Önleyici savaşın ilk kurbanı

11 Eylül'den sonra Bush Yönetimi'nin dayattığı ‘‘önleyici savaş’’ modelinin ciddi biçimde sorgulanmasına yol açacak.

Terörü önlemek için Irak'a asker gönderen İspanyolların başkentlerinde patlayan bombalar, sadece İspanya'ya değil Avrupa'ya ve daha geniş bir kamuoyuna, ‘‘Biz neyi önlüyoruz?’’ sorusunu sorduruyor.

Siyasi liderliklerin savunmakta zorlanmaya başladıkları bu politikanın, Bush ve Blair'den sonra Aznar'ı da ‘‘şeffaflık’’tan uzaklaşan bir yönetim anlayışına sürüklemesi, işlerin iyi gitmediğini gösteriyor aslında. Bugün olmazsa yarın mutlaka gündeme gelecek bir soru bu.

Ve çözümü sadece ABD'den beklendiği için, hazırlık da yapılmıyor ve olayların ardından sürükleniliyor.

* * *

İSPANYA tarihinin önemli günlerinden geçiyor. Sosyalistlerin büyük bir zaferle iktidara yürüyüşü Irak'taki ittifakı da etkileyecek. Irak Savaşı sırasında ABD ve İngiltere'nin yanı sıra, ittifakın üçüncü önemli kanadını temsil eden İspanya'da meydana gelen bu köklü değişim, koalisyonda ciddi bir çatlağın çıkmasına neden olabilir. Hele seçim kampanyası sırasında Irak'taki askerleri geri çekeceğini vaadeden Sosyalist İşçi Partisi Genel Sekreteri Jose Luis Rodriguez Zapatero'nun sözünü tutması ittifakta nasıl bir sıkıntıya yol açabileceğini tahmin etmek zor değil.

İspanya'da başlayan yeni dönem, ABD ve İngiltere'de de yönetimlerin değişmesine yol açacak domino etkisi yaratabilir.

Ayrıca İspanya'da solun iktidara gelmesi, Avrupa açısından da olumlu bir gelişmedir. Irak Savaşı sırasında Washington'un peşine takılarak Avrupa'nın ortak bir siyaset geliştirmesini engelleyen kanatta yer alan İspanya'nın bundan sonra AB'nin Fransa-Almanya-Belçika ekseninin yanında yer alacağından kimsenin şüphesi olmasın.

* * *

AZNAR, seçimlere adaylığını koymadı. Ancak, Madrid'in yaşadığı terör felaketinden sonra halka gerçekleri açıklamadığı için iyi bir şekilde uğurlanmadı. Partisinin ülke çapındaki binaları önünde önceki gece toplanan binlerce kişinin tencere kapaklarını vurarak protesto ettiği eski Başbakan'ın, ABD destekli uluslararası bir göreve gelmek için aday olmadığı söyleniyordu. İspanya'yı ekonomik açıdan önemli bir noktaya taşıyan sekiz yıllık hükümetin başı olmasına rağmen Aznar, son günlerde şeffaflık ilkesini, halkın bilgilenme hakkını hiçe sayan davranışları nedeniyle itibar kaybına uğradı. Bu yeni görev ihtimalini de olumsuz etkileyebilir.

Terörizme karşı ‘‘önleyici savaş’’ Bush ve Blair'i sarstı ama darbeyi Aznar'a indirdi.