Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, kamuda tasarruf için bütçelerin revize edileceğini belirtirken “Önceliğimiz ve birinci hedefimiz, tasarrufu kamu harcamalarında uygulamak, enflasyonu düşürmek ve ekonomiyi rahatlatmaktır” dedi. Erdoğan Irak ziyareti dönüşü uçakta gazetecilerin sorularına özetle şu yanıtları verdi:
#Cumhurbaşkanı ErdoğanKirayı yıllık isteyen ev sahipleri peşin ve aylık ödeme için iki farklı tarife oluşturdu. Hızla artan ‘tarifeli kira modelinde’ 12 ay peşin ödeme ile aylık ödeme arasındaki fiyat farkı yüzde 20’lere ulaştı. Ev sahibi bu yolla hem kirasını garanti altına almak istiyor, hem de toplu parayı mevduat ya da farklı yatırımlarında değerlendiriyor. İndirimi cazip bulan kimi kiracılar peşin ödemeyi kabul ediyor, bütçesi sınırlı olanlar ise bitmek bilmeyen talepler nedeniyle her geçen gün daha da zorlanıyor.
#Kiralık EvSon yıllarda milyonlarca kişinin ortak sorunu hızla artan ve artık çoğu maaşı aşan kira bedelleri oldu. Yeni kiraya çıkacaklar bütçesine göre seçenek bulamazken, kiracılar ev sahiplerinin zam baskısıyla mücadele etmek zorunda kaldı. Yaşanan kira krizi nedeniyle geçen yıl yasal düzenlemeye gidildi ve kira artışına bir yıl süreyle yüzde 25 zam sınırı getirildi. Uygulamanın sona ermesine sayılı günler kala Adalet Bakanı Yılmaz Tunç sürecinin uzatılacağını açıkladı. Peki yeni dönemde ev sahibi ve kiracıların yasal hakları neler? İşte 5 soruda merak edilenler...
#Ev SahibiBursa'da, Suat Eken, mülk sahibinin istediği fahiş zammı reddedip, 4 bin 700 lira olan kirasını, yaptığı yasal zamla 7 bin 450 lira olarak mülk sahibinin banka hesabına gönderdi. Mülk sahibi, kirayı 2 ay boyunca 22 kuruş eksik yatıran Eken hakkında dava açıp, tahliye kararı aldırdı. Eken, "Benim bugün burayı taşımam, 700- 800 bin veya 1 milyon liraya yakın maliyet oluşturacak. Peki ne için, 22 kuruş için. Yazık, ben buna üzülüyorum" dedi.
#BursaBursa'da, Suat Eken, mülk sahibinin istediği fahiş zammı reddedip, 4 bin 700 lira olan kirasını, yaptığı yasal zamla 7 bin 450 lira olarak mülk sahibinin banka hesabına gönderdi. Mülk sahibi, kirayı 2 ay boyunca 22 kuruş eksik yatıran Eken hakkında dava açıp, tahliye kararı aldırdı. Eken, "Benim bugün burayı taşımam, 700- 800 bin veya 1 milyon liraya yakın maliyet oluşturacak. Peki ne için, 22 kuruş için. Yazık, ben buna üzülüyorum" dedi.
#BursaMilyonlarca kişi deprem bölgesindeki vatandaşların yaralarını sarmak için canla başla çalışırken, ne yazık ki bu acı üzerinden para kazanmak isteyenler de boş durmuyor. Başka illere göç eden mağdurların konut talebini gören fırsatçılar ev ve kira fiyatında yüzde 300’e varan artış yaptı. Emlak odaları ve sektör temsilcileri fahiş artış yapanlara aracılık etmeme kararı aldı. Tespit edilen artışlar da ihbar ediliyor.
#Depremİstanbul’daki lüks bir sitenin müdürünün maaşının 75 bin TL’yi bulması sosyal medyada yankı buldu. Site sakinlerinin itirazına rağmen yönetim zammı onayladı. Böylece aidatlar da 7 bin TL’ye ulaştı. Hürriyet’e konuşan site sakinleri isyanda: “Oturanlar zengin nasıl olsa, öderler diyorlar. Ama bu kadarı da haksızlık!”
#İstanbulİstanbul Laleli'de dükkan sahibi M.Ş.'nin, kiracısını çıkarabilmek için delikler açtığı tavandan müşterileri kaçırmak için sarımsaklı su, yağ ve çamaşır suyu döktüğü iddia edildi. 2018 yılından bu yana kiracı olan Guiaunai Roustamova, "Kirayı 112 bin liraya yükseltmek istedi, kirada uzlaşamadık. Mağazanın tavanında delikler açtı. Sarımsaklı su, yağ ve çamaşır suyu dökmeye başladı. Bu nedenle mağazada hasar oluştu, kıyafetler kullanılamaz hale geldi. Aşağı yukarı 100 bin liralık zararım var" dedi.
