Başörtüsüyle ilgili Anayasa değişikliğinde son durum

Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın başkanlığında yapılan çalışmalar pazartesi günkü kabine toplantısında ele alındı. Toplantıdan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Anayasa değişikliği teklifinin Meclis’e sunulacağını açıklaması bekleniyordu. Oysa Erdoğan beklenen açıklamayı yapmadı. Kılıçdaroğlu’na yönelik çağrısını yinelemekle yetindi. “Gel Anayasa değişikliğini yapalım ve bunu tamamen masadan kaldıralım” dedi.

Peki Anayasa değişikliği neden Meclis’e sevk edilmedi? Kabine toplantısında Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, kapsamlı bir sunum yapmış. Bozdağ’ın açıklamaları tatmin edici bulunmuş. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan, STK’ların ve vakıfların yaptığı çalışmalar olduğunu belirterek, Anayasa değişikliğinde onların da değerlendirilmesini istemiş. Böyle olunca Anayasa değişikliğinin Meclis’e sevk edilmesi ertelenmiş. Bu tür çalışmalar duyarlı kesimlerin görüşlerinin alınmasında ve teklifin olgunlaşmasında çok yararlı oluyor.

 ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ GENİŞLEYECEK Mİ

Kabine toplantısından sonra Anayasa değişikliğinin genişletileceği şeklinde bir hava oluştu. Ama bu doğru değil. Başörtüsü özgürlüğüne Anayasal güvence getiren bir düzenleme yapılıyor. Ayrıca aileyle ilgili bir değişiklik üzerinde çalışılıyor. Bu biliniyor. Yeni bir durum değil. Anayasa değişikliği paketine yeni bir ekleme yapılmıyor.

ANAYASA’NIN HANGİ MADDELERİ DEĞİŞİYOR

Başörtüsüyle ilgili olarak Anayasa’nın eşitlikle ilgili 10. maddesi ile din ve vicdan özgürlüğünü düzenleyen 24. maddesinde, yüksek öğretimle ilgili 42. maddesinde ve kamu hizmetlerinden yararlanmayla ilgili 49. maddelerinde değişiklik öngörülüyor.

ERDOĞAN KARAR VERECEK

Adalet Bakanı Bozdağ’ın başkanlığında yapılan çalışmalarda aile tanımı da ele alındı. LGBT sapıklığının aileyi tehdit ettiği günümüzde Anayasa’nın 41. maddesinin değiştirilmesi isteniyor. 41. maddede, “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır” deniliyor. “Eşler arasında” ibaresinin muğlak bir ifade olduğu düşünülüyor. Değişiklikte, “Aile birlikteliği kadın ve erkekten oluşur ve eşit haklara sahiptirler” deniliyor.

MUHALEFET NE YAPACAK

Ancak aileyle ilgili düzenlemenin başörtüsü paketinde yer alıp almayacağı konusu Cumhurbaşkanı Erdoğan’a bırakıldı. Eğer muhalefet, başörtüsüyle ilgili Anayasa değişikliğine destek vereceğini açıklarsa aileyle ilgili düzenlemenin pakette yer almayabileceği ifade ediliyor.

ERDOĞAN’IN OYLARI NEDEN ARTIYOR, MUHALEFETİN SORUNU NE 

Prof. Dr. Özer Sencar’ın sahibi olduğu Metropoll Araştırma, “Bu pazar cumhurbaşkanlığı seçimi olsa Erdoğan kazanır mı?” diye sormuş. Sonuçları paylaşacağım. Ayrıca Metropoll, 1 yıllık veriler ışığında bir de grafik yayınlamış, ona da değineceğim. Metropoll Araştırma’nın sahibi Prof. Dr. Özer Sencar’ın değerlendirmelerini de yansıtacağım. Ama önce bir noktaya değinmek istiyorum.

MUHALEFET MASAYA YATIRMALI

Metropoll iktidara yakın bir araştırma şirketi değil. Özer Sencar, iktidarı eleştiren muhalif bir isim. Ancak Metropoll’ün anketinde son 5 ayda AK Parti ve Erdoğan’ın oylarında 5 puanlık bir artış tespit ediliyorsa 6’lı Masa’nın bunu masaya yatırması gerekiyor.

