Ayşegül DOMANİÇ YELÇE
Mehmet Üstündağ
Savaş ÖZBEY
Ekmek nasıl yapılır? Ekşi mayalı ekmek -somun ekmek tarifi ve evde ekmek yapımının püf noktaları
Koronavirüs salgını nedeniyle evlerine kapanan vatandaşlar daha güvenli ve hijyenik olduğu için evde ekmek yapımına başladı. ‘Evde ekmek yapımı, ekşi mayalı ekmek tarifi, ekmek yapımının püf noktaları’ Arama motoru Google’da da en çok araştırılan kelimeler oldu. Türk insanının temel kaynaklarından biri olan ekmek, her evde bulunan malzemelerle kolayca yapılabiliyor. İşte evde ekmek yapımı için bilmeniz gerekenler ve ekmek yapımının püf noktaları...
Tüm dünyayı saran koronavirüsü salgını nedeniyle vatandaşlar zorunlu olmadıkça evden çıkmıyor, hatta büyük bir çoğunluk kendi ekmeklerini kendi yapıyor. Ekmek yapımı mutfağa ilk kez girenlerin dahi yapabileceği kadar kolay, tek gereken şey ekmek yapımının püf noktalarını bilmek ve bu noktalara dikkat etmek. Peki, evde ekmek nasıl yapılır? İşte ekmek yapımıyla ilgili bilmeniz gerekenler…
BASİT EKMEK TARİFİ
500 gram un
3 yemek kaşığı yoğurt
2 su bardağı su
2 çay kaşığı kuru maya
1 çay kaşığı tuz
1 tutam şeker
Nasıl yapılır?
Un, tuz ve şekeri yoğurma kabınızda bir araya getirin.
Yoğurdu suyla karıştırıp içine mayayı ekleyin ve iyice homojenleşene kadar karıştırın.
Bu yoğurtlu suyu azar azar yoğurma kabına ilave edin ve unla iyice yoğurun.
Pürüzsüz hale gelene kadar yoğurduğunuz hamuru üzerine streç filmle kaplayıp bir kenara alın ve 2-3 saat dinlendirin.
Hamur iyice mayalanınca unladığınız tezgahın üzerine alıp her tarafını güzelce unla kaplayın ve bu şekilde 30 dakika daha dinlenmesini sağlayın.
Dinlenen hamuru somun şekline getirip üzerini bir bıçakla çizin.
Varsa dibine fırın kağıdı serilmiş döküm tencereye, yoksa fırın tepsisine yerleştirin.
Bu arada fırını 250 dereceye ayırıp ısıtın. Eğer tepside pişirecekseniz fırının içine ısıya dayanıklı bir kabın içinde su koyun. Bu suyla yaratacağınız buhar ekmeğinizin kabuğunun kurumasını önleyecek.
Ekmeği fırına verin ve 40 dakika kadar kapağını açmadan pişirin. (Süre fırının gücüne göre ve kullanılan una göre değişebilir.)
3 yemek kaşığı yoğurt
2 su bardağı su
2 çay kaşığı kuru maya
1 çay kaşığı tuz
1 tutam şeker
Nasıl yapılır?
Un, tuz ve şekeri yoğurma kabınızda bir araya getirin.
Yoğurdu suyla karıştırıp içine mayayı ekleyin ve iyice homojenleşene kadar karıştırın.
Bu yoğurtlu suyu azar azar yoğurma kabına ilave edin ve unla iyice yoğurun.
Pürüzsüz hale gelene kadar yoğurduğunuz hamuru üzerine streç filmle kaplayıp bir kenara alın ve 2-3 saat dinlendirin.
Hamur iyice mayalanınca unladığınız tezgahın üzerine alıp her tarafını güzelce unla kaplayın ve bu şekilde 30 dakika daha dinlenmesini sağlayın.
Dinlenen hamuru somun şekline getirip üzerini bir bıçakla çizin.
Varsa dibine fırın kağıdı serilmiş döküm tencereye, yoksa fırın tepsisine yerleştirin.
Bu arada fırını 250 dereceye ayırıp ısıtın. Eğer tepside pişirecekseniz fırının içine ısıya dayanıklı bir kabın içinde su koyun. Bu suyla yaratacağınız buhar ekmeğinizin kabuğunun kurumasını önleyecek.
Ekmeği fırına verin ve 40 dakika kadar kapağını açmadan pişirin. (Süre fırının gücüne göre ve kullanılan una göre değişebilir.)
EKŞİ MAYALI EKMEK
Malzemeler:
300 gram buğday unu
100 gram tam buğday unu
100 gram karakılçık unu
150 gram çavdar unu
450 gram su
150 gram ekşi maya
İkinci aşamada eklenmek üzere:
14 gram tuz
3-4 yemek kaşığı su
Yapılışı: Yoğurma kabına su ve ekşi maya konur. Üzerine unlar ilave edilip 5 dakika süreyle yoğrulur. Üzeri kapatılıp oda sıcaklığında 1 saat bekletilir.
14 gram tuz ve 3-4 kaşık su bir bardakta karıştırılarak eritilir ve hamura ilave edilip yoğrulur.
Hamur unlanmış zemine alınır hafifçe yayılıp kitap şeklinde 4'e katlanır.
