Tuzlu aş, ekmekli sıvı: Çorba

Kahvaltıların serpme olmadığı dönemde, yola çıkmadan önce veya zor bir güne başlanacaksa hep oradaydı çorba.
Hasta olduğunda, diyet yaptığında, oruç açtığında, bebeği beslediğinde kurtarıcın... Yoğun çalışma günlerinde can simidin... Sözün özü biz millet olarak çorbayla yaşar, pek de severiz. Ancak pek az çeşit yaparız.
Oysa uzun uzun sebze yiyemeyen biriyseniz güzel bir püre sebze çorbasını, az biraz un ve baharat katkısıyla rahatlıkla yenebilir hale getirebilirsiniz.
Tek başınıza yaşıyor ya da öğrenciyseniz, yoğun çalışmanız gerektiğinde güzel bir bardağa koyup içeceğiniz çorba size ödül gibi gelebilir.
Hülya Ekşigil, ‘İyi Bir Yemek Tek Başına Yenmeyen Yemektir’ adlı kitabında çorbanın kelime kökeninin Farsça şur–ba yani ‘tuzlu-aş’tan geldiğini yazmış. Öte yandan Avrupa’da da suppen, sopa, soup, sıcak bir sıvının içinde ekmek parçası anlamına geliyor.
Eh çorbalar da kaşığın icadından evvel ekmekle yendiğine göre her şey yerli yerine oturuyor. Bizim kültürümüzün önemli parçası olan, mutfağın bu mütevazı rengiyle ilgili dışarıda yemeyi sevdiğimiz iki, bir de ana yemek olarak içebileceğiniz bir tarif vereceğim. Afiyet olsun.

Sucuklu kurufasulye çorbası (4 kişilik)

Bu tarifi yorgun argın eve gelince içim ısınsın ve tek bir kap yemekle doyayım diye yaparım. Dolayısıyla evde hep olabilecek kuru gıdalar ön planda. Özellikle hastalığın kol gezdiği bu zamanda bir tas içince kendinizi çok daha iyi hissedeceğinize emin olabilirsiniz.
Isıttığınız 4 çorba kaşığı zeytinyağında küp küp doğradığınız bir kangal sucuğu (yaklaşık 150–200 gram) dışları çıtırdayıp, güzel yağlarını tavaya bırakana kadar pişirin. Ardından sucukları ayrı bir kaba alın ve tavada kalan yağda, piyazlık doğradığınız 1 orta boy soğanı kavurun. Küp küp doğradığınız 1 adet kapya biberi ve 2 köy biberini de ekleyip, kavurmaya devam edin. Sebzeler hafif renk aldığında 200 mililitre domates püresini ilave edin. Kaynamaya başlayınca 1 tatlı kaşığı biber salçasını koyun ve karıştırarak erimesini sağlayın. Kenarda bekleyen sucuklarınızı, 1 çay kaşığı yenibaharı, 1 tepeleme tatlı kaşığı kimyonu ve 1 çay kaşığı taze çekilmiş karabiberi ilave edin.
1 kutu konserve fasulyenin suyunu süzün ve tencereye ilave edin. Fasulyeleri ezmemeye dikkat ederek karıştırın. Böylece lezzetler birbiriyle iyice kaynaşacak. Ardından 2 buçuk bardak sıcak su ilave edin ve kısık ateşte kaynatın. 10-15 dakika tüm bu lezzetlerin birbirine geçmesi için yeterli olacaktır. Fasulyenin cinsine göre su miktarı değişebilir. Yemek olmaması, çorba kıvamında kalabilmesi için istediğiniz kıvamı tutturana kadar azar azar sıcak su ilave edin. 1 çorba kaşığı nar ekşisi ve 1 tatlı kaşığı kuru kekiği de ilave edip, tencerenin altını kapatın. Sucuğun tuzu tüm çorbaya yeterli gelmeyecektir, mutlaka kontrol edin, gerekirse ilave edebilirsiniz. 100 gram kaşar peynirini rendeleyin ve çok ince doğradığınız 12 frenksoğanı ile karıştırın. 1 çorba kaşığı zeytinyağıyla lezzetlendirdiğiniz 4 dilim ekşi maya ekmeğinin üzerine eşit olarak paylaştırın. Dilim şeklinde kullanmak yerine rendeleyerek kullandığınız kaşar peynirinin bereketinin nasıl arttığını, nasıl göz doyurduğunu göreceksiniz. Fırınınızın ızgarasında, minimum 200 derecede, peynirler renk
alana kadar kızartın.
Bu çorbayı lahanayla şenlendirip daha da doyurucu bir hale getirip, tam bir öğünlük yemek haline getireceğiz. 2 avuç beyaz lahanayı incecik doğrayın ve kâselere paylaştırın, üzerine çorbayı paylaştırın ve çok ince kıydığınız 10 dal maydanozu serpin. Lahana lezzetli ve sağlıklıdır ama bazen yemesi yorabilir. Çorbanın sıcaklığıyla demlenen lahanalar bir yandan kendilerini azıcık bırakırken o çıtır lezzetini de koruyacak. Hazırladığınız kaşar peynirli
ekmekle sıcak sıcak servis edin.

