Simitçinin isyanı

SİMİTÇİ ne yapsın? Belli ki vergi dairesinin yolunu bulamayanlarla başa çıkamamış...

Simitçinin bulunduğu yer: Eski Ali Sami Yen Stadı’nın alt caddesinde... Ortaklar Caddesi’nden Gayrettepe’ye giden yolun sağında...  Arabanın üzerinde yazıldığı gibi hakikaten de;  ‘bir alt sokaktan, ilk sağ ve ilk solu’ takip ettiğinizde vergi dairesinin önüne çıkıyorsunuz. Ki orada; bir de değil, üç vergi dairesi mevcut... Şişli, Beşiktaş ve Mecidiyeköy’ün vergi daireleri... Hepsi aynı binanın farklı katlarında...

Simitçi tezgâh açmadan önce,  buranın yaya trafiğinin yoğunluğunu da dikkate almış olmalı... Yaya ne kadar çoksa, satış da o kadar çok olur düşüncesiyle... Ama bu kez de vergi dairesine giden yayaların adres sormaları rahatsızlık vermiş simitçiye...

Son yıllarda teknolojinin etkin kullanımıyla vergi dairesine gitmek için çok neden de kalmadı aslında. İşletmeler aylık veya yıllık tüm beyannamelerini elektronik olarak iletiyorlar vergi dairesine. Çok istisnai olarak bizzat vergi dairesine gidiliyor artık.

Peki; simitçi amcayı kim bunalttı o zaman? Vergi dairesine gitmeden neredeyse tüm işlemler yapılabiliyorsa... Kim yazdırdı simit arabasına o yol tarifini?

Hemen söyleyelim: Yapılandırma için vergi dairesine başvuranlar... Ki yapılandırma yalnız vergi borçlarını da kapsamıyor. Öğrenim ve katkı kredisi borçları, trafik cezaları, köprü-otoyol geçiş ihlali cezaları gibi devlete olan gecikmiş çok sayıda borç türünü kapsıyor. Dolayısıyla yapılandırmadan yararlanmak için bizzat vergi dairesine gidenler, caddedeki yaya trafiğini dönemsel olarak daha da arttırmış belli ki... 

Bu dönemsel yaya trafiğinin bir süre daha devam edeceğini de şimdiden söyleyelim... Çünkü geçen yılki yapılandırma yasasından (6736 sayı kanun) sonra yeni bir yapılandırma yasası  (7020 sayılı Kanun)  daha çıktı. Yeni yapılandırma için de bu ayın sonuna (30 Haziran’a) kadar vergi dairesine başvurulması gerekiyor. (Aslında yapılandırmalar için de vergi dairelerine elektronik yolla başvuru yapılabiliyor. Ancak vatandaş, çoğunlukla bizzat vergi dairesine giderek yapılandırmayı tercih ediyor...)

Yeni yapılandırma yasasının temel koşullarını da kısaca özetleyelim: 

- Geçmişte ödeme süresi içerisinde ödenmemiş (kesinleşmiş) vergiler ve devletin sigorta primi, trafik cezası gibi çeşitli alacakları için bu alacakların yeniden yapılandırılması (gecikme zammı, gecikme faizi yerine daha düşük Yİ-ÜFE oranından) gerçekleşiyor.

- 30 Haziran 2017 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ilgili idareye başvuruda bulunulması, ilk taksitin 31 Temmuz 2017 tarihine kadar ödenmesi gerekiyor. (Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksiti 31 Ağustos 2017 tarihine kadar ödenebiliyor.) Diğer taksitler ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde en fazla on sekiz eşit taksitte ödenebiliyor.

- Yapılandırma kapsamına; 31.03.2017 tarihinden önceki dönemlere ilişkin devlet alacakları konu olmakta. (Alacak türüne göre değişen diğer kriterler uygulamaya yönelik tebliğlerden de yararlanılarak ayrıca dikkate alınmalı.)

- İlk iki taksitin kesinlikle süresinde ödenmesi gerekiyor. (Peşin ödeyenler içinse yüzde 50 ayrıca indirim imkânı da mevcut) Ayrıca her takvim yılında da en fazla iki taksit aksatılabiliyor. Aksatılabilecek bu iki taksitin de en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar (gecikme zammı da hesaplanarak) ödenmesi gerekiyor. Aksi durumda yapılandırma bozuluyor ve gecikme zammı ve faizine (aylık 1,40) göre oldukça uygun belirlenmiş oranların (Yİ-ÜFE)  geçerliliği kalmıyor.

Yapılandırma yasası kapsamında Maliye’nin tahsil ettiği alacaklar dışında; Sosyal Güvenlik Kurumu’nun, belediyelerin, Gümrük İdaresi gibi başkaca kurumların alacakları da var. Devlete gecikmiş borcu bulunanların ilgili kurumların uygulamaya yönelik yayımladıkları tebliğleri ve süreleri de dikkate alarak yapılandırma fırsatını değerlendirmelerinde yarar var.