Vanilyanın öyküsü

Bugün de bu eşsiz bitkiden söz etmeye devam edelim diyor ve tarih sayfalarını yavaş yavaş çeviriyorum.

Ormanlarda kendi kendine yetişen, uçuk yeşilimsi sarı renkli çiçekleri olan vanilyayı ilk eken, 1840’larda Edmond Albius adında bir köleymiş. Vanilya ağacının tarımsal anlamda üretimini yapmak için çok pratik bir yetiştirme metodu bulan Mr. Albius, bu iş için Madagaskar adasını seçmiş. O dönemde Fransız kolonisi olan Madagaskar, toprak yapısı, iklimi ve ucuz işgücü bulabilme imkanı nedeniyle cazipmiş. Fransız işadamları da bu fırsatı kaçırırlar mı? Çok geniş üretim alanları ve çiftlikler kurup, bu işin ticaretine başlamışlar hemen.

Ancak 1960 yılında Madagaskar bağımsızlığını kazanınca yerli halk kendi üretim alanlarını oluşturmuş. Vanilya h l yüksek fiyatla satılan ve çok talep gören bir ürün olduğu için ülkede huzursuzluklara neden olmuş. Çünkü Madagaskarlılar için ülkenin esas geçim kaynağı vanilyaymış. Dolayısıyla kavga ve hırsızlık hiç eksik olmamış.

Adada muz ve kahve de yetişiyor ama dünyada üretilen vanilyanın neredeyse yarısını onlar karşıladıklarından rekabet de piyasadan hiç eksik olmuyor.

Ağzı açık börek

8 kişilik

Hazırlama süresi 30 dakika

Pişirme süresi

25 dakika

Malzeme listesi

Hamuru için;

2 su bardağı un

1 çay kaşığı tuz

Yarım çay kaşığı karbonat

1 yemek kaşığı yoğurt

2 yemek kaşığı sıvıyağ

Yarım su bardağı su

İç harcı için;

250 gr. yağsız ince çekilmiş kıyma

1 tatlı kaşığı domates salçası

1 tatlı kaşığı kırmızı pul biber (Urfalılar isot kullanır)

2 tatlı kaşığı un

1 çay kaşığı tuz, karabiber

Kızartmak için;

1 su bardağı sıvıyağ

Un ve tuzu derin bir kaba koyup elinizle karıştırın. Karbonatı ekleyip tekrar karıştırdıktan sonra yoğurt, su ve sıvıyağı ilave edin. Hamuru malzemeler birbiriyle iyice karışıncaya kadar yoğurup, kulak memesi yumuşaklığında ve ele hafifçe yapışan bir hamur elde edin. Hamuru toplayıp oda sıcaklığında dinlenmeye bırakın. Kıymayı orta boy bir tavaya koyup orta ısılı ateşte, sürekli karıştırarak 2-3 dakika kavurun. Üzerine salçayı ekleyip tuz, karabiber ve pul biberi serpiştirin ve unu da ilave edip 3-4 dakika daha kavurun. Kıymalı harcı ocaktan alıp soğumasını bekleyin. Dinlenen hamurdan ceviz büyüklüğünde parçalar koparın. Bu parçaları bolca un serptiğiniz tezgahın üzerinde merdane yardımıyla çay tabağı büyüklüğünde açın. Böylece yaklaşık 12-15 santim çapında hamurlar elde etmiş olacaksınız. Açtığınız hamurların üzerine kıymalı malzemeden birer yemek kaşığı kadar koyun. Elinizle bastırarak harcı hamura iyice yayın. Kenarlarını 1 santim kadar üzerine kıvırarak toplayın. Sıvıyağı derin bir tava ya da tencerede kızdırın. Kafkas dilinde pelemeç olan ama Urfalıların ağzı açık dedikleri börekleri, etli kısımları alta gelecek şekilde kızgın yağa bırakın. Önlü arkalı iyice kızaran börekleri sıcak sıcak servise sunun.

Susamlı ev simidi

10 kişilik

Hazırlama süresi 40 dakika

Pişirme süresi

25 dakika

Malzeme listesi

250 gr. eritilmiş bitkisel margarin

1 çay bardağı zeytinyağı

1 çay bardağı süt

2 tatlı kaşığı tozşeker

2 tatlı kaşığı toz mahlep

2 çay kaşığı tuz

1 paket kabartma tozu

1 adet yumurtanın sarısı

5 su bardağı un

Üzeri için;

2 adet yumurtanın akı

4 yemek kaşığı susam

Eritip ılıttığınız margarini, yumurta sarısını ve soğuk olmayan sütü derin bir kaba aktarın. Tuz ve tozşekeri serpiştirip kabartma tozunu katın. Simit tariflerine mahlep çok yakışır, bulabilirseniz mutlaka eklemenizi tavsiye ederim. Üzerine zeytinyağı ve unu ilave edip ele yapışmayan ve kulak memesi yumuşaklığında bir hamur elde edinceye kadar yoğurun. Hamurdan kabuklu ceviz büyüklüğünde parçalar koparın. Parçaları avuçlarınız arasında yuvarlayın. Yuvarlak hamurları tezgahın üzerinde uzatarak parmak şekli verin. Uzun hamurların iki ucunu birleştirerek halkalar yapın. Fırın tepsisine fırın kağıdı serin ya da tepsiyi margarinle yağlayın. Halka şeklindeki hamurları çırpılmış yumurta akına bulayıp tepsiye yerleştirin. Üzerlerine susam serpiştirin. Simitleri 5 dakika önceden 175 dereceye ve alt üst konuma ayarladığınız fırında üzerleri altın sarısı oluncaya kadar, 25-30 dakika kadar pişirip çıkarın. Simitler sıcakken yumuşak olur soğudukça kıvama gelir ve sertleşir. Soğumalarını bekleyip servise sunun.