Uzmanı böyle diyor

İYİ bir gelişme oldu. İktidar partisi ile anamuhalefet, Suriye ile aramızdaki sınır boyunca uzanan 216 km. kare büyüklüğündeki arazinin, gerçek sebebini kimsenin anlayamadığı bir şekilde 44 yıl süreyle İsrailli bir (veya birkaç) firmaya bırakılmasını öngören tasarı üzerinde uzlaşmayı kabul etti.

Ama bu uzlaşma eğilimi ne sonuç verecek bilinmediği için konu hálá boşta duruyor. Bakarsınız Başbakan Erdoğan yeni bir talimat verir, "Hayır... O araziyi mayınları temizleyen şirkete bırakacağız" der ve her şey başa döner.

Gerçi son olarak Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı Sivil Savunma Müsteşarlığı (SSM) da harekete geçmiş. Mayın temizleme işini yapmak için Türkiye’den (ne kadar güvenilir olduğunu bilemediğimiz haberlere göre) 1.5 milyar TL isteyen NAMSA (NATO İkmal ve Bakım Teşkilatı) yerine SSM onun yarısına yani 750 milyon TL’ye yapabileceğini bildirmiş.

Yeri gelmişken belirtelim:

Bu konuyla ilgili rakamlar çok tutarsız görünüyor. Kiminin 40-50 milyon dolara yapılabileceğini ileri sürdüğü bir iş için bazılarının neden 1 milyar dolar (1.5 milyar TL) istediğini anlamakta zorlanıyoruz. Ama konunun yine de bilemediğimiz tarafları olur diye sırf belirtmekle yetiniyoruz.

Zaten o yüzden bugün sözü, bize Kadir Yazanlar imzasıyla yazan ve konunun uzmanı olduğunu söyleyen bir okuyucumuza bırakmak istiyoruz. Yazanlar emekli bir İstihkam Binbaşısı imiş. Son 6 yıldır çeşitli firmalara bu konuda danışmanlık yapıyormuş. Özetle şöyle diyor:

"Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bu işi yapabilir ama yaparsa 1000-4000 kadar zayiat verebilir. İşçi yaparsa bu rakam çok aşağı iner.

Temizleme işinin maliyetine ilişkin verilen rakamlar kafadan atmadır. Normal rakam -personel gideri hariç- metrekareye 90 sent (125 kuruş)tir.

Bu iş mayın temizleme makineleriyle yapılamaz. O makineler sadece muharebe sahasında gedik ve geçitlerin açılması için -elle temizlik yapılan yerlerde- kalite kontrolü amacıyla kullanılır.

Bu işin nasıl yapılacağına ilişkin standartlar Birleşmiş Milletler tarafından belirlenmiştir. Zaten işi o standartlara göre yapmayan firmayı hiçbir sigorta şirketi muhatap almaz.

Dünyadaki 3 trilyon dolarlık mayın temizleme pazarı Amerikan, İngiliz ve İsrail firmalarının elindedir. Şu anda dünyadaki en büyük mayın temizleme işi, halen tartıştığımız konudur.

Bu konuda İsrail’in öne çıkmasının nedeni hem bölgenin "arz-ı mev’ud" (Tanrının İsrail’e vaat ettiği topraklar) bölgesinde olması ve o nedenle bu topraklarda yetişecek ürünlerin dindar Musevilerce "helal gıda" (Koşer) belgesine uygun sayılmasıdır. Tabii bir de bölgenin stratejik önemi büyüktür.

Aslında mayın temizliği için 1 milyar dolar harcayıp sonra da oradan ürün almak için 5 milyar dolar yatıracak şirket bulmak bence mümkün değildir ama, İsrail’in Kamu İktisadi Teşebbüsü türü kuruluşları örneğin TAHAL girebilir. O nedenle bence yapılacak şey, Genelkurmay’ın da önerdiği gibi bir "Ulusal Mayın Kurulu" oluşturmak ve temizliği mutlaka bir Türk kuruluşuna bırakmaktır."
Yazarın Tüm Yazıları