Cumhurbaşkanlığı seçimi ne olur

Siyasetteki iniş çıkışları takip edebilmek adına sistematik olarak güvenilir kamuoyu araştırmalarını takip ediyorum. Dün Konsensus Araştırma’nın temmuz ayı anketinden siyasi gündeme ilişkin verileri paylaşmıştım. Bugün de Hilmi Daşdemir’in başkanı olduğu ve ilk kez yayınlanacak olan Optimar’ın ağustos ayı anketinin sonuçlarını aktarmak istiyorum.

EKONOMİ BİRİNCİ SIRADA

Ekonomi en önemli sorun olmaya devam ediyor. Türkiye’nin en önemli sorunu nedir sorusuna, yüzde 40.9’la ekonomi yanıtı verilmiş. Onu 12.8’le koronavirüs takip ediyor. Üçüncü sırada ise 12.5’le işsizlik geliyor. Ekonomi ile işsizliği topladığımızda öncelikli gündem maddemizi ise 53.4 oranında ekonomi ve işsizlik oluşturuyor. Temmuz ayı anketinde ise ekonomi diyenlerin oranı yüzde 38.5 çıkarken, yüzde 12.6 çıkan işsizlikte toplandığında bu oran 51.1’e ulaşıyordu. Bu oran ağustos ayında yüzde 2.3 oranında yükselmiş.

O nedenle 2023 seçimlerine giderken iktidara ille de ekonomi, ille de ekonomi, ille de ekonomi diye sesleniyorum.

HANGİ PARTİ ÇÖZER

Biraz sonra paylaşacağım veriler, neden iktidara ısrarla ekonomi diye seslendiğimin daha iyi anlaşılmasına neden olacak.

Çünkü Optimar’ın bu sorunu hangi parti çözer sorusuna ankete katılanlar yüzde 31.8 oranında AK Parti çözer yanıtını veriyor. CHP diyenlerin oranı yüzde 20.5 çıkıyor. İYİ Parti ise yüzde 4.7’yle üçüncü sırada. Onu yüzde 4.5’le HDP ve yüzde 3’le MHP takip ediyor.

Temmuz ayı anketinde AK Parti diyenlerin oranı yüzde 36.7’yken CHP diyenler yüzde 23.3 seviyesindeydi.

EN BEĞENİLEN SİYASETÇİ

En beğenilen siyasetçi sıralamasında birinci hiç değişmiyor ama alt sıralarda inişler çıkışlar var.

Ankete katılanların yüzde 35’i Cumhurbaşkanı Erdoğan yanıtını vermiş. Onu yüzde 14.8’le Mansur Yavaş takip ediyor. Mansur Yavaş son birkaç aydır ikinci sıraya yerleşti. Ekrem İmamoğlu ise yüzde 6.5’le üçüncü sırada geliyor. Bir basamak gerilemesine rağmen Kılıçdaroğlu’nun nefesi İmamoğlu’nun ensesinde. Kılıçdaroğlu, yüzde 6.2’yle dördüncü sırada geliyor. Selahattin Demirtaş yüzde 5 alırken, onu 4.8’le Meral Akşener ve 3.2’yle Devlet Bahçeli takip ediyor.

PARTİLERİN OY ORANLARI

Yakında bir madalya alacağım. İlk olarak AK Parti’yi yüzde 10 barajının altında gösteren anket firmasına vereceğim. Kamuoyu araştırmasını bırakıp, kamuoyunu manipüle etmeye soyunan bazı anket firmaları bu konuda bir yarış içinde.

Optimar’ın anketinde bugün seçim olsa hangi partiye oy vereceksiniz sorusuna yanıt verenler, kararsızlar dağıtıldıktan sonra yüzde 40 oranında AK Parti diyor. CHP diyenlerin oranı ise yüzde 25 çıkıyor. MHP’nin yüzde 10.3 çıktığı ankette İYİ Parti yüzde 9.9 olurken, HDP diyenlerin oranı yüzde 8.9.

CUMHURBAŞKANLIĞI SEÇİMİ

Seçimlerle ilgili en yoğun tartışma cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili olduğu gibi, anketteki kritik verilerden biri de cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili. Cumhurbaşkanlığı seçimi ilk turda sonuçlanır mı, ikinci tura kalır mı? O ayrı bir tartışma konusu. Ama en önemli noktalardan birini oluşturuyor. Bir de tabii Erdoğan’a karşı muhalefetin adayı kim olacak sorusu geliyor. Cumhurbaşkanı adayı doğrudan sonuçları etkileyecek kadar önemli bir tercih nedeni olarak ortaya çıkıyor.

İSİM ÖNEMLİ

Optimar’ın 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kime oy verirsiniz sorusuna ankete katılanların yüzde 40.2’si Erdoğan yanıtını vermiş. Mansur Yavaş ise yüzde 16.1’le ikinci sırada gelirken onu yüzde 7.1’le Ekrem İmamoğlu takip ediyor. Kemal Kılıçdaroğlu’nun 6.3’le dördüncü sırada geldiği ankette cumhurbaşkanı adayı olmak istediğini açıklayan Selahattin Demirtaş ise yüzde 5.5’le beşinci sırada. Meral Akşener ise yüzde 4.6’yla altıncı sırada geliyor.

İlginç bir veri ise eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’le ilgili. Gül yüzde 0.4’le 11’inci sıraya geriledi.

ERDOĞAN-YAVAŞ

Optimar cumhurbaşkanlığı seçiminde son tura Erdoğan ile Yavaş kalsa oyunuzu kime verirsiniz sorusunu da sormuş. Yani ilk turda iş biter diye yatmamış, ikinci turu araştırmış. Erdoğan karşısında muhalefetin adayı olarak en yüksek orana Mansur Yavaş ulaşıyor. Ankete katılanlar yüzde 46.7 ile Erdoğan derken, Mansur Yavaş diyenlerin oranı yüzde 41.8 çıkıyor. Sonucu ise yüzde 11.5 oranındaki kararsızlar belirleyecek.

ERDOĞAN MI, İMAMOĞLU MU?

Son tura Erdoğan ile İmamoğlu kaldığında ise ilginç bir gelişme yaşanıyor. Kararsızların oranı yüzde 17.3’e yükseliyor. Son turda Erdoğan diyenlerin oranı yüzde 46.3 olurken, İmamoğlu diyenler ise yüzde 36.4.

ERDOĞAN-KILIÇDAROĞLU ORANI

Cumhurbaşkanı Erdoğan en yüksek orana ise Kılıçdaroğlu ile yarıştığı zaman ulaşıyor. İlginç bir veri daha, hem Erdoğan’ın oyları hem de kararsızların oranı yükseliyor.

Erdoğan diyenlerin oranı yüzde 47.4 olurken, Kılıçdaroğlu’nu tercih edenlerin oranı yüzde 31.8’de kalıyor. Kararsızların oranı ise yüzde 20.9’a çıkıyor. Bu oranlarla Kılıçdaroğlu, CHP’li belediye başkanları Mansur Yavaş ve Ekrem İmamoğlu’nun gerisinde kalıyor.

SEÇİMİN RUHU UYARISI

Her seçimin kendine has bir ruhu vardır. O nedenle seçim ortamına girilmeden yapılacak değerlendirmeler eksik kalır. Ama sıcağı sıcağına paylaştığım Optimar’ın anketinde geleceğe ilişkin önemli ipuçları yer alıyor.