'Yönetmen yalvardı, soyunduk' demişlerdi: O davada karar çıktı: Burada çocuk istismarı yok!
Güncelleme Tarihi:
Takvimler 2017 yılını gösteriyordu. Amerikalı oyuncu Alyssa Milano, sosyal medyada #metoo etiketiyle bir paylaşım yaptı ve sadece meslektaşlarını değil tüm kadınları, uğradıkları tacizleri paylaşmaya çağırdı. Bu durum, aslında bir tesadüf değildi.
DURGUN SUYA ATILAN TAŞ GİBİ
Çünkü Hollywood'un en nüfuzlu yapımcılarından Harvey Weinstein'ın tacizine uğradığını ileri süren ilk kadın yıldızlardan biriydi Milano. Bu çağrının arkası hem de bir çığ gibi büyüyerek geldi.
Alyssa Milano ve Ashley Judd gibi oyuncuların başı çektiği itiraflarda kimlerin isimleri yer almadı ki. Salma Hayek'ten Angelina Jolie'ye, Asia Argento'dan Rose Mc Gowan'a birçok yıldız yaşadıklarını anlattı. Bu ünlü yıldızların hepsi de kariyerlerinin özellikle ilk dönemlerinde Harvey Weinsten'in tacizine uğradıklarını, sektörden silinmemek uğruna o zamana kadar sustuklarını söyledi.
İtiraflar itirafları kovaladı. Weinstein itibarını, servetini ve karısını kaybetti. Kendini demir parmaklıklar arasında buldu. Ama #metoo hareketinin hızı kesilmedi. Yıllar geçtikçe tıpkı durgun bir göle atılan taşın yarattığı etki gibi dalgaları yayıldı ve bugünlere kadar geldi. Sinema sektöründeki birçok kişi geçmişin karanlık sayfalarını tekrar açtı ve ortalık kelimenin tam anlamıyla toz duman oldu.
YARIM ASIR SONRA DAVA AÇTILAR
İşte #metoo hareketinin etkili dalgalarından biri de geçen yılın sonlarında geldi. Hem de bu kez açılan tarih sayfası, yarım asır öncesine aitti.
Sinema tarihinin usta yönetmenlerinden Franco Zeffirelli'nin 1968 yılında çektiği Romeo ve Juliet filminde rol alan, o zamanlar henüz 15 ve 16 yaşlarında olan Olivia Hussey ile Leonard Whiting, sette tacize uğradıkları gerekçesiyle yapımcı şirket Paramount'a karşı dava açtı. Bugün 72 yaşında olan Hussey ile 73 yaşındaki Whiting, gördükleri ruhsal ve fiziksel zarar nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep etti.
ÇOCUK TACİZİ OLMADIĞINA HÜKMETTİ
İşte o dava geçen hafta California Yüksek Mahkemesi'nde görüldü, iki oyuncuyu da şoke eden ve üzen bir karar çıktı. Davaya bakan yargıç Alison Mackenzie, 1968 tarihli Romeo ve Juliet filmindeki çıplak sahnelerin "çocuklara yönelik taciz içermediği" sonucuna vararak, yapımcı şirket Paramount'un davayı düşürme teklifini kabul etti.
Yargıç MacKenzie aynı zamanda iki davacı Hussey ile Whiting'in, filmdeki çıplak sahnelerin 'çocuk istismarı' olduğu iddialarını da reddetti.
55 yıl önce çekilen Romeo ve Juliet filminde rol alan Olivia Hussey ile Leonard Whiting'in, dava açmak için neden bu kadar uzun zaman beklediği sorusuna gelirsek... İki oyuncu, söz konusu davayı #metoo hareketinin etkisiyle sinema sektöründe 18 yaşından küçük oyunculara ayrı bir özen gösterilmesine dair karar uyarınca açtı.
Buna göre, California'daki çocuklara yönelik istismar davalarında zaman aşımı süresi de 2020 yılında eyalet yasasında yapılan bir değişiklikle geçici olarak askıya alındı. Hussey ve Whiting'in davası da bu tür davaların son teslim süreci olan 31 Aralık'tan hemen önce geldi.
