Van Gölü’nde bir batık gemi daha gün yüzüne çıkartıldı

Türkiye'nin en büyük gölü olan 800 bin yıllık geçmişe sahip Van Gölü'nde bulunan Rus batıkları turizme kazandırılmayı bekliyor. Daha önce Adilcevaz ilçesinde göl içinde kale ve peri bacaları gibi yapıtlar bulunurken, daha sonra yapılan dalışlar ve araştırmalar üzerine de Ruslar tarafından yapılan 41 metrelik bir şilep gün yüzüne çıkarılmıştı. Van’ın Muradiye ilçesine bağlı Ünseli Mahallesi civarında bulunan batığa dalış gerçekleştiren Adilcevaz Kültür Sanat ve Turizm Derneği Başkanı ve üyeleri, bu batığı fotoğraf ve video ile kayıt altına aldı.

Van Gölü havzasında bugüne kadar yaptıkları çalışmalarına bu günde bir yenisini daha kattıklarını ifade eden Adilcevaz Kültür Sanat ve Turizm Derneği Başkanı Cumali Birol, “Daha öncesinde Mustafa Sarı ve Mustafa Akkuş hocalarımızla beraber yapmış olduğumuz çalışmalardan sonra bugün de dernek olarak Muradiye ilçesinde bağlı Ünseli Mahallesi’ndeyiz. Şuanda, geçmişte Arnis Öğretmen Okulu'nun bulunduğu noktadayız.

1980'li yıllarda rahmetli babamla beraber burada o zaman çocuktuk şu anda sizin ile basına vereceğiniz görüntülerle beraber Alparslan isminde yaklaşık 30 metre tahmin ettiğimiz suyun altında kalan bir batığımız vardı.

Bugün bu batığı gün yüzüne çıkardık. İnşallah sizlerde görüntüleri göreceksiniz. Fakat bu batığın bir serüveni daha var. Bu batığın kıyıda oluşu hasebiyle üst güvertesinin komple zamanla söküp götürdüklerini gördük, kalan kısmı da altta. Özellikle dümen kısmını çektim, dümenin yarısı görünüyor. Burası bataklık olduğu için geminin yarısı balçığa gömülmüş vaziyette” dedi.

Bu batığın 3 Rus batığından birinin olduğunu tahmin ettiklerini ifade eden Birol, “Geçmiş yıllarda Van Gölü etrafındaki ulaşım ve yük taşıma işlemleri ağırlık olarak göl üzerinden gerçekleştiğini biliyoruz. Bu anlamda Van Gölü geçmiş yıllarda yoğun bir trafiğine sahipti. Van Gölü'ne ait geçmiş verileri incelediğimizde Rusların Van Gölü'nde kullanılması için 3 adet gemi yaptıklarını biliyoruz.

Bu gemilerden birini geçmiş yıllarda gün yüzüne çıkardık. Bu gün burada yapmış olduğumuz su altı dalışı ile görüntülediğimiz batığın 3 Rus batığından birinin olduğunu düşünüyoruz. Sizin de gördüğünüz gibi karşı tarafta 1550’li yıllarda Kanuni Sultan Süleyman'ın emriyle Mimar Sinan'ın yaptığı gölgeli koy yer almaktadır. O da çok ilginçtir burayı birçok insan bilmiyor. Bununla ilgili de biz zaman zaman basında görüyoruz.

Sanat tarihçi hocalarımız bunu açıklıyorlar. Mimar Sinan'ın burada ilk koyda, Kadırgaların yapıldığı alandayız. Bu alan önem arz ediyor. Dolayısıyla Van Gölü havzasının en dikkat çeken noktal arından birisi bura. Arnis Öğretmen Okulu kapandıktan sonra, Anadolu Lisesi'ne döndü.

Bu kısımda batıkların olduğunu kimse bilmiyor. Bilen var ama dalışla ilgili kimse dalışını yapmadı. Bugün de o dalışı yaptık bitirdik. Dolayısıyla bir Rus batığımız daha oldu diye düşünüyoruz. Çünkü parçaları birleştirdiğimiz zaman 30 metrenin üzerindeki boyu ile Ruslar tarafından yapılan batık olduğuna bizler inanıyoruz.

Akdamar batığıyla bu batık arasındaki özellikten birini bahsedeyim. Gemi perçinle yapılmış. Saçlar birbirine perçinlenmiş. Ahşap yine olduğu gibi Van Gölü havzasının suyundan olsa gerek sodalı ve tuzlu oluşundan dolayı sapasağlam duruyor. Tatvan bölgesinde bulunan, Ruslar tarafın yapılan batık şilep ile buradaki şilebi incelediğimiz zaman yapısal olarak bire bir benzediklerini görüyoruz.

Ayrıca bu bölgenin geçmişte tersane olarak kullanılması bu tezimizi güçlendiren diğer bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Gemi üzerindeki ahşaplar adeta dün yapılmışlar gibi sağlam bir şekilde duruyor, çürüme oluşmamış. Bu da Rus batığı olduğuna biz inanıyoruz çünkü Tatvan Akdamar Rus batığının aynısı burada da yapısal anlamdan birebir aynısı” şeklinde konuştu.