Metaverse’e yönelik son gelişmeler ve Metaverse’ü geliştiren yerli girişimler

Unutulmaması gereken önemli bir konu metaverse’ün bugün var olmadığı ve gerçek bir metaverse deneyimine yıllarca uzak olduğumuz… Bununla birlikte, “metaverse öncesi” ya da “metaverse sonrası” şeklinde bir geçişin de çok net olmayacağını belirtmek gerekiyor. Farklı ürünler, servisler ve yetenek setleri bütünleşip kaynaştıkça, zaman içinde metaverse oluşacak. Metaverse’ü anlamak için, onu oluşturan katmanları da iyice anlamak ve bu katmanların hem gelişimini, hem de birbirleri ile olan etkileşimini analiz etmek gerekiyor. Gerçek bir metaverse deneyimi için bugün gelişmekte olan pek çok teknolojinin ve altyapının sürükleyici bir deneyim sağlayacak şekilde birleşmesi gerekiyor. Metaverse için 5G, web 3.0 ve blokziniciri tabanlı bir altyapı; kripto paralar ve NFT’ler üzerinden dönen bir ekonomi; kişiliğimizi temsil eden 3 boyutlu avatarlar, dokunma hissi için özel eldivenler ve giysiler;  AR, VR ve karma gerçeklik (MR) uygulamaları ile deneyimlerin zenginleştiği kurgulara ihtiyaç var… 

Metaverse’ün, çoğu zaman unutulan iki temel özelliğini de belirtmemizde yarar var: Birincisi sürekli olması, yani 3 boyutlu sanal öğelerden ya da alanlardan oluşan kollektif ağın açılıp kapatılmaması; sürekli erişilebilir olması. İkincisi de deneyimin paylaşımı; yani çok sayıda kullanıcının aynı anda erişebileceği ve içinde etkileşime girebileceği bir dünya olması… 

2030’da 13 trilyon dolarlık bir ekonomi

Araştırma şirketi Forrester'ın Aralık 2021’de gerçekleştirdiği bir araştırmaya göre, çevrimiçi kullanıcıların yaklaşık üçte biri metaverse için heyecan duyuyor; %30’a yakını da metaverse’un toplum için iyi bir şey olduğunu düşünüyor. ABD merkezli Citigroup’un gerçekleştirdiği araştırmaya göre de Metaverse'ün 2030 yılına kadar 13 trilyon dolarlık bir ekonomi haline gelmesi ve 5 milyar kullanıcıya ev sahipliği yapması bekleniyor.  Metaverse’ün bugünkü değerinin 21 milyar dolar seviyesinde olmasına rağmen; önümüzdeki iki yıl içerisinde 800 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Gelelim sürekli manşetlerdeki yerini koruyan metaverse konusunda öne çıkan güncel haberlere… 

Güney Kore’de metaverse’de ağaç dikme kampanyası

Bir önceki yazımda ulusal metaverse stratejisini detaylı olarak anlattığım Güney Kore’de Orman Bakanlığı, metaverse'de ağaç dikme kampanyası başlattı. Bu kampanya doğrultusunda, metaverse’de dikilen her ağaç için, Andong'un yangından etkilenen dağ ormanına iki ağaç dikecek. Bakanlık, bu etkinliğin, hükümetin 2050 yılına kadar karbon nötr hedefini destekleme ve yanmış ormanların tekrar yeşermesine yardımcı olma çabasının bir parçası olduğunu belirtti. Sanal ağaç dikme işlemini tamamlayan katılımcılara ayrıca yerel bir ağaç pazarında bir fide ile takas edilebilecekleri bir kupon da veriliyor. 

NFT super yatların satışı başladı

Boat International'ın haberine göre, Project Metaverse adlı 63 metrelik bir NFT süper yat 100 milyon dolarlık bir fiyat ile satışa sunuldu. Potansiyel alıcılar için iyi haber, yat üreticisinin sanal teknenin gerçek versiyonunu da bu NFT karşılığı sunacak olması. 

Moda etkinlikleri de metaverse’e taşınıyor…

Mart sonunda, ilk defa Decentraland’da gerçekleşen Metaverse Moda Haftası, özel gösteriler, paneller, alışveriş fırsatları ve after partileri içeren dört günlük bir etkinlikle gerçekleşti. Geleneksel moda etkinliklerinden farklı bir şekilde metaverse moda haftası, “burada herkes VIP” sloganı ile tamamen ücretsiz bir etkinlik olarak herkese açık gerçekleşti. Konuklar platformun yerel, merkezi olmayan para birimi olan MANA'yı kullanarak avatarlarını özelleştirmek için giyilebilir NFT ürünleri ve NFT'ler aracılığıyla ulaşılabilen fiziksel parçaları satın aldılar. 