Fakat yargıç Alison MacKenzie, iki oyuncunun açtığı davanın, bu değişikliğin koşullarına uymadığını da ileri sürdü. Şimdi Olivia Hussey ile Leonard Whiting'in açtığı davanın geçmişini bir hatırlayalım.
FİLMDE OYNADIKLARINDA 18 YAŞINA BİLE GELMEMİŞLERDİ
Bugün her ikisi de 70'li yaşlarında olan Olivia Hussey ve Leonard Whiting, usta yönetmen Franco Zeffirelli'nin imzasını taşıyan Romeo ve Juliet adlı filmde rol aldıklarında ikisi de 18 yaşına henüz gelmemişti.
İddialarına göre her ikisine de filmde açık sahneler olmadığı söylendi. O zamanlar kariyerlerinin henüz başında gencecik oyuncular olan Hussey ve Whiting, çekimler sırasında ise bunun tam tersi bir durumda karşılaştılar.
Aradan geçen 55 yılın ardından her ikisi de "cinsel tacize uğrayıp üstelik bir de dolandırıldıkları iddiasıyla" Paramount şirketine dava açtı. Hussey ve Whiting, uğradıkları zarar nedeniyle 500 milyon dolar tazminat talep ettiler.
FİLM, İKİ DALDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare'in aynı adlı eserinden esin kaynağını alıyor. Zeffirelli'nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, döneminde birçok dalda Oscar adayı olmuş, en iyi görüntü yönetimi ve en iyi kostüm tasarımı dallarında da heykelciğe değer görülmüştü.
ZİHİNSEL VE FİZİKSEL OLARAK ACI ÇEKTİKLERİNİ İLERİ SÜRDÜLER
Olivia Hussey ve Leonard Whiting'in dava dosyasında yer alan iddialara göre çekimlerden önce kendilerine senaryo gereği çıplak görünecekleri sahnelerde oynamayacakları söylendi. Onlara başta söz verilene göre bu tür sahneler için ten renginde özel kostümler giyeceklerdi.
Fakat ileri sürdüklerine göre yönetmen Franco Zeffirelli, çekimlerin sonlarına doğru,Hussey ve Whiting'e, özel kostüm değil sadece vücut makyajının yapılacağı bir sahne çekilmesi gerektiğini söyledi. Aksi taktirde sahnenin yeteri kadar başarılı olmayacağını belirtti.
Romeo ve Juliet adlı filmde kamera karşısına geçtiklerinde Olivia Hussey 15, Leonard Whiting 16 yaşındaydı. Dava dosyasında bunları hatırlatan iki oyuncu "zihinsel ve fiziksel olarak acı çektiklerin" ve önlerine çıkan diğer iş fırsatlarını kaçırdıklarını ileri sürdü.
'SETTE KORUNUYOR OLMALARI GEREKİRDİ'
Hussey ve Whiting'in menajerleri Tony Morinozzi, her iki oyuncunun de henüz çok genç oldukları bir sırada yönetmen Zeffirelli tarafından yanıltıldıklarını ileri sürdü.
Morinozzi, Variety'ye verdiği demeçte o dönemde iki oyuncuya anlatılanlarla yaşananların çok farklı olduğunu ileri sürdü. Morinozzi "Franco'ya güvendiler. 16 yaşında iki oyuncu olarak, korunmaları gerekirdi" dedi. Menajer, o dönemde #metoo hareketi diye bir şeyin var olmadığını da sözlerine ekledi.
Film uğruna tacize katlandım
USTA BİR SİNEMA VE OPERA YÖNETMENİ
Bu arada birçok unutulmaz filme imzasını atan Franco Zeffirelli'nin 2019 yılında, 96 yaşında hayata veda ettiğini hatırlatalım.
Bu arada birçok unutulmaz filme imzasını atan Franco Zeffirelli'nin 2019 yılında hayata veda ettiğini hatırlatalım. Yıllar sonra taciz davasına konu olan Romeo ve Juliet, Zeffirelli'nin en ünlü yapıtlarından biri. Bunun yanı sıra La Traviata, Hamlet, Elizabeth Taylor'ın rol aldığı Hırçın Kız sayılabilir. Zeffirelli sinemanın yanı sıra çok iyi bir opera yönetmeni olarak da biliniyor.
