Neleri beyan edip neleri etmeyeceğiz?

2001 Yılı içinde gerçek kişiler tarafından elde edilen bazı gelirlerin 2002 yılı Mart ayı içinde Gelir Vergisi beyannamesi ile beyan edilip vergilerinin ödenmesi gerekiyor.

Kişilerin bu gelirlerini; 'Tutarları ne olursa olsun beyan edilmeyecek gelirler', 'Tutarları ne olursa olsun beyan edilecek gelirler' ve 'Tutarları belli bir miktarı aşması halinde beyan edilecek gelirler' başlıkları altında üç tablo halinde vereceğiz.

TUTARLARI NE OLURSA OLSUN BEYAN EDİLMEYECEK GELİRLER

Devlet veya özel sektörden alınan maaş, ücret gelirleri

Birden fazla işverenden de alınsa her türlü ücret gelirleri

Emekli Sandığı, SSK, Bağkur gibi kurumlardan emekli aylıkları

TL veya Döviz Banka mevduat faizleri

A ve B tipi Yatırım Fonu gelirleri

Repo gelirleri

Telif Kazancı

Yurt dışında oturma ve çalışma izni ile yaşayan vatandaşlarımızın Türkiye'de elde ettikleri vergileri kaynağında kesilmiş gelirleri

Satın alma tarihinden dört yıl sonra satılan gayrimenkul satış kárları

Miras yolu ile elde edilen gayrimenkullerin her sürede satış kárları

Borsada en az üç ay elde tutulduktan sonra satılan hisse senetleri satış kazançları

Anonim Şirket ortaklarına yeniden değerleme fonları, dağıtılmayan kárlar gibi iç kaynaklar karşılığı verilen bedelsiz hisse senetleri

Bu tür gelirlerin bir veya birkaçını elde edenler, yıllık gelir vergisi beyannamesi vermezler. Ticari veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir vergisi beyannamesi veriyorlarsa, bu gelir türlerini beyannamelerine eklemezler.

TUTARLARI NE OLURSA OLSUN BEYANNAME VERİLECEK GELİRLER

Ticari kazanç elde eden veya zarar eden her türlü işyeri sahibi

Kendi adına çalışan avukat, doktor gibi serbest meslek erbabı

Off-shore veya yurt dışı bankalardan faiz geliri elde edenler

Yurt dışından, vergisi kesilmiş bile olsa ücret harici gelir elde edenler

Bu tür gelirleri elde edenler, miktarı ne kadar az olursa olsun yıllık gelir vergisi beyannamesi verirler. Mükellefiyet tesis ettirmiş olan ticari ve serbest meslek erbabı, zarar etmiş bile olsa gene yıllık gelir vergisi beyannamesi verirler.

BELLİ BİR TUTARI AŞMASI HALİNDE BEYAN EDİLECEK GELİRLER

2001 Yılında toplam 700 milyon lirayı geçen konut kira gelirleri

2001 Yılında toplam 4,9 milyar lirayı aşan stopajı kesilerek kiracı tarafından yatırılmış işyeri kira gelirleri

26.7.2001 tarihinden önce TL cinsinden ihraç edilmiş devlet tahvili ve hazine bonolarının faizleri, yüzde 50.7 oranında enflasyondan arındıktan sonra kalan tutar 4,9 milyar lirayı geçerse

26.7.2001 tarihinden sonra TL cinsinden ihraç edilmiş devlet tahvili ve hazine bonolarının faizleri, yüzde 50,7 oranında enflasyondan arındıktan sonra kalan tutar 50 milyar lirayı geçerse

26.7.2001 tarihinden önce döviz cinsinden ihraç edilmiş devlet tahvili ve hazine bonolarının faizleri (arınma hakkı yok) 4,9 milyarı geçerse

26.7.2001 tarihinden sonra ihraç edilmiş devlet tahvili ve hazine bonolarının faizleri (arınma hakkı yok) 50 milyar lirayı geçerse

Özel sektör tahvil faizleri, enflasyondan yüzde 50.7 oranında arındıktan sonra kalan tutar 4,9 milyar lirayı geçerse

Limited veya Anonim Şirketlerden alınan kár paylarının üzerine beşte bir oranında vergi alacağı eklenince çıkan tutarı 4,9 milyarı geçerse

Borsada üç ay içinde elden çıkarılan hisse senedi satış kazançları yüzde 50.7 enflasyondan arındıktan sonra kalan tutar 3,5 milyarı geçerse

Bu hadleri aşan gelirleri elde edenler yıllık gelir vergisi beyannamesi verirler. Hesapladıkları vergilerden, kesilen vergileri indirdikten sonra kalan kısmı Mart, Haziran, Eylül aylarında üç eşit taksitte öderler.

Özellikle işyeri kira gelirlerinde ödenecek vergi çıkmasa bile bu sınırları geçince beyanname verilir. Verilmezse vergi idaresi cezalı vergi keser. Buna yasal süresinde itiraz edilirse, 'vergi kaybı olmaması nedeniyle' Danıştay'da davayı kazanmak emsal kararlar nedeniyle mümkündür.
Yazarın Tüm Yazıları