Yunanistan’ın en güzel karnavalı: İskeçe

İskeçe Karnavalı nasıl oluştu? 

İskeçe küçük bir Türk köyüyken Rio’daki karnavaldan sonra en büyük karnavala nasıl dönüştü, kim bilir? İskeçe Karnavalı’nın nasıl oluştuğuyla ilgili pek çok efsane var. En bilineni; Hz. İsa’nın ileride peygamber olacağına ilişkin söylentiler artar. Hz. Meryem’e de oğlunun bulunup katledileceği haberi gelir. Halk çocuk İsa’nın bulunmaması için tüm çocukların yüzünü boyarlar, tanınmaz hale getirirler. 10 günün sonunda bu haberlerin asılsız olduğu anlaşılınca İsa ve diğer çocuklar temizlenir. Temiz pazartesiye bu şekilde oluşur. Hz.İsa’nın hayatının kurtulmuş olmasına ithafen bütün halk deliler gibi eğlenir.

Maskeler takarlar, yüzlerini boyarlar, dans ederler. Ertesi gün de dini bayramlarına girerler. Açık konuşmak gerekirse bu karnavalın dini boyutundan pazartesi günü oluncaya kadar haberim yoktu. Pazartesi her yer kapalıydı. Biz sıradan bir karnaval olarak eğlenmeye gitmiştik.  Burada yaşayanlara da sormuştuk, karnavalın çıkış hikâyesini. İskeçe’nin Bulgarlardan kurtuluşu diye açıklayanlar bile oldu. İskeçe, Osmanlı zamanından kalan bir Türk köyü… Tanıştığımız çoğu insan Türk çıktı. “Ne güzel Türkçe konuşuyorsunuz.” demeyin kızıyorlar. “Aa Türk müsünüz?” hiç demeyin daha çok kızıyorlar.

İskeçe’ye turla mı yoksa bireysel mi gitmek mantıklı? İskeçe’ye Nasıl Gidilir?

İlk önce turla gitmek ekonomik geliyor bana ama turların programlarına bakınca benim amacıma hiç hitap etmiyor. Onlar Selanik’e gidiyor ve karnavala sadece bir kaç saat uğruyorlar. Daha önce turla giden arkadaşlarımdan sınır kapısında saatlerce beklediklerini öğreniyorum. Daha bir ay önce Bansko‘ya giderken 7 saat sınır kapısında beklediğim aklıma geliyor. Ben karnavala katılmak istiyorum. Eziyet çekmek, sürünmek istemiyorum. Son dakika arabayla gitmeye karar veriyoruz.

Dünyada en güzel Instagram fotoğrafı çekebileceğiniz yerler

Eğer çok gözü karaysanız pek çok otobüs firması İskeçe’ye gidiyor. Bilet fiyatları 90 lira civarında. Son dakikaya bıraktığımız için otel de kalmamış İskeçe’de. En yakın yer arabayla 15 dakika uzaklıkta. Ben merkezde kalmak istiyorum. Biraz kesenin ağzını açınca o sorun da halloluyor. Cumartesi sabah dokuz civarı hareket ediyoruz. İstanbul trafiğini aştıktan sonra geri kalan yol bir çırpıda bitiyor. Sınırda çok fazla araba yok. Saat bir gibi sınırdan geçiyoruz. Otobanda önce 1,20 Euro daha sonra 1,90 Euro iki defa ücret ödüyoruz. Onlarda hala otomatik geçiş yok. Biz yurtdışına çıkmadan önce gideceğimiz yerin haritasını telefonumuza indirip çevrimdışı navigasyon olarak kullanıyoruz. Yol sormak, aramak, kaybolmakla uğraşmıyoruz.

İskeçe

Saat 3 civarı İskeçe’deyiz. Old Town tabelalarını takip edin, karnaval alanına ulaşırsınız. Her yer konfeti. Biz gitmeden burada bir şeyler olmuş. Sonradan öğrendiğimize göre insanlar bir haftadır eğleniyorlarmış. Bizim gittiğimiz saatte insanların eğlenmek için toplandıkları meydanın etrafındaki yol açıktı ve biz meydanın hemen bir arka sokağına park edebildik. Her şey başlamadan önce etrafı biraz keşfetmek istiyoruz. Maskelerimizi alıp geldik ama yine de tüm dükkânlara girip buradakileri görmek istiyoruz. Meydanın hemen karşısında Cemile’nin dükkânı var. Bizim gibi ilk gördüğünüz dükkândan başka dükkân yokmuş gibi alışveriş yapmaya kalkmayın. Burası en pahalısı… Kortejin yapıldığı sokak sağlı sollu kostümcülerle dolu... Maskelerle şapkalarla takıp, çıkarıp, oynayıp duruyoruz. Rengârenk peruklar herkesin gözdesi.

