Asgari ücretliler 1.603 lirayı yıl boyu alabilecek mi?

2018’de asgari ücret aylık (brüt) 2.029,50 lira olarak uygulanacak. Brüt ücretten yasal kesintiler düşülünce, net ücret 1.450,91 lira oluyor. Üzerine 152,21 lira Asgari Geçim İndirimi (AGİ- Bekâr için) eklenince, asgari ücretli çalışanın net maaşı 1.603,12 lira (Tablo 1) yapıyor...

2018 için; geçen yılki asgari ücretin (1.404 lira) üzerine yüzde 14,18 oranında (199 lira) artış yapılmış oldu.

Evli ve çocuklularda AGİ daha yüksek olduğundan net ele geçen maaş 1.603 liranın da üzerine çıkıyor. Eş ve çocukların AGİ yoluyla net maaşta sağladığı artışlar Tablo 2’de yer almakta.

Brütten nete ulaşırken; SGK işçi primi, işsizlik sigortası işçi primi, Gelir Vergisi (GV) ve Damga Vergisi (DV) kesilir. Saydığımız yasal kesintilerden; GV hariç diğerleri için yıl boyu aynı oranda kesinti uygulanır. GV’nin oranı ise yıl içinde (2018 Eylül’de) yüzde 15’den yüzde 20’ye çıkıyor. (Tablo 1) Ücret toplamı yıl içinde belli bir büyüklüğe (Vergi matrahı 14 bin 800 lirayı geçtikten sonra) ulaştıktan sonra ikinci dilimin vergi oranı yüzde 5 artırımlı (yüzde 20) uygulanıyor.

Vergi oranlarındaki bu artış 2018’de ilk olarak eylülde yaşanacak ve vergi ilk sekiz ayda 258,76 lira iken, eylülde 295,05 liraya, ekim ve sonraki aylarda ise 345,02 liraya yükselecek. Dolayısıyla bu vergi artışı; 1.603 liralık asgari ücreti, eylülde net 1.566,84 liraya, yılın son üç ayında ise net 1.516,87 liraya düşürecek.

Benzer durum 2016’nın son üç ayında ve 2017 son dört ayında da yaşanmıştı. Vergideki artışlardan dolayı, asgari ücretlinin net maaşı açıklanan değerlerin altında düşecekken, AGİ’de artış uygulaması yoluyla müdahale edilerek net ücretin yıl boyu aynı kalması sağlanmıştı. (2016’da net 1.300 lira, 2017’de net 1.404 lira asgari ücretin korunması için, GVK Geçici Md. 86 ve Geçici Md.87 ile AGİ artışı yapılmıştı.)

2018’de de net asgari ücretin (1.603 lira)  yıl boyunca aynı kalması için, eylül ve sonraki aylarda vergideki artış kadar, AGİ’nin arttırılacağını da -geçmiş uygulamalardan yola çıkarak- şimdiden söyleyebiliriz. AGİ’deki artış yoluyla, vergideki artış (net maaştaki düşüş) telafi edildiğinde, işverene yansıyan bir maliyet artışı da yaşanmayacaktır.