Güncelleme Tarihi:
Teniste sporcularımızın büyük turnuvalarda başarıya hasret olduğumuz bir gerçek... Ama bir hakemimiz var ki, Türkiye’yi tüm Grand Slam turnuvalarında ve hatta olimpiyatlarda başarıyla temsil ediyor: Esin Kıratlı... Dört grand slam turnuvası ve 2020 Tokyo Olimpiyatları finallerinde çizgi hakemliği yapan Kıratlı, son Wimbledon Turnuvası’ndaki Novak Djokovic-Nick Krygios şampiyonluk maçında da korta çıktı. Tenisteki gururumuz Kıratlı, Spor Arena’dan Burak Akın’ın sorularını yanıtladı:
- Öncelikle tenise olan ilginiz ne zaman başladı. Hakemlik fikri nasıl ortaya çıktı?
Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Yüksekokulu mezunuyum. Okulda tenisi ikinci branşım olarak seçmiştim. Kulüp ve üniversite adına tenis müsabakalarına katıldım. Daha sonra antrenörlük belgesini alarak tenis öğretmeye başladım. O sıralar Konya’da düzenlenecek bir turnuva için hakemlik kursu açılmıştı. Kursa katıldım ve hakemlik maceram o şekilde başladı.
TÜRKİYE'Yİ TEMSİL ETMEK ÇOK GURUR VERİCİ
- Tenisin zirvesinde 4 Grand Slam’da maça çıktınız, iki olimpiyat yaşadınız. Son olarak 2022 finalinde Novak Djokovic – Nick Kyrgios maçında görev aldınız. Türkiye’ye böyle özel organizasyonlarda temsil etmek nasıl bir duygu? Bu anlamda çevrenizden, camiadan nasıl tepkiler alıyorsunuz?
Evet, şu ana kadar Roland Garros’ta 3, Avustralya Açık, Amerika Açık ve Wimbledon’da 2’şer kez ve en son Tokyo Olimpiyatlarında finalde çalıştım. Türkiye’yi küçük ya da büyük bütün organizasyonlarda temsil etmek çok gurur verici ve çok özel. Ailem her zaman destekleri ve duaları ile yanımda. Yakın arkadaşlarım yine mesajları ve güzel dileklerini eksik etmiyorlar. Aynı zamanda sosyal medyada iletişimde olduğum birçok kişi de her zaman mesajları ve güzel sözleri ile beni destekliyor.
HATA YAPMAK BENi OLUMSUZ ETKiLEMEZ
- Teknoloji eskiye oranlar çok daha fazla hayatımızda. Futbolda VAR, basketbolda farklı challange hakları ve teniste ‘Şahin Gözü’ uygulaması… Hakemler hata yaptıkları şahin gözüyle ortaya çıktığında neler hisseder? Teniste bu teknolojiye bakış açınız nedir?
Açıkçası bazen çok fazla bir şey hissetmeye zamanınız olmuyor. Maç devam ettiğinden siz de işinizi yapmaya devam etmek zorundasınız. Eğer bir oyunun sonu ise ya da puan tekrarı gerekiyorsa challenge kaybetmek çok iyi hissettirmiyor tabii ki. Kendim için konuşacak olursam, sistemin hala yanılma payı olduğu için çok ince kaybedilen challengelardan artık etkilenmiyorum bile. Çok çabuk unutup konsantrasyonumu koruyarak korttaki işime devam etmeye çalışıyorum.
ŞAHİN GÖZÜ BİZİM İŞİMİZİ YAPIYOR AMA ÇOK PAHALI
- Pandemiyle birlikte Amerika Açık ve Avustralya Açık’ta karşılaşmalar çizgi hakemleri yerine şahin gözü sistemiyle oynandı. Çizgi hakemliğinin geleceği ile ilgili bir öngörünüz var mı? Kule hakemi olmak ister miydiniz?
Teniste Hawk Eye Live sistemi özellikle Covid döneminde hızlıca hakemlerin yerini almaya başladı. Bu sistem ayak hatasından, out çağrısına kadar bütün çağrıları yapıyor. Yani çizgi hakemlerinin yaptığı işi yapıyor. Fakat sistem çok pahalı ve şimdilik bu iki Grand Slam ve ayrıca bazı sezon sonu büyük tenis organizasyonlarında kullanılıyor. Bütçesi sadece bir ya da iki korta sistem kurmaya yeten tenis turnuvaları, sistem kullanmayan daha düşük bütçeli tenis turnuvaları ve toprak kort turnuvaları bir süre daha çizgi hakemi çalıştırmaya devam edecekler gibi görünüyor. Bu süre ne kadar uzun ya da kısa olur süreçte göreceğiz. Hawk Eye Live kullanan turnuvalar ile başlayan yeni bir görev var tenis turnuvalarında: Maç asistanlığı. Maçın içinde kule hakemine destek olmak, top değişimi yapmak, oyunculara kort dışı molalarda eşlik etmek gibi sorumluluklarınız var. Ben ilk defa bu yıl Kanada’ya maç asistanlığı yapmak için davet edildim. Bu görevi de tecrübe etmiş olacağım.
ÇiZGi HAKEMLiĞi ‘KULE’DEN KEYiFLi
Çizgi hakemliği ile kule hakemliği çok farklı sorumluluklar gerektiren pozisyonlar. Ben zaten kule hakemi olarak da çalışıyorum. Sahip olduğum kokart ile çok büyük turnuvalarda olmasa da, yurtiçinde ve yurtdışında bazı WTA ve birçok ITF turnuvasında kule hakemi olarak çalışıyorum. Büyük turnuvalarda kule hakemi olarak çalışmak ister misiniz diye sorarsanız hiç düşünmedim bile diyebilirim. Çizgi hakemliğinden hala o kadar keyif alıyorum ki kule hakemliğini minimum düzeyde yapabiliyorum. Ama şartlar sonrasında ne gösterir bilemem. Önemli olan yaptığınız işi severek ve keyifle yapmak.