Ben, saçlarımı kapatamadığı için peruk alamadım. Ne yaptıysam alttan hep saçlarım çıktı. Beğendiklerimde kendi saçlarımla aynıydı. Meydandan panayır tarafına doğru yürüyünce seyyar satıcılar çıkıyor karşımıza. Aynı malzemeleri bu sefer bu satıcılarda daha ucuza görüyoruz. “Bunlar Yunan yapımı mı? ” sorumuza aldığımız “çayna beya” cevabına hala gülüyorum. Panayıra giden yol üstünde bir pazar kurulmuş. Mangallar yanmış, suplakiler pişiyor. Her yer yemek kokuyor. Her yerden bir müzik sesi, maskeli ve kostümlü insanlar çıkıyor. Aldığımız düdükleri öttürerek dolaşıyoruz. Çocukluğumdan beri, bu kadar düdük öttürmemiştim. 

Gitmeden önce arkadaşlarımızdan öğrendiğimiz, şehri tam tepeden gören Xanthippi Taverna’yı buluyoruz. Recep bize ertesi gün 25 kişilik Türk grubun geleceğini söylüyor. Bu grup bizim turlarına katılmayıp ama karnavalda görüşmek üzere sözleştiğimiz arkadaşlar. Ertesi akşam tekrar gelmek üzere ayrılıyoruz. Muhteşem bir İskeçe manzarasına sahip tepedeki tek taverna… Karşısında bir de kafe var. Arabayı alışımız ve meydandan çıkışımızdan sonra bir daha buraya geri dönemeyeceğimizi bilmiyoruz tabi. Akşam saatinden itibaren şehir ikiye bölünüyor. Bütün yollar kapalı. Yol bizi panayır yerine yakın kocaman bir otoparka çıkarıyor. Biz gittiğimiz de boş olan bu ücretsiz otoparkta ilerleyen saatlerde iğne atsan yere düşmüyor.

İskeçe’de Yeme İçme

İskeçe’de Lidel yok sanıp Alexandroupolis’e girmiştik ama tam İskeçe’nin girişin bir tane varmış. Lidel Yunanistan’ın BİM marketi gibi. Ürünleri kaliteli ve ucuz. Karnavalın olduğu meydanın etrafında market bulmak çok zor ve olanlarda da alkol dahil her şey pahalı. Gelmeden önce almanızda fayda var. Her yerde pitacı, dönerci var. Aç kalmanız mümkün değil. Fiyatlar pahalı değil. Küçük küçük dükkânlarda yiyecek var ama İnternet yok. Panayır yerindeki sokaklara kurulmuş seyyar yerlerde yeme içme daha da ucuz. Yunanistan’da tatlı, baklava olayı fena, insan kendini çok zor tutuyor. Kremalı bir şeyler seçmek pek mantıklı değil. Biraz margarin gibi… Sırf yağ. Şerbetli tatlılar bir efsane. Buraya has karyokayı tatmadan dönmeyin derim. 

Erkeklerin boynuzlarla kadınları korkuttuğu festival

Biz panayır yerine doğru giderken sağ tarafta ‘’Tamam’’ diye bir restoran buluyoruz. Sahibi bir Türk… Gaziantepli bir usta lahmacun yapıyor. “Buradakiler döneri lahmacunun içine koyup yer” diyor. O zaman biz de öyle yapıyoruz. İnternet sorunsuz çalışıyor. Üç katlı bir yer. İlla bir şey yemek zorunda değilsiniz. Biz her yorulduğumuzda, üşüdüğümüzde, İnternet gerektiğinde ‘’Tamam’’ restoranı kullanıyoruz. Tüm restoranlar tuvaletlerini kullanmanıza izin veriyor. Bu karnavalın bir bedeli sanırım. Meydanın arkasına üç beş tane seyyar tuvalet koymuşlar ama bu binlerce insana asla yetemez zaten.

İskeçe Karnavalı Zamanı

Uykusuz ve yorgun olduğumuzdan otele kadar gitmektense arabada biraz dinlenelim diyoruz. Birkaç saat uyuya kalıyoruz. Bu otopark meydana çok yakın. Gide gele artık kestirme sokakları da öğrendik. Maskelerimizi takıp meydana bir çıkıyoruz ki, insanlar kopmuş. Kortejin geçeceği yollar dahil tüm şehirde DJ’ler müzik yayını yapıyor. Yunan Dansları hocamın İskeçe danslarını öğretip beni buraya yollaması aklıma gelince gülüyorum. Kim yapacak geleneksel dans? Dağ taş tekno, pop, rock müzikle yankılanıyor. Çantalarımıza mukayyet olmamız konusunda uyarılınca her şeyi ceplerime dolduruyorum ve rahat ediyorum. 

