NATO’nun yeni rolü Afganistan ve Irak

NATO liderleri, Afganistan ve Irak ile ilgili önemli kararlara imza atarak, örgütün yeni rolünü somutlaştırırken, Türkiye Zirve’ye katılan bütün liderler tarafından ‘farklı kültürlerin bir arada yaşayabileceğini gösteren bir model’, ‘Müslümanların da demokratik yönetimi başardıklarını gösteren bir örnek’ olarak nitelendi.

Haftalarca süren tartışmalardan sonra NATO Afganistan’da, Kabil ile sınırlı görev alanını ülke çapında genişletme kararı aldı. Afganistan’daki NATO Görev gücü komutanlığı yeniden Türkiye’ye teklif edildi. Daha önce bu öneriyi kabul edebileceği yolunda sinyal veren Ankara’nın yanıtı bu kez daha net oldu. Ancak kararın Meclis’te alınması gerektiği için kesinleşmedi. Bir buçuk yıl önce Afganistan’a gönderilecek gücün sadece Kabil ile sınırlı kalması konusunda yoğun tartışmalar yapıldığı anımsanacak olursa, NATO’nun görev alanını genişletme kararı, ABD Yönetimi’nin öngördüğü formülün sonunda kabul edildiği anlamına geliyor.

IRAK UZLAŞMASI

Bush’un, dün zirvenin ilk günü sabah oturumunda, Irak’ta yetki devrinin gerçekleştiğini açıklaması, zirvede Irak güvenlik kurumlarının eğitimi konusunda karar alınmasını da kolaylaştırdı. Bu karar, NATO’nun Irak’a müdahalesini isteyen ABD’nin beklentilerini karşılamadı. Washington, aylardan beri Irak’ta NATO bayrağının dalgalanmasını istiyor ve bu sayede Amerikan aleyhtarı direnişin yumuşayacağı hesabını yapıyordu. Özellikle Fransa ve Almanya, NATO’nun Irak’ta görev almasına karşı çıktılar. Ancak, zirvede alınan karar, Bağdat Hükümeti’nden yardım çağrısı gelmesi durumunda isteyen ülkelere Bağdat sınırları içinde de faaliyette bulunma olanağı tanıyacak.

İSTANBUL GİRİŞİMİ

Zirvenin en önemli gündem maddelerinden olan İstanbul İşbirliği Girişimi çalışmalarından ise beklenen sonuç çıkmadı. ABD’nin Genişletilmiş Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeler projesinin, güvenlik bacağını oluşturması planlanan bu girişim, NATO’nun Ortadoğu’da isteyen ülkelerle, güvenlik alanlarında ikili işbirliği yapmasını öngörüyor. Ancak bunun için, karşı tarafın da istekli olması ve talepte bulunması gerekiyor.
Yazarın Tüm Yazıları