Kafkasya'da rekabet kızışıyor

Şevardnadze'ye karşı girişilen kansız darbe sırasında Rusya'nın başından itibaren devreye girerek olayların kansız biçimde çözümünü sağlamasının hemen ardından ABD Savunma Bakanı Donald Rumsfeld Gürcistan'a gitti.

Buraya kadar her şey normal gözükse de, bu ziyaret olayları yakından izleyenler tarafından ‘‘Washington, Rusya'nın bölgede güç kazanmasından rahatsız’’ diye yorumlandı.

Nitekim Rumsfeld'in, Bağdat'a gitmeden önce Tiflis'ten verdiği mesaj da bu rahatsızlığın somut belirtisi idi.

Rumsfeld, ‘‘Rusya Gürcistan'daki askerlerini artık çekmeli, İstanbul anlaşmasının yükümlülüklerini yerine getirmelidir’’ diyordu.

Moskova, Gürcistan'da yönetimin seçimle işbaşına gelmediği için meşru muhatap olamayacağı bu nedenle anlaşmanın hayata geçmesi için meşru hükümetin bekleneceği yanıtı ile geçiştirdi bu açıklamayı.

Ama dikkatle not etmemiz gereken esas yanıt 5 Aralık'ta Rusya'nın Bakü Büyükelçisi Nikolay Ryabov'dan geldi.

Riyabov, Bakü'de düzenlediği basın toplantısında Hazar Denizi'nin güvenliğinin ona sahili olan ülkeler tarafından korunabileceğini, başka hiçbir güce ‘‘izin verilmeyeceğini’’ söylüyordu.

* * *

KAFKASLARDA yeni bir gelişmenin ip uçlarını görüp bir kenara not edin.

Sovyetler Birliği'nin dağılmasından bu yana Kafasya hep bir rekabet alanı oldu. ABD, Rusya, İran ve Türkiye zaman zaman uzlaşarak, zaman zaman çatışarak bölgeye ilgilerini sürdürdüler ve sürdürüyorlar. Ama bu kez farklı.

Washington, Kakasya'daki askeri varlığını artırmaya karar vermiş gözüküyor.

Bu sonuca varmamın nedeni, sadece Rumsfeld'in Moskova'yı, Gürcistan'daki üslerini kapatmaya davet etmesi değil.

Washington, önümüzdeki yıldan itibaren Hazar bölgesinin güvenliği ile ilgili yeni bir proje başlatıyor.

ABD Avrupa Komutanlığı, Komutan Yardımcısı General Charles Wald geçen ay sonunda Bakü'yü ziyareti sırasında bunu açıklamış, ‘‘Hazar'ın Azerbaycan bölgesinde deniz altı ve üstü bu proje sayesinde kontrol edilebilecek ve elde edilen istihbarat, askeri liderliğe iletilecek’’ demişti.

Azerbaycan'da üs kurma isteği ve İlham Aliyev Yönetimi'nin bu talebe sıcak yaklaştığı duyumlarını da ekleyelim.

Rusya'nın Bakü Büyükelçisi Ryabov'un, üç gün önce yaptığı basın toplantısındaki yanıtını da yine hepsinin altına yazalım.

Kıyısı olan ülkeler, kendi sınırlarının binlerce kilometre ötesindeki bu bölgeye girmeye çalışan Amerika'nın müdahalesine lüzum bırakmadan Hazar'ın güvenliğini sağlayabilirler.

Gürcistan, Ermenistan ve Azerbaycan. Kafkasya , Ortadoğu kadar bize yakın.

Bu bölgeni güvenliği ile ilgili her proje Türkiye'yi de içine alıyor demektir, unutmayın.