Bayramiç'in meşhur tahin helvası coğrafi işaret yolunda

Çanakkale’nin Bayramiç ilçesinde 1800’lü yıllara dayanan, Milli Şair Mehmet Akif Ersoy’un çocukluk yıllarında yediği ve hatıratlarında yer alan Bayramiç helvasının tüm dünyaya tanıtılması için Kaymakamlık tarafından Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuru hazırlığı yapılıyor.

Kaz Dağları kuzey yamacında yer alan ve Çanakkale’nin Bayramiç ilçesiyle özdeşleşen tahin helvası için Bayramiç Kaymakamlığı tarafından coğrafi işaret mahreç başvurusu için çalışmalar başladı.

Milli Şair Mehmet Akif Ersoy’un babasının görevi dolayısıyla çocukluk yıllarını geçirdiği Bayramiç’te yediği ve hatıratlarında yer alan Bayramiç tahin helvasının faydaları saymakla bitmiyor.

Tahin helvasının ana maddesinin susam olduğunu ve bunun 100 yıllardır Kaz Dağları bölgesinde üretildiğini belirten Bayramiç İlçe Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Çobanoğlu, “Susam 100 yıllardır ilçemizde yetiştirilen bir üründür. Kaz Dağları’nın coğrafi konumu bakımından bölgemizden ayrı bir tat alıyor" dedi.

Çobanoğlu, "Bu susam, 1400 yıllardan itibaren yani Türklerin Bayramiç’e yerleştiği yıllardan itibaren köylerimizde yetiştirelegelmiştir. Her köyde bu susamla ilgili dibek ve havanlarda ezilerek; yemek, börek ve çöreklerde kullanılmıştır. 1900’lü yıllarda Bayramiç’in ilçe merkezi haline gelmesiyle birlikte bu susam, sanayi sektörüne de yansımıştır. İmalathanelerde bu konuyla ilgili ustalar gelişmiştir. Daha sonra bu tahin helvası durumuna dönüşmüş ve sevilerek tüketilen Bayramiç’e has bir helva konumuna gelmiştir” diye konuştu.

Bayramiç tahin helvasının Mehmet Akif Ersoy’un hatıratlarında da yer aldığını belirten Çobanoğlu, “Milli Şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un Bayramiç’te doğması ve babasının görev yeri olması nedeniyle ilk çocukluk yıllarının Bayramiç’te geçmesi dolayısıyla ilk helvayla Bayramiç’te tanıştığını ve bunun tadını unutamadığını hatıratlarında beyan etmektedir. Günümüzde ise Bayramiç’te tahin helvası sektöründe hizmet veren sanayicilerimiz bu helvayı artık uluslararası konuma dönüştürmüşlerdir. Avrupa Birliği ülkeleri başta olmak üzere, ihracat yapılabilir duruma gelmiştir. Bayramiç Kaymakamlığı olarak, böyle değerli bir ürünü coğrafi mahreç işaretiyle taçlandırmak, bunun süre gelen tarihi yapım değerini ve kalitesini kayıt altına almak için Patent Kurumu’na mahreç başvurusunda bulunuldu” diye konuştu.

Çalışmaların devam ettiğini ve helvayı, İstiklal Marşı’nın yazılışının 100’ncü yılında tüm insanlara armağan etmek istediklerini kaydeden Çobanoğlu, “İlgili çalışmalarımızı yapıyoruz. Ankara Gıda Enstitüsü’ne gerekli numunelerimizi teslim ettik. Konuyla ilgili bütün veriler ortaya dökülecek, tarihi belgeleri de biz topluyoruz. Bu belgelerle birlikte Bayramiç helvasının ismini bütün Türkiye ve dünyaya tanıtacağız. Milli şairimizin çocukluk yıllarında tanıdığı bu helvayı İstiklal Marşı’mızın yazılışının 100’ncü yılı dolayısıyla Bayramiç’e ve bütün insanlarımıza armağan etmek istiyoruz” şeklinde konuştu.

Dedelerinin Avunya bölgesinden Bayramiç’e gelerek helvacılık yapmaya başladığını ve 5 kuşaktır bu mesleği sürdürdüklerini belirten Helvacı Hüsnü Şenol (67), “Bizim helvacılık olayımız Süleyman dededen başlıyor. Süleyman dede, Avunya bölgesinden Bayramiç’e gelerek bu işe başlıyor. Bize kalan belgelerden edindiğimiz bilgiye göre. Daha sonra sırasıyla Hüsnü, Mustafa ve Süleyman Şenol olarak bu işi devam ettiriyor. En arkada ben varım şu anda bu işi yürüten, benim arkamdan da artık kızım Ege bu işi devam ettirecek. Bu işi dedelerimizden nasıl gördüysek, aynı şekilde şu anda da halkımıza sunuyoruz” dedi.

Helvanın ham maddesinin susam ve şekerden oluştuğunu belirten Şenol, “Belli bir işlemlerden geçtikten sonra susamın kabuğunu çıkartıyoruz. Daha sonra onu öğütüyoruz, öğüttüğümüz şey tahin oluyor. Ayrı bir yerde de şeker, limon tuzu ve çöven hazırlanarak ağda oluyor. Bunların ikisini bakır kazanlarda, belli bir sıcaklıkta karıştırarak helva haline getiriyoruz. Baştan hamur gibi olur, sonra sertleşir” diye konuştu.

Şimdilerde babasına yardım eden ve daha sonrasında dede mesleğini devam ettirecek olan Ege Şenol, tahin ve tahin helvasının vücudun bağışıklık sistemine iyi geldiğini söyledi.

Çin’de ortaya çıkan ve tüm dünyayı saran korona virüs (Covid-19) salgınıyla mücadele devam ederken, tüm uzmanlar vücut bağışıklık sisteminin iyi korunmasına dikkat çekiyor. Bağışıklık sistemine iyi gelen etken maddelerden birisinin de tahin olduğunu kaydeden Ege Şenol (29), “Tahin ve tahin helvası besleyiciliği çok yüksek gıda maddeleridir. Günümüz pandemi koşullarında gördük ki, bağışıklık sisteminin güçlü olması gerekiyor. İçerisinde; C ve E vitaminleri var. Kalbe iyi gelen besinler, vücuttaki toksin maddeleri yok eder. Mide ve bağırsak sorunlarına iyi geliyor. Beyne çok iyi geliyor. Yapılan araştırmalarda, çocukluk çağında tahin kullananların beyin ve zeka gelişimine iyi geldiğini biliyoruz. Coğrafi işaret bizim için çok güzel bir şey olacak. Çünkü bu 1800 yıllara dayanan bir gelenek. Ve bunun belgelenip, Bayramiç’e has olma özelliğini alacak olması bizler için çok sevindirici” dedi.