YÖNETMEN, ÇIPLAK SAHNELER İÇİN YALVARDI İDDİASI
Yeri gelmişken davalık olan Romeo ve Juliet filmiyle ilgili bir başka ayrıntıya da değinelim. Aslında filmdeki çıplak sahneler o dönemde de tartışma yaratmıştı. Özellikle de Olivia Hussey'in 15 yaşında olması. Hatta Hussey'in kendi çıplak sahnelerini perdede görmemesi için galaya katılımının yasaklanması da bir şehir efsanesine dönüştü.
Fakat Hussey ile Whiting'in bazı galalara katıldığı çekilen fotoğraflardan da görülüyor. Filmin tartışmalı sahneleriyle ilgili başka bir iddia daha var. Ona göre de Franco Zeffirelli, çekim takviminin sonlarına doğru iki genç oyuncusuna, sadece vücut makyajıyla yani çıplak olarak kamera karşısına geçmeleri için yalvardı. Bu "yalvarma" kısmının ne kadar doğru olduğu ise bilinmiyor.
'BU YAPTIKLARININ BEDELİNİ BİLEMEYECEK KADAR NAİF ÇOCUKLARDI'
Olivia Hussey ve Leonard Whiting'in avukatı Solomon Gresen, Variety'ye yaptığı açıklamada iki oyuncunun, Film çekildiği sırada "çok genç ve naif çocuklar olduğunu ve bu yaptıklarının kendilerini nasıl etkileyeceğini bilmediklerini" savundu. Gresen'in açıklamasında şu satırlar da yer aldı: " Aniden, beklemedikleri bir şekilde ünlü oldular. Buna ek olarak bu durumla nasıl başa çıkacaklarını da bilmiyorlardı.
FİLM, İKİ DALDA OSCAR KAZANDI: Romeo ve Juliet, William Shakespeare'in aynı adlı eserinden esin kaynağını alıyor. Zeffirelli'nin yönettiği 1968 tarihli bu yorum, döneminde birçok dalda Oscar adayı olmuş, en iyi görüntü yönetimi ve en iyi kostüm tasarımı dallarında da heykelciğe değer görülmüştü.
ZEFFİRELLİ'NİN OĞLU DAVAYA İSYAN ETTİ
Franco Zeffirelli'nin oğlu ve aynı zamanda yönetmenin anısını yaşatmak amacıyla kurulan vakfın da başkanı olan Pippo Zefffirelli, iki oyuncunun bunca yıl suskun kaldıktan sonra bu tür bir iddiayla ortaya çıkmasını ve ardından da dava açılmasını "utanç verici" olarak nitelendirdi.
Pippo Zeffirelli konuyla ilgili olarak yaptığı açıklamada Olivia Hussey'in, tacize uğradığını ileri sürdüğü o filmden sonra da babasıyla çalışmayı sürdürdüğünü ve onun başka filmlerinde de kamera karşısına geçtiğini belirtti.
Hatırlattığı başka bir ayrıntı da diğer davacı Leonard Whiting'in, babası Franco Zeffirelli'nin 2019 yılındaki cenaze törenine katılması oldu.Pippo Zeffirelli, açıklamasında "Filmdeki çıplaklığın pornografik olmadığını zaten babasının da bu tür bir yaklaşıma sıcak bakmadığını hatırlatarak "Babam pornografiye karşı çıktığı için gerici olarak nitelendirilmişti" dedi.
SEVİŞME SAHNELERİ İÇİN 18 YAŞINA GİRMESİNİ BEKLEDİLER
Sinema sektöründe tacizler bitmiyor ama bütün film setleri de Romeo ve Juliet'te olduğu gibi değil kuşkusuz. Bunun en çarpıcı örneklerinden biri de 2009 yılında çekilen The Reader (Okuyucu) adlı filmin çekimleri sırasında yaşandı.
Yönetmenliğini Stephen Daldry'in üstlendiği filmde, senaryo gereği Kate Winslet'ın rol arkadaşı David Kross ile yakınlaştığı sahnelerde oynaması gerekiyordu. Fakat Kross'un 18 yaşına girmesine az bir zaman kalmıştı. Bu sahnelerin çekimi için Kross7un yaşını doldurması beklendi.
