Kastamonu’nun büyülü ekşisi: Kara çorba

Geçtiğimiz günlerde gerek tarihi gerekse doğal güzellikleri ile ülkemizin en güzel şehirlerinden biri olan Kastamonu’yu ziyaret etme fırsatı buldum. Bu unutulmaz gezide, çok değişik bir ekşi çeşidi ile tanıştım: kızamık ekşisi. Damaklarda uzun süre yer edinen bu özel ekşi sayesinde de bir tür tavuk çorbası olan ‘kara çorba’ ile tanıştım. Kızamık ekşisi, Kastamonu bölgesinde yetişen Barberis Vulgaris yani kızamık bitkisinin meyvelerinden üretiliyor. Tarifinde kullanılan kızamık ekşisi sebebiyle kara bir renge sahip olan bu çorba, çok eski yıllardan beridir düğün, bayram gibi en coşkulu günlerde pişiriliyor. Kara çorbanın bir diğer önemli noktasını da yalnızca köy tavuğu ile pişirilmesi gerektiği oluşturuyor. Tarif ne yazık ki köy tavuğunun dışında başka bir tavuk kabul etmiyor.

Haberin Devamı

Kızamık ekşisinden biraz bahsetmem gerekirse; salkımlar halinde toplanan kızamıklar öncelikle belirli sürelerde haşlanıyor. Haşlanan ve iyice yumuşayan kızamıklar daha sonra ezme ve elekten süzme işlemlerinden geçiriliyor. Bir sonraki aşama ise kızamıktan çıkan suyun koyu bir kıvam alana kadar kaynatılmasından oluşuyor. Arzuya göre istenilen zamanlarda kullanılmak üzere kavanozlanan ekşiler, bölgede ‘Kara çorba ekşisi’ olarak da tanımlanıyor.

Kızamık ekşisinin faydaları da saymakla bitmiyor. Bol miktarda C vitamini içeren bu ekşi, vücudu gribal enfeksiyonlara karşı koruyor. Sindirim sistemi hastalıklarından diyabete kadar birçok önemli rahatsızlığı önlemesiyle bilinen kızamık ekşisinin cilt ve diş sağlığına da ciddi katkıları bulunuyor. Ayrıca hücreleri yenilerken vücut direncini de artırıyor.

Haberin Devamı

Bildiğiniz gibi ekşi aromalar Osmanlı mutfağında oldukça seviliyordu. Öyle ki bu ekşi kültürü günümüz Türk mutfağına kadar uzandı. Ülkemizin bazı yöre halkı yemeklerinde henüz olgunlaşmamış üzüm suyu olan koruk kullanırken, kimi bölgeleri de salatalarında sumak ekşisi ya da nar ekşisini tercih ediyor. Galiba Türk mutfağının ekşisi de saymakla bitmiyor.

Kastamonu’da ilk kez tattığım kara çorbanın lezzetinin damağımı alt üst ettiğini itiraf etmeliyim. Resmen sanattı diyebilirim. O büyülü ekşi tadın uzun süre damağımdan silineceğini sanmıyorum. Tabii bu çorbayı tadabilmek için her fırsatta Kastamonu’ya seyahat etmenin mümkün olamayacağını düşünerek sizin için bu enfes çorbanın tüm detaylarını aldım, hatta mutfağımda denedim. Şimdi de sizi bu özel tarifle baş başa bırakıyorum.

Malzemeler

  • 1 adet büyük köy tavuğu
  • 1 litre su
  • 1 yemek kaşığı kızamık ekşisi
  • 2 yemek kaşığı un
  • 5 diş sarımsak
  • 1 tatlı kaşığı pul biber
  • 1 tatlı kaşığı karabiber
  • 2 tatlı kaşığı tuz

Yapılışı

Köy tavuğunu güzelce yıkayıp büyük bir tencereye alın. Üzerine 1 litre su, sarımsak, tuz ve baharatları ilave ederek güzelce haşlayın.

Piştikten sonra haşlanan tavuğu suyundan çıkarın ve ince ince didikleyin.

Diğer yanda 2 yemek kaşığı unu bir çağ bardağı su ile küçük bir kasede inceltin ve tencerede kalan tavuk suyunu unla bağlayın.

Daha sonra üzerine 1 yemek kaşığı kızamık ekşisi ilave edin. Karıştırarak kaynayıncaya kadar pişirin.

Haberin Devamı

Kaynadıktan sonra doğradığınız tavuk etlerini ekleyin. Tavuğu haşlarken tuz kullandığınız için tuzu kontrol ederek ilave edin.

Kaynadığında ocağın altını kapatıp bir kenara alın. Üzeri için bir tavada tereyağı eritin. Yağ eriyip kızdığında içine pul biber ekleyip kavurun. Karıştırıp çorbanın üzerine ilave edin. Sıcak sıcak servis edin. Afiyet olsun.

 

Yazarın Tüm Yazıları