#İSTANBULİşyerlerine yapılacak kira artışı yüzde 72’yi aşarak zirveyi gördü. Kimi mal sahipleri ise yüzde 200’ün üzerinde zam talep ediyor. “Esnaf kira sorununa çözüm bekliyor” diyen TESK Başkanı Bendevi Palandöken, “Konutta olduğu gibi işyerinde de kira artışına bir süreliğine zam sınırı getirelim. Bu yüzde 25 değil, yüzde 30 da olabilir. Aksi takdirde esnaf bu yükü kaldıramaz” şeklinde konuştu.
#İş YeriBütçesine uygun ev bulmakta zorlanan vatandaşlar, bir de kefil şartına takıldı. Kiralık ev ilanlarında ‘kefilsiz ev verilmez’ ‘memur kefil zorunlu’ gibi şartlar artış gösterdi. Ev sahipleri düzenli kira alamama endişesi ile bu yola başvururken, kiralık ev arayanlar bitmek bilmeyen şartlardan dertli. Kira sözleşmesine kefil istenmesinde yasal bir engel olmadığını belirten uzmanlar, küçük detayların büyük mağduriyetler yaratacağı konusunda uyarıda bulunuyor.
#Kiralık Ev5 büyük ilde yapılan araştırmaya göre İstanbul ve Antalya’da ortalama kira bedeli 10 bin lirayı aştı. Ankara’da 5 bin lirayı geçen ortalama kira, İzmir’de 7 bin liraya, Bursa’da 4 bin liraya ulaştı. İlçe bazında 28 bin lirayı aşan rakamla en yüksek ortalamaya sahip İstanbul’da, kiranın 5 bin liranın altına düştüğü sadece 2 ilçe var.
#KiraEv sahipleri, düzenli ödenmez endişesiyle kirayı yıllık istemeye başladı. Geçmişte yabancıya yönelik bu talebin artık tüm piyasaya yayıldığını belirten emlakçılar, “Mülk sahibi fiyatların ne kadar arttığını biliyor, kirayı tahsil edememekten çekiniyor. ‘Yerli yabancı fark etmez yıllık ödeme almadan evi vermem’ diyorlar. Zaten bütçesine uygun ev bulamayan vatandaş bu şartı duyunca mecburen geri dönüyor. Genelde yabancılar kiralıyor” dedi.
#Ev SahibiRusya-Ukrayna savaşı nedeniyle artan talep sonrası kiralara fahiş zam yapan ev sahipleri şimdi adliyenin yolunu tutmaya başladı. ‘Piyasanın üzerinde kiralama yapmışız’ diyen yabancılar ödeme yapmıyor ya da indirim istiyor. Kimi de kira borcunu ödemeden ülkesine dönüyor. Alanya ve Manavgat’ta çok sayıda mağdur olduğunu belirten sektör temsilcileri, “Kira balonu fena patladı” diyor.
#RusyaEv sahibi kiracı anlaşmazlıkları büyüyor. Fahiş zam talebini kabul etmeyen ve evi tahliye eden kiracılar depozito almakta zorlanıyor. Kimi zaman da eve ciddi zarar verdiği için mülk sahipleri zor durumda kalıyor. Peki hangi durumda depozito iade edilir, hangi durumda kesinti olur? İşte 10 soruda depozito hakkında bilinmesi gerekenler...
#KiraBursa’da yönetimin aidatlara yüzde 140 zam yapması nedeniyle eylem yapan site sakinleriyle birlikte röportaj veren ve tepki gösteren engelli site sakini; site yöneticisi tarafından hastanelik edildi. Talihsiz adamın elmacık kemiği ve burnu çok yerden kırıldı.
#BursaBursa’da yönetimin aidatlara yüzde 140 zam yapması nedeniyle eylem yapan site sakinleriyle birlikte röportaj veren ve tepki gösteren engelli site sakini; site yöneticisi tarafından hastanelik edildi. Talihsiz adamın elmacık kemiği ve burnu çok yerden kırıldı.
#BursaKonut kira artışına yüzde 25 sınır getiren düzenleme TBMM’de kabul edildi. Ancak işyeri kira artışı kapsam dışında tutuldu. Son 2 yıldır pandemi nedeniyle zor günler geçiren esnafın bir de fahiş zam yükü ile mücadele ettiğini söyleyen TESK Başkanı Bendevi Palandöken, işyeri kira artışı için de sınırlama gelmesi çağrısı yaptı.
#TESKÜlke genelinde milyonlarca vatandaşın gündeminde kira sorunu var. Yeni ev arayan vatandaş bütçesine uygun seçenek bulamazken, mevcut kiracılar da fahiş zam talepleriyle karşı karşıya kalıyor. Kira bedellerinin hızla artmasını fırsata çeviren kimi ev sahipleri yasal oranın üzerinde zam talep ediyor ya da evi daha yüksek fiyatla başkasına kiraya vermek için haksız tahliye istiyor. Kira piyasasında yaşanan bu sorunların çözümü için yeni bir düzenleme yapılacağı açıklamıştı. Dün TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilen düzenlemeyle, kira artışlarına bir yıllığına sınırlama getirildi. 1 Temmuz 2023 tarihine kadar, sözleşme yenileme ayında ev sahipleri en çok yüzde 25 zam yapabilecek. Peki bu düzenleme tüketicileri ve piyasayı nasıl etkileyecek?
#TBMM