Vergi kaçıranları ‘terörist’ saydı, 10.2 milyon emekliye 105 milyar lirayı ‘ağır’ buldu

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Basın Danışmanı Sibel Tokgöz’le birlikte hemen Kayapınar Beldesi’ne doğru yola koyulduk.

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ramazanın ilk günlerinden beri bir anlamda kamp kurduğ Batman’da eşi Esra Şimşek ve Batman Valisi Ahmet Turhan’ın da yer aldığı ekiple ilçe, belde ve köyleri dolaşıyor, özellikle yoksul ailelere konuk oluyordu.

Şimşek’in cuma günkü duraklarından biri de Belediye Başkanlığını Abdulmuttalip Bademci’nin yürüttüğü Kayapınar Beldesi’ydi. Şimşek’le saat 17.45’te Kayapınar Belediyesi’nde buluştuk, oradaki kısa sohbetini, çocuklara oyuncak dağıtımını izledik. O iftar için Gercüş’e geçti, biz konakladığı Tüpraş Sosyal Tesisleri’ne yöneldik.

Şimşek’le saat 23.00’te Tüpraş Sosyal Tesisleri’nde başlayan sohbetimiz sahurda konuk olduğu Batman Valiliği Basın ve Halkla İlişkiler Müdürü Ömer Keskin’in evinde noktalandı. Şimşek’le sohbetimiz haziran ayında 6.3 milyar lirayla patlama yaşayan bütçe açığından vergi gelirlerine, özelleştirmeden 10 numara yağa kadar uzandı.

Şimşek, öncelikle 2012 bütçesindeki olumsuz seyri kabullendi:

- Bütçede “acil durum” yok ama performansımız iyi gitmiyor. İlk 6 aylık bütçe açığımız 6.7 milyar lira. 21 milyar liralık yıllık bütçe açığı hedefimizi aşma riskimiz yüksek.

Sonra en büyük gider kalemlerine vurgu yaptı:

- Kamu istihdamı, yani memur sayısı 2002 yılında 2.8 milyonmuş. Bugün 3.1 milyona çıkmış durumda. 2002 yılında 22 milyar lira olan yıllık personel giderimiz bu yılı 103.5 milyar lirayla geride bırakacak. Personel giderlerinin bütçedeki payı 2002’de yüzde 18.4’ken, bugün yüzde 28’i aşıyor.

Sosyal güvenlik yükünün daha dramatik arttığından yakındı:

- Gerçi bunları söylediğimde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız Faruk Çelik biraz hassaslaşıyor ama 2002 yılında 6 milyon 550 bin olan emekli sayısı bugün 10.2 milyona çıkmış durumda. Emeklilere ödediğimiz yıllık maaş 2002’de toplam 16.7 milyar lirayken bu yıl 105 milyar liraya ulaşıyor. Kademeli yükseliş olduğu için şu anda 49 yaşında emekliliğe hak kazananlar var. Bu durumda Türkiye, yeni bir sosyal güvenlik reformuna ihtiyaç duyuyor.

Yeri gelmişken işin gelir yönüne, vergi ödemenin önemine değindi:

- Hazırladığımız vergi paketi taslağında değişik modelleri tartışmaya açacağız. Bu paket istisnaları, yani muafiyetleri azaltacak. Vergi, 75 milyon vatandaşımızın hakkını, hukukunu içerir.

Sonra şu benzetmeyi seçti:

- Vergi kaçırmanın terörden farkı yoktur. İkisi de kamu düzenine kasıttır.

Ardından hedefini ortaya koydu:

- İlk Maliye Bakanı olduğum günlerde 20 ülkenin analizini içeren bir rapor okudum. Çıkardığım en önemli ders proaktif yaklaşımdı. Bunu bir süredir uyguluyoruz ve olumlu sonuçlarını görüyoruz. Önümüzdeki dönemde ülkemize en uygun, en iyi çalışan vergi modelini eninde sonunda bulacağız.

Maliye, vergi kaçırmayı teröre benzetiyorsa, bu durumda Türkiye çifte terör sancısı yaşıyor...

Bir yandan bölücü terör örgütü aralıksız kan döküyor, diğer taraftan vergi kaçıranlar da bütçede gediklerin büyümesine yol açıyor...

Böyle bir ortamda ister istemez emeklinin yıllık 105 milyar liralık maaş yükü Maliye’ye ağır geliyor...

Bütçeye 10.7 milyar lira koyduk dağıtım ihaleleri bizi yanılttı

MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, 2012 bütçesinde en önemli sapmalardan birinin özelleştirme gelirlerinde yaşandığını vurguladı:

- 2012 bütçesini yaparken ihale süreçleri tamamlanmış, devirleri bekleyen 20 milyar liralık özelleştirme vardı. Yine de 2012 bütçesine yansıyabilecek gelirin 10.7 milyar lira olacağını öngördük. Ancak, ihaleleri kazananlar 300 milyon dolarlık teminatı yakıp, elektrik dağıtım bölgelerini devralmaktan vazgeçtiler.