- Grand-Slam turnuvalarında son yıllarda “kendine özgü gelenekler” bir hayli esnemeye başladı. Maç esnasında hakeme gösterilmesi gereken saygının yerini gereksiz agresiflikler ve hakarete varan çıkışlar aldı. Öfke sorunu olan tenisçiler hakemleri nasıl etkiliyor?
Çok etkilendiklerini düşünmüyorum ama tabii ki bu tür olaylar can sıkıcı. Hakemler kurallar çerçevesinde oyuncuyu kontrol altında tutup maçlarını yönetmeye çalışıyorlar. Eğer çok büyük taşkınlıklar olursa zaten gereken cezalar hem kort içinde hem de kort dışında uygulanıyor.
- Bu anlamda kortta yaşadığınız bir olay var mı?
Benim şimdiye kadar yaşadığım olumsuz bir olay yok.
- 2020 ABD Açık'ta çok konuşulan olay yaşanmıştı. Novak Djokovic, sinirlenerek vurduğu topun çizgi hakeminin boğazına gelmesi üzerine diskalifiye edilmişti. Olayın ardından neler hissetmiştiniz? Laura Robson'la konuyu konuştunuz mu?
Ben çok şaşırmamış ya da bir şey hissetmemiştim. Kurallar bütün oyuncular için var ve herkese aynı şekilde uygulanıyor. Bu tür olaylar zaman zaman kortlarda yaşanıyor. Ama sadece hakemler değil, zaman zaman kortun içinde çalışan bütün görevliler (top toplayıcı çocuklar, kameramanlar), hatta seyirciler bile bu olaylardan nasibini alıyor. Ama dediğim gibi yapılan davranışın sonucunun ne kadar kötü olduğu ile alakalı da verilen kararlar değişiyor.
Laura US Open zamanı kort dışında çok eğlenceli zaman geçirdiğim hakemlerden bir tanesi. Hemen olayın arkasından iyi olduğunu öğrenmiştim ve iyi dileklerimi iletmiştim.
2019’DAKİ NADAL-FEDERER YARI FİNALİ EN ÖZELİYDİ
- Yönettiğiniz maçlardan sizin için en özeli hangisiydi?
Bir kaç tane var açıkçası. Federer – Nadal 2019 Wimbledon yarı final maçı. Hakemler arasında da herkesin konuştuğu bir maçtı. Herkes finalden çok bu yarı final maçında görev almayı çok istiyordu Ben o şanslılardan bir tanesi oldum. Ve en son Tokyo Olimpiyatlarında çalıştığım Zverev – Khachanov erkekler final maçı Golden Slam finallerimi tamamlamam anlamında benim için çok özeldi.
- Dünyada milyonlarca insanın izlediği büyük maçları yönetiyorsunuz ve bu mücadeleler kimi zaman 5-6 saate dek uzayabiliyor. Muhakkak dikkat dağıtıcı birçok faktör var. Çizgi hakemi olarak konsantrasyonunuzu nasıl sağlıyorsunuz.
Biz genelde 1 saat çalışıp 1 saat dinleniyoruz. Özellikle Grand Slamlerde erkek maçları 5 setlik maçlar olduğu için çok uzun sürebiliyor. Molalarımızı iyi geçirerek korta dinlenmiş olarak dönmeye çalışıyorum. Kortta yaptığım işten keyif almaya çalışarak kendimi devamlı motive etmeye ve konsantrasyonumu hep yüksekte tutmaya çalışıyorum.
Maçlara çıkarken herhangi bir ritüeliniz var mı? Sizi maç ritüelleriyle şaşırtan oyuncular oldu mu?
Genelde turnuva alanına dua ederek giriyorum. Eğer servis çizgisinde çalışacaksam maçın başında kulenin sağ tarafındaki sandalyeye oturmak gibi de bir alışkanlığım var. Değişik alışkanlıkları olan oyuncular var evet ama biz de alışıyoruz ve artık çok normal geliyor.
- Wimbledon tek erkekler finalinde Mustafa Vatansever de görev aldı. Onun için neler dersiniz?
Mustafa benim çok sevdiğim hakem arkadaşlarımdan biri. Londra’da yaşadığı için artık onunla sadece Wimbledon zamanı görüşebiliyoruz. Mustafa ile finalde çalışmak benim için çok büyük keyifti. Umarım daha birçok finalde beraber çalışabiliriz.
- Türkiye’de tenis geçmişe oranla çok daha büyük ilgi görse de oyuncu, antrenör, hakem sayımız yeterli değil. Siz bu spor için önemli bir örneksiniz. Tenis hakemliği yapmak isteyen gençlere neler söylemek istersiniz?
Türkiye Tenis Federasyonu yıl içinde yeterli sayıda hakemlik kursu açıyor. İlgisi olan herkes Federasyonun internet sitesinden takip edebilir ve kurslara katılabilirler. Bana ulaşan herkese elimden geldiği kadar yol göstermeye ve yardımcı olmaya çalışıyorum. Tenisi sevmek çok önemli ve ben tenisi gerçekten çok seviyorum. Umarım uzun bir süre hakemlik ya da farklı rollerde tenisin içinde olmaya devam edebilirim.