Son günlerde yine gereksiz bir tartışma ile meşgulüz. Konu “eşdeğer ilaçlar orijinal ilacın yerini tutar mı?”
Bize göre eğer doktorunuz önermişse Sağlık Bakanlığı’nca ruhsatlandırılmış her ilaç aynıdır, güvenle kullanabilirsiniz. Orijinal ilaç ile eşdeğer ilaç arasında hiçbir fark yoktur. Tek fark fiyatlarıdır. Eşdeğer ilaçlar orijinal ilaçlarla aynı etkinliğe sahiptir ama fiyatları daha ucuzdur. Ekonomik kriz ilaç üreticilerini de farklı arayışlara itti. Bunu en güzel tanımlayanlardan biri İsrailli ünlü ilaç firması ?son on yılda bir dünya ilaç devi haline gelmiştir- TEVA’nın Avrupa başkanı ve CEO’su Gerard Van Odijk olmuş. Bay Odijk “Parti bitti, artık şekerleme fiyatına kolesterol düşürücü ilaç satılıyor” demiş. Doğru söylemiş. Orijinal ilaçlar ve genelde ilaç endüstrisindeki fiyat farklılıkları pek çok ülkenin, özellikle bizim gibi gelişmekte olan ülkelerin canını yakıyor. Gerard Van Odijk’in dediğine göre “Kolesterol düşürücü bir referans ilacın eşdeğerinin Avrupa’da 2003 yılında 49 Euro olan fiyatı, 2008’de 0,8 Euro’ya kadar gerilemiş!” Öyle görünüyor ki ilacı pahalı satanlar sadece orijinal ilaç üreticisi firmalar değil. “Jenerik ilaç” veya “eşdeğer ilaç” olarak bilinen ürünleri üretenlerin ilaçlarını fiyatlandırırken pek insaflı davranmadıkları anlaşılıyor.
EŞDEĞER İLAÇ NE DEMEK?
Önce isterseniz bu eşdeğer ilaç kavramını birazcık açalım: Yeni bir ilaç molekülünü üreten firmaya belirli bir süre koruma avantajı sağlanıyor. Bu süre içinde aynı molekül başka firmalar tarafından üretilip satışa sunulamıyor. Referans ilaçlar veya orijinal ilaçlar olarak bilinen bu ilaçlara tanınan koruma süresi bittikten sonra başka firmalar aynı moleküllerin eşdeğerini ilaç olarak üretip satabiliyor. Bu ürünler “biyoeşdeğerlik” garantisi aldıklarında orijinal ürün ile aynı tedavinin sağlandığı da garanti edilmiş oluyor. Burada “biyoeşdeğerlik”, yani “biyolojik olarak aynı olma hali” son derece önemli. Bu kavram “eşdeğer ilacın tıpkı orijinal ilaç gibi aynı miktarda, aynı veya benzer farmasotik formda üretildiğinde, uygulandığı vücut bölgesinden kana geçiş hızı ve miktarının farksız olduğunu” garanti ediyor. Eğer Sağlık Bakanlığı’ndan ruhsatlandırılmış ise çok daha ucuz olan eşdeğer ilaçları kullanmakla orijinal ilacı kullanmak arasında hiçbir fark yoktur. Orijinal ilaç üreticileri türlü bahaneler ileri sürseler de eşdeğer ilaç aslının aynıdır. Aynı sorunları, aynı mekanizmalarla, aynı dozlarda ama daha ucuza çözümlerler.
Ne yapmalı?
Türk halkının ilaç giderleri her yıl katlanarak artıyor. Hızla büyüyen ilaç pazarı (doğal olarak) öncelikle uluslararası ilaç üreticilerinin ilgisini çekiyor. Bu durumu fark eden Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) hekimleri eşdeğer ilaç yazmaya, eczacıları da destek olarak yanına almaya çalışıyor. Yoksa 2000’li yıllara girerken 2 milyar civarında olan, geçtiğimiz yıl neredeyse 8-10 milyar doları bulan ilaç tüketimimiz artmaya devam edecek. Bize göre doktorların da eczacıların da ve ilgili meslek odalarının da (ülkemizin en büyük ilaç ödeyicisi haline gelen) sosyal güvenlik kurumuna (SGK) ve bu paraların ödediği vergilerden karşılandığının farkında bile olmayan hastalara yardımcı olması gerekiyor. Bize göre ilacın eşdeğeri orijinali olmaz! İlaç, ilaçtır. Sağlık Bakanlığı’nda ruhsat verilmiş olan her ilacın tedavi değeri aynıdır. Farklı bir şey söylemek “abesle iştigal” etmekten başka anlam taşımaz! Benim önerim Tabip ve Eczacı Odaları’nın da, Sağlık Bakanlığımızın da eşdeğer ilaç kullanımını teşvik etmesi ve bütün ilaçların fiyatlarını yeniden gözden geçirmesidir. Çünkü Teva İlaç’ın yöneticisinin dediklerine bakılırsa orijinal ilaçların da, eşdeğer ilaçların da fiyatlarında ciddi bir düşme var! Bizden söylemesi?
UZMAN GÖRÜŞÜ Erken doğum: Risk faktörü Gebelik 40 hafta sürer. 37 haftadan önce olan doğumlara erken (preterm) doğum denir. Bazı gebelerde erken doğum riski fazladır, bunları şöyle sıralayabiliriz: Bu gebelikte daha önceden erken doğum kasılmaları olmuşsa Daha önceki bir gebelikte erken doğum kasılmaları veya erken doğum olmuşsa Sigara içilmesi Çoğul gebelikler Amniotik sıvının fazla olması Fetusta bazı anormallikler varsa Rahim ağzında anormallikler varsa Rahimin kendisinde anormallik varsa Bu gebelikte karından bir operasyon geçirilmişse Gebelikte enfeksiyon geçirilmişse (rahim ağzı, idrar yolu enfeksiyonu gibi) Bu gebelikte kanama geçirilmişse Aşırı zayıflık ve gebelikte iyi bakım alınmamışsa Dr. Erhan Cankat