Paris'teki Avenue Montaigne'den ilham alan Decentraland'ın Lüks Moda Bölgesi, ilk üst düzey alışveriş deneyiminde farklı etkinliklere de ev sahipliği yaptı. Pop yıldızı Grimes, X-Men serisinde kurgusal bir karakter olan Mystique'den ilham alarak tasarlanmış özel bir elbise içinde, teknoloji moda evi AUROBOROS tarafından giydirilmiş avatarı ile canlı performans sergiledi. Katılımcılar, etkinlikler boyunca ilk insansı robot Sophia’nın sanal versiyonu ile de karşılaşarak; sanal selfie de çektiler. 

Düğün mevsimi yaklaşırken metaverse düğünlere talep artabilir

Daha önce de Sizlerle paylaşmış olduğum, Hindistan’da gerçekleşen ilk metaverse düğünlerinden birinde sanal bir müzik performansı düzenlenmiş ve çift kendi NFT koleksiyonlarını davetliler ile paylaşmıştı. Düğüne evlerinden katılanlar, gelin, damat ve diğer konukların avatarları ile etkileşim kurarak etkinliği deneyimleme fırsatı buldu. Resepsiyon sanal iken, evlere düğün menüsü fiziksel olarak gönderildi. Bu yeni tür metaverse düğünleri, pandemi sırasında popüler hale gelen ve konukların yalnızca görüntülü arama yoluyla katıldığı Zoom düğünlerinin bir adım ötesini temsil ediyor. Bu tarz kurgular, düğüne gidemeyen insanlar için şüphesiz güzel bir seçenek sunuyor. 

Bununla birlikte, yeni teknolojilerin gelişiminde ve regülasyonunda olduğu gibi, metaverse özelinde de şu anda pek çok açık nokta bulunuyor. Örneğin, bir çiftin fiziksel olarak birbirinden ayrıyken ya da fiziksel bir memur olmadan evlenmesi hala yasal değil. Hindistan’daki düğünde de çift aslında gerçek bir düğün yapıyor, “metaverse düğünü” aslında sanal bir resepsiyon özelliğini taşıyor. Bu tarz düğün kurguları metaverse’ün fiziksel ve dijital kurguları birleştiren hibrit deneyimine oldukça güzel bir örnek sunuyor. 

Snoop Dogg’dan metaverse şarkısı

Ünlü rapçi Snoop Dogg’un Sandbox ile işbirliğinden de bahsetmiştim. Snoop Dogg, SandBox tanıtım videosu niteliğindeki, “House I Built” isimli şarkıyı geçtiğimiz günlerde yayınladı ve şarkının klibi, kısa bir süre içerisinde 2 milyon izlenmeyi geride bıraktı. Oyun için etkileşimlere, mekanlara ve farklı uygulamalara yer verilen klipte, konser, oyunlar ve arsa sahipliği gibi birçok detay da yer alıyor.  

Ülkemizde de metaverse alanında öne çıkmaya başlayan, hatta adını global anlamda da duyurmaya başlayan önemli girişimler bulunuyor. Bu yazımda bu girişimlerden bir kısmına yer vermek istedim.

Atlas Space - “Şirketler için metaverse” odağında en hızlı büyüyen şirket

Metaverse’de şirket etkinliklerinin, iş süreçlerinin ve sosyal etkinliklerin fiziksel iş ortamından alışkın olduğumuz şekilde gerçekleştirilmesine olanak sağlayan Atlas Space, alanında global ölçekte de en hızlı büyüyen şirketlerden biri. Covid-19 ile birlikte iş hayatının yeni normalinin temel yapı taşlarından biri haline gelen "uzaktan çalışma” konseptinin başlıca sorunları olarak görülen sosyal etkileşim, iletişim eksikliği, şirket kültürünün sürdürülebilirliği ve verimsizlik gibi sorunlara çözüm olmayı hedefleyen girişim; AR ve VR alanında çok uzun süredir, farklı sektörlerde başarılı çalışmaları ile tanınan Burçin Gürbüz ve Pınar Öncü tarafından yönetiliyor ve platform kendi blokzinciri ağı ve tokenomics sistemi ile farklılaşıyor.