Ezogelin çorbası (6 kişilik)

Bu tarif esnaf lokantalarında yediğimiz ezogelin çorbasına olan özleminizi giderecektir. Birçok evde ezogelin pişiririz ama asla kebapçılarınki gibi olmaz. Biz de bu eksikliği kuyruk yağına veririz. Ama inanın çok kolay hazırlanacak bu çorba herhangi bir kebapçıyı aratmayacak. Kavurma işlemi olmadığı için hem çok sağlıklı hem de kısa sürede hazırlayabileceksiniz.
Bir tencereye 2 litre soğuk su koyun. 1.5 su bardağı kırmızı mercimeği yıkayın ve tencereye alın. 1 adet kuru soğanı küçük, 1 adet patatesi kabaca doğrayıp tencereye ekleyin. Ardından yarım çay bardağı kepekli pilavlık bulgur, 1 çorba kaşığı domates salçası, 1 tatlı kaşığı biber salçası, 1 çorba kaşığı zeytinyağı ve 1 çorba kaşığı tereyağı ekleyin. 1.5 litre soğuk su ilave edip mercimek ve patates helmelenene kadar, yaklaşık 20 dakika kaynatın. Damak tadınıza göre tuz ekleyebilirsiniz. Mercimeğinizin ve bulgurunuzun cinsine göre su ilave ederek kıvamını ayarlamanız gerekebilir. Dilerseniz yarı yarıya et, tavuk veya sebze suyu da kullanabilirsiniz. Az suyla başlayın, gerekirse daha ilave edebilirsiniz. Piştikten sonra su ilave edecekseniz mutlaka kaynar su olmasına dikkat edin. Son olarak yarım çorba kaşığı kuru naneyi ilave edip karıştırın ve sıcak sıcak servis edin. Yağ konusunda biraz daha bonkör olmak isterseniz bir çorba kaşığı daha tereyağ ekleyebilirsiniz.

Domates çorbası (4 kişilik)

Domates çorbası da vazgeçilmezlerimizdendir. Helmeli bir çorba yerine suyu püresinden ayrılan çorbalar pişer evde. Ancak yine restoranlarda içtiğimiz o güzel kıvamlı domates çorbalarına pek yaklaşamaz tadı. İşte bu tarif bunun için var. Mevsim domates mevsimi değil. Yine de evde hazırladığınız domates konserveleri veya dondurduğunuz domateslerle de güzel olacaktır. En kötü ihtimalle doğranmış domates konservesiyle bu reçeteyi başarılı bir şekilde uygulayabilirsiniz.
Ufak ufak doğradığınız 1 adet kuru soğanı, erittiğiniz 1 çorba kaşığı tereyağında kısık ateşte pembeleştirin. Tereyağınızın yanmamasına dikkat edin. 3 tatlı kaşığı domates salçasını ilave edip, kokusu çıkana kadar kavurun. 4 orta boy domatesi küp küp doğrayın ve 1 dal kekikle tencereye ilave edin. Hafif yumuşamaya başladıklarında 3 tatlı kaşığı unu ilave edin ve kavurmaya devam edin. 3.5 bardak soğuk su ekleyin ve kaynayınca altını kısıp domates ve kuru soğanlar helmeleşene kadar pişirin. Kıvamını ayarlamanız gerekirse sıcak su ekleyebilirsiniz. Ben bu reçete için azar azar ilave ederek toplam 4 bardak su kullandım.
El blender’ıyla püre haline getirmeden kekik dalını çıkarın. Tuzunu kontrol edin. 4 kişilik bu çorbayı servis ederken; kavurduğunuz 2 çorba kaşığı çamfıstığını, ince doğradığınız 10 dal maydanozu ve ufaladığınız 40 gram beyaz peyniri paylaştırın. Taze çekilmiş karabiber de serptiğinizde artık çorbanız içilmeye hazır.