2011 için barışmasam olmaz mı?
Vergi barışının başvurusu 25 Kasım’a kadar uzatıldı. Bu nedenle en çok sorulan soru bu yıl sonunda zamanaşımına girecek 2011 hesapları için barış yapılmalı mı? Maliye’nin aralık ayında inceleme yapmayacağının garantisi yok.
2011 hesaplarının zamanaşımı 31 Aralık 2016’da doluyor. Yani önümüzdeki ayın sonunda. Yılbaşından itibaren Maliye artık 2011’i inceleyemeyecek. E o zaman 2011 için barışmasam olmaz mı?”
Vergi barışına başvuru süresi 25 Kasım’a uzatıldıktan sonra en çok bu soruluyor. Mantık doğru, evet. İşletmelerin; 2011 yılı hesapları için, 25 Kasım’dan sonra zamanaşımının dolmasına bir şey kalmıyor. Beş yıllık zamanaşımı süresi (VUK Md. 114) 2016’nın sonunda doluyor. Ama kasımın son üç iş gününde ve aralık da inceleme yapılmayacağının garantisi de yok.
Matrah artırımı yoluyla Maliye ile onbinlerce mükellef barıştı veya barışıyor. Maliye ile el sıkışan mükellefler için konu kapanıyor, incelenmeme garantisine sahip oluyorlar. 25 Kasım sonrası için vergi müfettişlerinin elindeki dosya yükü de tabiatıyla hafifleyecek. Dolayısıyla şimdiden şunu söyleyebiliriz: Hem 2016 ve sonrası için denetlenecek mükellef sayısı artacaktır, hem geçmiş beş yıl için ‘vergi barışından yararlanmayan mükelleflerin incelenme olasılığı’ artacaktır. Geçmiş beş yılın içinden de ilk olarak –zamanaşımı dolmak üzere olduğundan- 2011 tercih edilecektir. Dolayısıyla 2012, 2013, 2014 ve 2015 için matrah artırımı yapıp, 2011 için matrah artırımı yapmamak işletmeler için kritik bir karar.
Ancak şu kısmını net söyleyebilirim. 2011 yılını zararla kapatan işletmeler için barışın maliyeti (Kurumlar Vergisi-KV- ve Gelir Vergisi-GV- için) düşük. Tablolardan da anlaşılacaktır. 2011 yılında zarar beyan eden şirketler için barışın maliyeti : (28.000x0.15=) 4.200 lira (Tablo 1), Şahıs işletmeleri (Bilanço usulünde) için: (14.000x0.15=) 2.100 lira (Tablo 2). KDV (Tablo 3) ve Gelir Vergisi –Ücret- Stopajları (Tablo 4) için maliyetleri de yine ilgili tablolarda yer alan matrah artırım oranları uygulanarak hesaplanabilir.
YARGININ BAKIŞI
Zamanaşımının dolmasına çok az bir süre kala başlanan inceleme, muhtemelen hemen sonlanmayacaktır. 2017’ye de sarkabilecektir. Bu durumlarda vergi dairesince matrah takdiri için ‘takdir komisyonuna’ başvurularak, zamanaşımını durdurulabiliyor. (VUK Md. 114) Ancak yargı ‘zamanaşımı gerekçe gösterilerek takdir komisyonuna sevk’ işlemlerinde mükellefe kesilen cezalı vergiyi hukuka aykırı bulabiliyor. (Danıştay 9. Daire K. 2013/5028, Tarih 22.5.2013)
Dolayısıyla; 2011 hesap döneminin vergi barışının dışında tutulup tutulmayacağı kritik bir karar. İşletmeler; barışın maliyetini, olası incelenme riskini, inceleme sonrası yargıya taşınma sürecini bir arada değerlendirip karar vermeliler.
