredeyse her şehrinde adını duyurmaya başladı. Fakat sorun burada başlıyor. Düne kadar hayatımızda olmayan bu tatlı, o kadar hızlı bir giriş yaptı ki bunun iyisi, lezzetlisi, esaslısı nasıl olur, nasıl olmalı konusunda çok da bilgili değiliz. Bir de orijini konusunda bir karmaşa var. Bir kısım inatla “Arnavutluk bölgesinin tatlısı” derken, bir kısım “Dağılmadan önceki Yugoslavya’nın lezzetidir” diyor, bambaşka bir kısım da “Halis muhlis Güney Amerika tatlısı bu, nereden çıktı Arnavutluk, Yugoslavya?” diyor. Peki nedir bunun gerçeği?

‘TRES LECHES’ YANİ 3 SÜT

Trileçe aslında iki İspanyolca kelimenin birleşiminden oluşuyor. Tres ve Leches, yani ‘üç’ ve ‘süt’ ya da bir başka deyişle 3 sütlü tatlı... İspanyolcada ‘tres’ 3, ‘leches’ süt anlamına geliyor, o zaman tatlının Güney Amerika kökenli olması yüksek ihtimal. Biraz daha derin araştırınca 19. yy’den itibaren Latin Amerika’da yapılan bir tatlı olduğunu öğreniyoruz kitaplardan. Fakat yine kafa karıştıran bir konu var. Aslında bu tatlı güzel hazırlanmış bir pandispanyaya üç sütün karışımından hazırlanan bir şerbetin dökülerek çektirilmesi ile hazırlanıyor. Üzerine de güzel bir karamel gezdirip servis ediyorsunuz. Pandispanya dediğiniz Avrupa kökenli, hatta İtalyanların sahip çıktığı, süngerimsi dokuda yumuşak bir kek (pan di spagna.) Anlamı da İspanyol ekmeği. Tatlının ismi İtalyanca, içinde İspanyolumsu bir keki var, yapıldığı yer Güney Amerika, bize geliş yeri Arnavutluk... Yani melez bir arkadaşla karşı karşıyayız.

NASIL BİR TATLI?

Süngerimsi dokusu olan bir kek ve şerbeti tamamen 3 sütün karışımından. 3 süt ne ola ki derseniz, manda, koyun ve keçi sütünden bahsediyorum. Manda sütü yoksa eğer, bazı tariflerde inek sütü kullanıldığına da rastlayabilirsiniz. Üzerine genellikle karamel sos dökülüyor ancak frambuaz sos kullanılan tarifler de var. Güney Amerika’da kremalı versiyonları da mevcut.

Arnavutluk kökenli bir gurme dostum, zamanında Arnavutluk’ta Güney Amerika dizilerinin çok izlendiğinden dolayı bu tatlının ülkede çok popüler olduğunu, damak tadı olarak da çok uyduğu için ülkede hızla yayılıp, boynuz kulağı geçer hikâyesindeki gibi, muhtemelen Güney Amerika’daki örneklerinden daha da iyi yapılmaya başlandığını anlatmıştı bana. Gayet akla yatkın geliyor. Biz Eduardo’ları, Marimar’ları izlerken, Arnavutluk’ta tatlıları yemekleri izliyorlarmış dizilerdeki...

Ahmet Hakan geçen hafta Trileçeyi neresi nasıl yapıyor diye tek tek mekân araştırması yapmış. Ben kendi gözlerimle gördüğümü anlatayım. Trafikte station eski bir BMW, yabancı plakalı-muhtemelen Arnavutluk- önce bir sağımdan geçti, trafik sıkışınca solumda durdu. İçinden iri yarı bir abi indi, bagajı açtı: İçinde 20-30 tepsi trileçe. Station bagajda sıra sıra tepsi dağıtılmayı bekliyorlardı. Üşenmedim izledim, birkaç pastaneye teslimat yaptı. Anlaşılan, güzel yapıyor ki birçok mekân onlardan temin ediyor trileçelerini … Eşkâle uygun bir araç görürseniz siz benim gibi izini kaybetmeyin.

EVDE DE PİŞER

“Biz de yapalım ama manda, sütü keçi sütü bulamayız, kolayı yok mu” derseniz, buyurun benim ev işi trileçe tarifi önerim.

Malzemeler
Keki için

5 adet yumurta
10 yemek kaşığı şeker
1 su bardağı sıvı yağ
10 yemek kaşığı un
5 yemek kaşığı irmik
1 paket vanilya
1 paket kabarma tozu

Şerbeti için
5 su bardağı soğuk süt
5 yemek kaşığı tozşeker
400 ml krema
2 yemek kaşığı süttozu

Karameli için
5 yemek kaşığı tozşeker
1 yemek kaşığı margarin
1 paket krema

Hazırlanışı

Karıştırma kabına yumurta ve şekeri ilave edip rengi açılıncaya kadar çırpın.

Yağı yavaşça ekleyip çırpmaya devam edin, içine un, irmik, kabartma tozu ve vanilyayı koyup artık çırpmak yerine dikkatlice içindeki havayı kaçırmadan karıştırın. Tamamen harmanlandığında fırın tepsinize dökün ve 170 derece önceden ısıtılmış fırında 40-45 dakika pişirin. Tüm şerbet malzemelerinizi bir kâseye koyun ve süt köpürünceye kadar çırpın ve dolaba kaldırın. Karamel için şekeri yapışmaz tavaya koyup karamel oluncaya kadar orta ateşte hiç karıştırmadan pişirin, bu pişirme uzun sürebilir sabırlı olun. Renk karamele dönüp henüz şeker yanmamışken, ateşi kapatın ve tereyağı ile kremayı hızlıca içine ilave edin ve karıştırın. Kek ılıkken dilimleyip keke kürdanla delikler açın ve soğuk şerbeti üzerine dökün. Şerbeti tamamen çektiğinde üzerine karamel dökerek servis edin.
Not: Keke şerbetini yavaş yavaş ilave edin, çekmesini bekleyin. Şerbetini verdikten sonra buzdolabında bir süre dinlendirmeniz daha iyi sonuç almanızı sağlar. Eğer üzerinde fazlaca köpük kalırsa karameli dökmeden önce köpüğün bir kısmını alın.