- Neden böyle oldu?

- Biz kimi ihalelerde 4’üncü, 5’inci sıradaki teklif sahibine kadar indik. Anlaşılan onlar için şartlar değişti. Böylece özelleştirme bütçenin zayıf ayağı haline dönüştü. Bunda Özelleştirme İdaresi’nin bir hatası yok. Ayrıca 2012’de 2.5 milyar liralık özelleştirme oldu. Bunun 1.5 milyar lirası hesaplara girdi.

- Şimdi ne olacak?

- Pazartesi (bugün) Boğaziçi, Gediz ve Akdeniz elektrik dağıtım bölgeleri için yeniden ihaleye çıkıyoruz. 1200 megavatlık Hamitabat Santralı için de ihale başlıyor.

Şimşek, bu noktada şu görüşünü paylaştı:

- Aslında özelleştirme geliri doğrudan bütçe geliri sayılmamalı. Çizgi altı gelir olarak görülmeli.

D&R’da kitap bakarken vatandaş ‘Akaryakıtla zaten topluyorsun, vergi dairelerini kapat’ dedi

MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek’le sahura kadar süren sohbette söz akaryakıt üzerindeki verginin yüksekliğinden açılınca konunun vatandaş penceresinden nasıl göründüğünü örnekledi:

- D&R’da kitap bakarken bir vatandaşımız yanıma geldi, “Vergi dairelerini kapatın” dedi. Nedenini sorunca, “Vergiyi zaten akaryakıt üzerinden topluyorsunuz, vergi dairelerine ihtiyacınız yok” yanıtı verdi.

Ardından savunmaya geçti:

- Akaryakıt üzerindeki ÖTV maktudur. 2009 sonundan beri hiç artırmadık. KDV ise oransal. Fiyat yükseldikçe akaryakıt üzerinden alınan KDV de artıyor.

2002 yılındaki petrol fiyatlarını anımsattı:

- 2002 yılı ortalama petrol ithal fiyatımız varil başına 24-25 dolardı. 95 oktan benzinin litresi ise 1.63 liraydı. Bugün ortalama petrol alım fiyatımız varil başına 113 dolar. Ayrıca kur etkisi de var. Benzinin litresi ise 4.40 lira.

100 liralık benzin üzerinden örneği netleştirdi:

- 2002 yılında 100 liralık benzin aldığınızda 70.2 lirası vergiden oluşuyordu. Bugün 100 liralık benzinin içinde 60 lira vergi var. Yani, aslında vergide bir gerileme söz konusu.

Akaryakıtın ÖTV’sini bir de enflasyonla kıyasladı:

- 2005-2011 döneminde akaryakıtın ÖTV’si yüzde 37.7 artmış. Aynı dönemde enflasyonun kümülatif artışı yüzde 72.5 olmuş. Yani, bir anlamda ÖTV enflasyon karşısında erimiş. Aslında ben de yüzde 60’lık oranı yüksek buluyorum. Ancak, şu anda oranı daha aşağı çekebileceğimiz ortam yok.

200 mükellef 10 numara yağ incelemesine alındı

MEHMET Şimşek, kısa süre önce Bolu yolunda 10 numara yağ satan istasyonların fotoğrafını bizzat çektiğini anımsattı:

- Hemen incelemeleri başlattık. Şu anda 200 mükellefe dönük 10 numara yağ incelemesi yapılıyor.

- Hatalı bulunurlarsa ne yapacaksınız?

- Vergi kayıp-kaçağına göre cezaları verilir.

Özel tüketim ‘sıfır’ çekti, ihracatla büyüme 1 milyar liralık vergiyi alıp götürdü

MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, 2012 bütçesinde açığı büyüten etkenleri sıralarken özel tüketime dikkat çekti:

- Türkiye 2011’de daha çok özel tüketime, iç tüketime dayalı büyüdü. İç talep patlamasının büyümeye etkisi 16-17 puan oldu. Patlayan tüketim, buradan gelen vergi gelirini de yüksek tuttu.

- Bu yıl durum nasıl?

- Bu yılın ilk çeyreğinde özel tüketimdeki büyüme “sıfır” oldu. Yatırımlar yerinde saydı. Bu durumda orada vergi artışı yaşamadık. Aynı dönemde ihracatın büyümeye net katkısı yüzde 4.5 oldu.

Nitekim ilk çeyrekte yüzde 3.2 büyüdük.

Bu gelişmeye bütçe penceresinden baktı:

- Yılın ilk 6 ayında ihracatta KDV iadesi 1 milyar lirayı buldu. Yani, vergi gelirinde 1 milyar liralık bir eksilme yaşamış olduk.