AK PARTİ DEĞERLENDİRMELİ

Bu durum AK Parti için de geçerli. AK Parti neden geriledi ve şimdi nasıl yükselişe geçti? Bu trend seçimleri kazanmaya yetecek mi?

Seçimlere önümüzde 8 ay gibi bir süre kaldı. Bu süre altın kıymetinde. Bu süreyi kim iyi değerlendirirse seçimde o favori olacak.

‘ERDOĞAN KAZANIR’ DİYENLER

Metropoll Araştırma 17-20 Eylül tarihleri arasında 2 bin 119 kişiye “Bu pazar cumhurbaşkanlığı seçimi olsa Erdoğan kazanır mı?” diye sormuş. Ankete katılanların yüzde 48.5’i kazanacağını, yüzde 47.7’si ise kazanamayacağını söylüyor.

1 YIL ÖNCE DURUM NEYDİ

Bir kıyaslama olması açısından bir yıl önceye gitmek istiyorum. Metropoll’ün 2021 yılı eylül ayı anketinde “Erdoğan kazanır” diyenlerin oranı yüzde 41’ken, “Kazanamaz” diyenlerin oranı yüzde 50.4 çıkmıştı. Arada tam 10 puanlık bir fark vardı.

Peki Erdoğan bu 10 puanlık farkı kapatıp nasıl öne geçti? Ya da muhalefet 10 puan farkı neden daha da açamadı?

ÜÇ AYLIK VERİLER

Bu soruların yanıtına geçmeden önce Metropoll’un haziran ayından bu yana olan verilerine dikkatinizi çekmek istiyorum.

Haziran ayında “Erdoğan kazanır” diyenlerin oranı yüzde 47.4’ken, “Kazanamaz” diyenlerin oranı yüzde 49.5 çıkıyor.

Temmuz ayında “Erdoğan kazanır” diyenlerin oranı yüzde 45.9’a gerilirken, “Kazanamaz” diyenlerin oranı ise yüzde 50.1’e yükseliyor.

Ağustos ayında “Erdoğan kazanır” diyenlerin oranı yüzde 45.7’yken, “Kazanamaz” diyenlerin oranı yüzde 48.8 çıkıyor.

ÖZER SENCAR NASIL DEĞERLENDİRİYOR

Erdoğan’ın 10 puanlık arayı kapatıp eylül ayında öne geçmesinin nedenlerini Özer Sencar’a sordum.

1- Erdoğan son 5 ayda seçim ekonomisine yöneldi. Memur ve emekli maaşlarındaki artış, asgari ücret artışı, tarımda verilen taban fiyatlar, TOKİ’nin konut kampanyası etkili oldu.

2- AK Parti’den kopanlar başka partilere gitmedi. Kararsız kaldı. Kararsızların arasında AK Parti’den ayrılanların oranı 10 puandı. Muhalefet, AK Parti’den kopanları çekemedi. Erdoğan, AK Partili kararsızların 5 puanını geri almayı başardı.

3- Kararsızların arasında AK Parti’den 5, MHP’den 1.5 puanlık bir kesim var. Eğer Cumhur İttifakı 6.5 puanlık oyunu geri kazanabilirse, Cumhur İttifakı yüzde 49’a çıkıyor, Millet İttifakı yüzde 42’de kalıyor.

4- Erdoğan’ın güçlü liderliği. Erdoğan, uluslararası toplantılarında güçlü liderlik algısını güçlendirmeyi başardı. Rusya-Ukrayna savaşındaki tutumu, tahıl koridorunu oluşturması, NATO’nun genişlemesinde İsveç ve Finlandiya karşısındaki tavrı, güçlü liderliği algısını pekiştirdi. Erdoğan son 4 ayda oylarını 5 puan artırdı.

MUHALEFET NE YAPTI

Yaşanan ekonomik sıkıntılara rağmen muhalefetin oyları neden yükselemiyor, Erdoğan nasıl yeniden yükselişe geçti? Muhalefetin topluma yeterince güven vermediğinden bir türlü umut oluşturamamalarına kadar birçok şey sıralanabilir. Ama isterseniz bunu muhalefete bırakalım.

Eğer bu ekonomik şartlarda muhalefet umut oluşturamıyor, Erdoğan yeni bir seçim zaferine doğru ilerliyorsa 6’lı Masa’nın başka hiçbir şeyle uğraşmadan bu işi masaya yatırması gerekiyor.