Üzeri kapatılıp 1 saat buzdolabında bekletilir ve 2. defa katlama yapılır. Tekrar dolaba konur. 4. katlamadan sonra 9 saat buzdolabında soğuk fermantasyona bırakılır. Soğuk fermantasyon glutenin çoğalmasını yavaşlatır.
Dilerseniz oda sıcaklığında pişirme kalıbına alıp 2 katı kabarıncaya kadar mayalandırabilirsiniz.
Ekmek pişirileceği zaman dolaptan çıkarılıp son kez katlama yapılır ve şekillendirme tasına konur. 1.5 veya 2 saat oda sıcaklığına gelmesi beklenir.
Fırın, 230-240 dereceye ayarlanır. Döküm, toprak veya cam bir kap, fırına sürülür. Böylece fırın ısınırken kap da ısıtılır.
Fırın hazır olduğunda mayalanmış olan hamur, ısıtılmış fırın kabına aktarılır. Üzerine kesikler atılıp hızlıca sıcak fırına konur.
230 derecede 15 dakika pişirilir. Sonra 200 dereceye indirilip 10 dakika, en son 170 derecede 15 dakika daha pişirilir ve fırın kabından tepsiye alınıp 10 dakika boyunca içini çekene kadar fırında bırakılır.
Pişen ekmeğin ilk sıcaklığı gittikten sonra soğuyana kadar bir sofra bezi veya temiz mutfak bezine sarılı olarak bekletilir. Ekmeğinizi en az 3-4 saat dinlendirdikten sonra kesebilirsiniz.
300 gram buğday unu
100 gram tam buğday unu
100 gram karakılçık unu
150 gram çavdar unu
450 gram su
150 gram ekşi maya
İkinci aşamada eklenmek üzere:
14 gram tuz
3-4 yemek kaşığı su
Yapılışı: Yoğurma kabına su ve ekşi maya konur. Üzerine unlar ilave edilip 5 dakika süreyle yoğrulur. Üzeri kapatılıp oda sıcaklığında 1 saat bekletilir.
14 gram tuz ve 3-4 kaşık su bir bardakta karıştırılarak eritilir ve hamura ilave edilip yoğrulur.
Hamur unlanmış zemine alınır hafifçe yayılıp kitap şeklinde 4'e katlanır.
Üzeri kapatılıp 1 saat buzdolabında bekletilir ve 2. defa katlama yapılır. Tekrar dolaba konur. 4. katlamadan sonra 9 saat buzdolabında soğuk fermantasyona bırakılır. Soğuk fermantasyon glutenin çoğalmasını yavaşlatır.
Dilerseniz oda sıcaklığında pişirme kalıbına alıp 2 katı kabarıncaya kadar mayalandırabilirsiniz.
Ekmek pişirileceği zaman dolaptan çıkarılıp son kez katlama yapılır ve şekillendirme tasına konur. 1.5 veya 2 saat oda sıcaklığına gelmesi beklenir.
Fırın, 230-240 dereceye ayarlanır. Döküm, toprak veya cam bir kap, fırına sürülür. Böylece fırın ısınırken kap da ısıtılır.
Fırın hazır olduğunda mayalanmış olan hamur, ısıtılmış fırın kabına aktarılır. Üzerine kesikler atılıp hızlıca sıcak fırına konur.
230 derecede 15 dakika pişirilir. Sonra 200 dereceye indirilip 10 dakika, en son 170 derecede 15 dakika daha pişirilir ve fırın kabından tepsiye alınıp 10 dakika boyunca içini çekene kadar fırında bırakılır.
Pişen ekmeğin ilk sıcaklığı gittikten sonra soğuyana kadar bir sofra bezi veya temiz mutfak bezine sarılı olarak bekletilir. Ekmeğinizi en az 3-4 saat dinlendirdikten sonra kesebilirsiniz.
EKMEK YAPIMININ PÜF NOKTALARI
Tarifte ölçüler bardakla, kaşıkla verilmiş olsa bile mutfak tartısı kullanın. Çünkü çalışırken ölçüleri gramı gramına takip etmek hata yapmanızı önler ve ekmeğinizin daha lezzetli olmasını sağlar.
Fırından yeni çıkmış ekmeğin iç sıcaklığı 90-95 derece civarında olmalı. Bu ölçmek için mutfak termometrelerinden faydalanabilirsiniz.
Fırınınızın çok kaliteli olması ya da çok fazla ısınmamasını dert etmeyin. Ekmeğinizi kapaklı bir döküm tencere ya da tavaya yerleştirip fırınlayarak bu sorunu kolayca çözebilirsiniz.Yeni pişmiş bir ekmeğin lezzetini anlamanın en iyi yolu üzerine ince bir katman tereyağı sürüp çok az tuz ekmektir.
Fırından yeni çıkmış ekmeğin iç sıcaklığı 90-95 derece civarında olmalı. Bu ölçmek için mutfak termometrelerinden faydalanabilirsiniz.
Fırınınızın çok kaliteli olması ya da çok fazla ısınmamasını dert etmeyin. Ekmeğinizi kapaklı bir döküm tencere ya da tavaya yerleştirip fırınlayarak bu sorunu kolayca çözebilirsiniz.Yeni pişmiş bir ekmeğin lezzetini anlamanın en iyi yolu üzerine ince bir katman tereyağı sürüp çok az tuz ekmektir.