Öğle yemeğine vergi var mı?

3.5 milyon çalışan, öğle yemeği bedelini restorana-lokantaya nakit ödemiyor, yemek kartı aracılığıyla ödüyor. Yemek kartı firmasına ödemeyi ise fatura karşılığı olarak işverenler yapıyor. Tüm Restoranlar Lokantalar ve Tedarikçiler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl sıkıntılarını şöyle anlatıyor: “Yemek kartı marka sayısı 10... Pazarın yüzde 90’ı ise dört markanın elinde. Lokanta ve restoranların; kartla yaptıkları tahsilatlar üzerinden kart şirketlerine ödedikleri komisyonun oranı yüzde 8’i, yüzde 10’u buluyor, Avrupa ülkelerinde bu oran yüzde üç. Kart firmalarının lokantalara ödeme vadeleri de sürekli uzuyor. Bakanlığın da dâhil olduğu görüşmelerden sonuç çıkmazsa 15 Mayıs’ da boykota gidiyoruz.”

Öğle yemeği; tüm çalışanlar ve dolayısıyla ödemeyi yapan işverenler için kaçınılmaz bir harcama. Kart firmaları ve işverenlerin yanında; 3.5 milyon çalışanın da etkileneceği yemek kartı tartışması dileriz uzlaşma ile sonuçlanır.

VERGİ AVANTAJI

Olayın bir de vergisel boyutu var. Yemek kartı veya yemek faturası fark etmiyor. Eğer çalışanlar yemek bedelini işverenlerinden direkt kendileri nakden almazsa, ödeme işveren tarafından restorana veya kart firmasına yapılırsa ve günlük 14 (KDV dâhil 15.12) lirayı da geçmezse ilave vergisi yok. (Ödeme tutarı her bir çalışan ve her bir gün için 14 lirayı geçtiği durumda da aşan kısım üzerinden yine vergi hesaplanması gerekiyor.)

Tersi durumda; yani, işverenler nakden çalışana yemek parası öderse bu tutar ücret olarak düşünülüp üzerinden gelir vergisi (GV) hesaplanması da gerekiyor.

Çalışanlara işyerlerinde yemek verildiğinde ise işveren veya çalışan için ilaveten bir vergi (GV) ödenmesi gerekmiyor. (istisna)

NASIL HESAPLANIYOR?

Çalışana ‘nakden’ yemek yardımı yapıldığında vergi hesaplaması her bir çalışanın o ayki dâhil olduğu vergi dilimi dikkate alınarak bordroya (ücret gibi) yansıtılır ve üzerinden (yüzde 15 ila yüzde 35 oranında) vergi hesaplanır.

Çalışanların işe gidiş gelişlerini sağlamaya yönelik ödenen yol yardımında da durum aynı… Eğer servis işletmesi ile anlaşılıp işveren bizzat kendisi servis hizmeti veren firmaya ödeme yaparsa üzerinden bir vergi (GV) hesaplanması gerekmiyor. Çalışana yapılan ‘nakdi’ yol yardımları ise bordroya dâhil edilerek ücret gibi vergilendirilir.

SİGORTA PRİMİ HESAPLANIR MI?

İşyerinde çalışana yemek verildiğinde veya yemek kartı yoluyla çalışana ‘ayni’ yardım yapıldığında işverenin SGK prim hesaplaması yapması gerekmiyor. Yol yardımında da durum aynı. Eğer çalışanların işe geliş ve gidişlerini sağlamak üzere servis işletmesi ile anlaşılmış ve bu servis işletmesine işveren ödeme yapıyorsa ilave bir sigorta prim hesaplanması gerekmiyor. Direkt çalışana yol yardımı adıyla ‘nakden’ ödeme yapıldığında ‘bordroya dâhil edilip’ üzerinden sigorta primi hesaplanıp SGK’ya ödenmesi gerekmekte. Çalışana nakdi yemek yardımı yapıldığında da; günlük asgari ücretin yüzde 6’sını geçen kısım (3.56 lirayı aşan) için SGK primi hesaplanması gerekiyor.