Güzel bir yer bulup kendimizi müziğe, yeni tanıştığımız insanlarla eğlenmeye bırakıyoruz. Sabahlara kadar süren eğlenceye sabah beşe kadar dayanabiliyoruz. Arabayı alıp otele gideceğiz ama nasıl? Bütün yollar kapalı. Biraz dinlenelim sonra buluruz bir çaresini derken arabada uyuyakalan, otele gidemeyen şaşkın insanlar biziz. Otelin parasını ödememiş olmamız bizim için bir şans ama başkası yararlanabilirdi diye üzülmedim değil. Neredeyse saat 12’ye doğru uyanmamıza inanamıyorum. Evde o kadar uyumuyorum ben.

İskece Karnavalı Korteji

Bir yerlerde elimizi yüzümüzü yıkayıp kortejin geçeceği yere koşuyoruz. Yolun karşısında az insan var. O tarafa geçmek istiyoruz ama ne mümkün. Başı kesik tavuk gibi bir aşağı bir yukarı koşturduktan sonra bir bankın üstüne çıkan insanların içine sıkışıyorum. Her zaman dört ayak üstüne düşerim zaten. Karnaval saat 1.30 civarı tüm ihtişamıyla başlıyor. Hava muhteşem, güneş pırıl pırıl… Dernekler her sene kostümlerini ilan ediyormuş ve kim hangi kostümü giymek istiyorsa o derneklerden alıyorlarmış. Öyle eğlenceli kostümler vardı ki. Rengârenk ve enteresan... Erkeklerin çoğunluğu kadın kılığındaydı.

Sonbaharda Kuzey Yunanistan turu

Kortej sırasında kolonlara yakın yere durmaya çalışın. Korteje katılan insanlar genelde kolonların dibinde yüksek sesle çoşuyorlar. Yürüyüp dans edenler, düdük çalanlar, sprey sıkanlar, kenarda bekleyen insanların yüzünü boyuyor. Konfetiler atıyorlar. Herkes ama herkes çok eğleniyor. Saatlerce korteji seyrettik, dans ettik, fotoğraf ve video çektik. Sonlara doğru bariyerleri aşıp insanlara karıştık. Düdükler çalarak meydana ilerledik. Korteji yürüyen insanlar meydanda bir süre eğlendikten sonra panayır yerine doğru yürüyorlar. Eğlence orada devam ediyor. Binlerce insan günlerce eğlendi, alkol eşiği hakikaten çok yüksekti. Ne bir olay yaşandı, ne doğru düzgün polis gördüm. Kimsenin kimseye karışmadığı, gülmek, eğlenmek ve beslenmekten başka derdin olmadığı, bunları yaptığı içinde kimsenin kimseyi suçlamadığı güzel bir dünya burası. 

Akşam saatlerinde Xanthippi Restorana gidip diğer gruba katılacağız ama ikiye bölünmüş şehirden çıkmak ne mümkün. Navigasyon devamlı saat kulesinin olduğu meydana çıkarmaya çalışsa da orası kapalı ve geçiş yok. Orası burası derken tepelere tırmanıyoruz. Bir gün önce şehir manzarasına bakarken aşağıda gördüğümüz camiyi bulunca çok seviniyoruz ama erken bir sevinme oluyor. Hala nasıl olduğunu anlayamadığım şekilde kendimizi manastıra giden dağ yolunda buluyoruz.

Karanlık dağ yollarında oldukça fazla bir yol gidip restoranı buluyoruz. Daha önce telefonda konuştuğum ama tanışmadığım grup içeride. Normalde müzik olmayan restoranda bu gruba özel program var. Nermin Hanım ile tanışıyoruz ve bizi Yunan arkadaşlarının masasına oturtuyor. Çok tatlı bir aileyle tanışıyoruz. Sanırım ileride mutlaka görüşeceğiz. Sirtakiler çalıyor. Daha kaç hoca değiştireceğim bilmiyorum ama bu grubun yaptığı sirtaki de değişik. Yarı yunan yarı Türk müzikleri eşliğinde nefis deniz mahsülleriyle karnavalı kapatıyoruz. Biz gece iki civarı şehirden ayrılırken onlar hala tam gaz eğleniyordu. 

 Fotoğraflar: Bahar GÜNDOĞDU / www.nerdesinbahar.com