Hizmet verdikleri kurumsal firmaların iş potansiyelini ve gelir kanallarını artırmayı taahhüt etmelerinin yanında; çalışanların şirket içi katılımlarını da arttırmayı hedefliyorlar. “Metaverse’de markanızın geleceğini yaratın” sloganı ile işletmelerin metaverse’de de marka kimliğini öne çıkarmalarına, ekstra satış kanalları oluşturmalarına, ürün deneyimleri sunmalarına, oyunlaştırma kurguları tasarlamalarına ve ödüller, sosyal etkinlikler aracılığıyla hedef kitle ile etkileşim sunmalarına destek oluyorlar.

Medibooth ile işyerinde strese son…

Atlas Space’in spin-off larından olan MediboothVR da işyerindeki stresi ve günlük yaşamımızdaki negatif etkilerini yönetmeye yardımcı olan yeni nesil bir meditasyon platformu ve bir işyeri sağlık çözümü. Sürekli olarak kaotik ofis ortamlarında pek çok sorunla baş etmek zorunda kalan beyaz yakalıların problemlerinden yola çıkarak geliştirilen Medibooth,  sanal gerçeklik tabanlı, sürükleyici meditasyon platformuyla stres seviyelerini azaltırken, daha zinde zihinler için odaklanmayı arttırmaya yardımcı oluyor.

Medibooth’dan yararlanmak için öncelikle, iş yerlerine kolayca kurulacak şekilde tasarlanmış, “sürükleyici meditatif kabin”e sahip olmak gerekiyor. Bu kabin oldukça şık bir biçimde tasarlanmış ve çok az bakım gerektiriyor. Kabin içerisindeki stand, meditasyon ve biofeedback uygulamaları da dahil gerekli tüm cihazları içeriyor. Medibooth’un “biofeedback” özelliği kişilerin meditasyon sürecini daha iyi anlamalarına ve kişiselleşmiş bir meditasyon yolculuğuna çıkmalarına yardımcı oluyor. Medibooth’un hedefi de metaverse’te ihtiyaç duyulan “mindfulness” katmanında öncü olmak…

Metafluence - Influencer’lar için metaverse

Metaverse’de alanında lider influencer’ları, kitlelerini ve bunlarla ilgilenen markaları bir araya getirecek sanal bir şehir tasarlama vizyonu ile kurulan Metafluence; metaverse’de influencer merkezli bir ekosistem oluşturmayı hedefliyor. Metafluence platformunda, influencer’lar takipçileriyle buluşabilecek, alanlarında sponsorlu işbirlikleri yapabilecek ve çeşitli etkinlikler düzenleyebilecekler. Metafluence içerisinde influencer’ların “metahut” isminde kendi kitleleri ve markalar ile bir araya gelebileceği dijital konutları olacak ve influencer’lar metahut’larını kendi yaşam tarzlarına göre kişiselleştirerek, hedef kitleleriyle etkileşime geçebilecekleri, NFT’ler sunabilecekleri ya da ürünleri tanıtabilecekleri alanlar haline getirecekler. 

Tour-key ile tarihi alanlara sanal turlar

Tour-key, sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik teknolojilerini kullanarak,  Türkiye’ de bulunan tarihi ve kültürel öneme sahip alanları, müze ve ören yerlerini kullanıcılar için daha zengin içerikler ve deneyimler ile buluşturmayı amaçlıyor. Tour-key’in sanal rehberi, gezilen yerleri 360 derece deneyimleme imkanı sunarken, bir yandan da sanal tur kapsamında anlatılan tarihi olayları, zamanda geriye giderek deneyimleme imkanı sunuyor. Platform içerisinde değerli bazı yapıların ve objelerin de arttırılmış gerçeklik ile 3 boyutlu olarak inceleme fırsatı da bulunuyor. Tour-key, çalışmalarını metaverse üzerine yoğunlaştırmış olup yakın bir zamanda bu konuda duyurulara başlamayı hedefliyor.

Her yeni trend, teknolojik gelişme, yeni fikir; yeni bir düşünme biçimini, zihniyet değişikliğini de gerektiriyor. Metaverse’ü arsa/ev alıp kolay yoldan para kazanılacak bir platform olarak ele almaktansa, gelecekte yaşamımızın önemli bir parçası olacak metaverse’ün uygulamalarını geliştiren bu girişimleri takip ederek, potansiyeli daha iyi anlayabiliriz….