Eskiden sadece okumaya gidilirdi, şimdi gezmeye gidiliyor

Eskişehir, “Bir şehrin kaderi nasıl değişir?” sorusuna Türkiye’den verilmiş en iyi cevaplardan biri. 2003’e kadar belki büyük ama silik bir şehirdi. Soğuğu, çamuru, Porsuk Çayı’nın kirliliği konuşulurdu. Sonra sihirli değnek değmişçesine dönüştü her şey. Yılmaz Büyükerşen’in belediye başkanlığı, yıllar içinde şehre bir vizyon ve kimlik kazandırdı. Artık bozkırın ortasında yeşiliyle, gondollarıyla, müzeleriyle, sosyal hayatıyla, temizliği ve düzeniyle anılan bir kent var. Eskiden Eskişehir’e sadece okumaya gidilirdi, şimdi gezmeye gidiliyor. Peki nereler geziliyor?

Fotoğraflar: Alamy, DepoPhotos

Eskişehir en büyük gelişimini Osmanlı döneminde yaşamış. Trenyolunun kente ulaştığı 19. yüzyıl sonlarında, kereste ticaretinin merkezi haline gelmiş.

Kente ait eski fotoğraflarda bugün Odunpazarı Mahallesi olan ve çoğunlukla Türklerin yaşadığı bölgeden toplanan keresteleri taşıyan at arabalarını görmek mümkün.

Bugün kentin gözde ilçesi olan Odunpazarı, rengârenk Osmanlı evlerinin arasında gezinebileceğiniz bir yer.

Tarihten miras konaklar
Odunpazarı’ndaki eski evlerin çoğu kafe-restoran olarak kullanılıyor.

Örneğin Hafız Efendi Konağı 1717 yılına tarihli; bir kahve molası için uğrayabilirsiniz.

urşunlu Cami’nin yakınındaki Beylerbeyi Konağı’nda, eski bir eczacının mesleki koleksiyonunu görebilirsiniz.

Bir de İsmail Alkılıçgil Fotoğraf Evi’ni ziyaret edin derim. 2003’te 75 yaşında hayata veda eden ve tüm yaşamını bu evde geçiren Bulgaristan doğumlu fotoğrafçının çektiği kareler çok etkileyici.

16. yüzyıldan kalma Kurşunlu Külliyesi, Odunpazarı’nda görülmesi gereken diğer bir durak. Eskişehir Valiliği, 1998’den bu yana uluslararası çapta bir Lületaşı Festivali düzenliyor.

Yarışma ve sergilerden miras kalan parçalar da Kurşunlu Külliyesi’ndeki müzede sergileniyor.

Bir 19. yüzyıl kervansarayı olan Atlıhan, Eskişehir’in el sanatları merkezine dönüşmüş, 20’nin üzerinde dükkâna ev sahipliği yapıyor. Çoğunda lületaşından yapılan objeler satılıyor.

Dünya çapında bir müze
Eskişehir’in belki de en sevdiğim yeri, Çağdaş Cam Sanatları Müzesi. Alanında Türkiye’nin ilki olarak 2007’de açıldı. Anadolu cam işçiliğinin beşiği, müze de dünyanın sayılı çağdaş cam sanatı müzeleri arasında. Fotoğraf: Eskişehir Belediyesi

Koleksiyonda, 58’i ülkemizden 10’u yabancı 68 sanatçının eserleri var. üzenin kendisi geleneksel mimariye sahip tarihi bir konak, koleksiyonu ise çağdaş sanat eserleri. Bu tezatlık, hoş bir birleşim çıkarmış ortaya. Gitmişken, hemen yanındaki Kent Belleği Müzesi’ne de uğrayın derim.

Yılmaz Büyükerşen Balmumu Heykeller Müzesi’nde her biri kendi alanında iz bırakmış 160 karakterle selamlaşıyorsunuz.

Gandi’den Obama’ya, Âşık Veysel’den Fazıl Say’a, Zeki Müren’den Hulusi Kentmen’e kadar kimler yok ki! Fotoğraf: Eskişehir Belediyesi

Eğer meraklıysanız, Hamamyolu Caddesi’nin sonundaki Köprübaşı’nda birçok hamam var. Çoğunluğu erkeklere ait olan hamamlardaki su, 55 derecede çıkıyor topraktan.

Devrim’e selam verin
1961 yılında 4.5 ay gibi bir sürede üretilen Türkiye’nin ilk yerli otomobili Devrim, Eskişehir’deki Tülomsaş yerleşkesinin bahçesinde yer alıyor.

Devrim’i görmek isterseniz, fabrikanın girişindeki güvenlik görevlilerine bilgi verip bir de kimliğinizi bırakmanız yeterli. Ama hafta içi ve mesai saatlerinde gitmeniz gerek.

Yaklaşık 400 bin metrekareye kurulan Sazova Bilim, Kültür ve Sanat Parkı ise özellikle çocuklu ailelerin çok sevdiği bir yer. İçindeki masal şatosu fotoğrafların başrolünde.

Eskişehir’in kaderinin değişmesinde dönüm noktası, Porsuk Çayı’nın temizlenmesi oldu.

Bunları mutlaka tadın
Eskişehir’de, Balkan ve Tatar mutfağının etkilerinin oldukça hissedildiği bir yemek kültürü var.

En meşhur lezzet ise çi börek. Tatarlar ‘çi’ kelimesini güzel anlamında kullanırmış. Met helvası da oldukça meşhur. Pişmaniyeyi anımsatan bir tür tatlı.

Adı çelik çomak benzeri bir oyundan geliyormuş. Eskiden bu oyunu büyükler oynar, kaybeden taraf da diğerine helva yapıp ikram edermiş.

İşte benim mutlaka tadılmalı listem:
Fahrettin Usta’da balaban kebabı
Pino’da hamburger
Kırım’da çi börek
Mazlumlar’da trileçe ve keşkül
Karakedi’de boza
Balkan Helvacısı’nda met helva