NATO’nun geleceği paraya bağlı

BAYAN Laura Bush, dün bizim gazetede yayınlanan habere göre, ‘ABD için çok başarılı bir zirveydi biz istediğimizi aldık’ demiş.NATO Zirvesi’nin sonuçlarını değerlendirirken, Washington’dan, hatta Washington kentinin Beyaz Sarayı’ndan bakmak ne derece sağlıklı olabilir ki? Kaldı ki, sırf bu açıdan bakıldığında bile şu an durum pek parlak değil. New York Times Gazetesi’nin yayınladığı kamuoyu yoklaması, Başkan Bush’u destekleyenlerinin oranının yüzde 42 ile en düşük seviyeye ulaştığını gösteriyordu.CNN/Gallup tarafından yapılan araştırmaya göre ise, Amerikalılar Irak’ta yetki devrinin hızlandırılmasını bir ‘başarısızlık’ olarak nitelediler. Her on kişiden altısı bunu ‘yenilgi’ olarak niteledi. ABD Başkanı Bush’un, camili, köprülü, İstanbul Boğazı dekoru ile güçlendirmek istediği mesajının ağırlığını, Kennedy’nin Berlin Duvarı önünde yaptığı konuşmayla karşılaştırabilir miyiz?Boğaz konuşmasından, ‘Ben Berlinliyim’ derinliğinde bir cümlecik kalacak mı tarihe?* * *ZOR bir döneme denk gelen böyle büyük bir toplantının güvenli bir biçimde gerçekleştirilmiş olması, Türkiye’nin örgütlenme kapasitesini göstermesi açısından, yani ‘bizim açımızdan’ olumlu idi.Örgütlenme deyip geçmeyin. Bir gelişmişlik kriteri olarak çok önemli bir özellik bana göre. Ama içerik açısından NATO Zirvesi’ne, birçok konuda ucu ucuna sağlanan uzlaşmalar damgasını vurdu. Şöyle ki: Irak ve NATO. NATO üyesi ülkeler, Irak’ın içinde ya da dışında eğitim sağlayacaklar ama ‘nasıl?’ı daha sonra belirlenecek. Afganistan. Halkı seçimlere hazırlamak için Kabil dışındaki bölgelerde görev yapmak üzere daha fazla asker ve malzeme gönderilecek. Ama ‘Nasıl?’ daha sonra belirlenecek. NATO üyesi ülkeler daha fazla para ve insan katkısında bulunmak zorundalar ama ben pek istekli görmedim etrafta. Terör. Ortak mücadele iradesi tekrarlandı. İstihbarat işbirliği, Rusya ve Ukrayna’nın da katılımıyla Akdeniz ve Karadeniz’de deniz kuvvetlerinin geçişleri izlemesi, kitle imha silahlarına karşı önlemler ele alındı.Ama bunlar nasıl yapılacak? * * *NATO sonuç bildirisinde, ‘Hedeflerimize ulaşabilmek için bunlara uygun olanaklara ihtiyacımız var’ deniyor. Ve üye ülkeler yeteneklerini NATO’nun hizmetine hazır duruma getirmeye çağrılıyor. İşte esas mesele bu. NATO’nun kendisine biçtiği yeni siyasi ve güvenlik rolleri doğru ve gerekli ama bunlar için ‘para’ gerekiyor. Üye ülkeler, savunma reformu yaparken ihtiyaçları kalmayan bazı güçlerden vazgeçip, yerine NATO’ya tahsis edecekleri yeni olanaklar için hazırlık yapmaya davet ediliyor. Herkes fadakarlık konusunda önce yanındakinden bekliyor. Soğuk Savaş NATO’su ile yeni dönem arasındaki farklardan biri de bu.NATO’nun yeni misyonunu başarıyla üstlenebilmesi ve yeni bir rolle hayata devam edebilmesi de üye ülkelerin gönüllü katkılarına, bu iş için ayıracakları paraya bağlı. İstanbul Zirvesi’nin, ABD Başkanı’nın şovu olmaktan daha kalıcı bir değer taşıması, bu soruna ‘zenginlerin öncülüğü ile’ çözüm bulunmasına bağlı.