Uzmanlar yorumladı: Bu kadar büyük olması beklenmiyordu
Güncelleme Tarihi:
Türkiye’nin 10 ilini vuran, binlerce can alan depremi Hürriyet’e değerlendiren uzmanlar, peş peşe meydana gelen iki büyük depremin sık karşılaşılan bir olay olmadığını ve Türkiye’de ilk kez meydana geldiğini söyledi. Depremin bu kadar büyük beklenmediğini de ifade eden uzmanlar, bölgede yeni depremlere karşı dikkatli olunması gerektiğini bildirdi.
* Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Özmen: “Deprem bu bölgede bekleniyordu ama bu kadar büyük olması beklenmiyordu. Bu bölge, uzun yıllar deprem olmaması nedeniyle biliminsanları tarafından ‘sismik boşluk’ olarak gösteriliyor ve deprem olma olasılığının da yüksek olduğu dile getiriliyordu. Aynı bölgede yaklaşık 9 saat sonra 7’nin üzerinde ikinci depremin olması da şaşırtıcı. Bu aslında Türkiye’de ve o bölgede bir ilk. 9 saat arayla iki büyük depremin meydana gelmiş olması çok çok ender rastlanacak bir olay. Doğu Anadolu Fayı’nın yılda kayma hızı 9 milimetre. Yani bu kayma hızına bağlı olarak yerkabuğunda gerilim birikiyor ve sabah meydana gelen depremin tetiklemesiyle de ve bölgede gerilimin birikmesine bağlı olarak da 2’nci büyük deprem başka bir fay hattında gerçeklemiş oldu.”
* Bilim Akademisi Üyesi Prof. Dr. Ziyadin Çakır: “Bu bölgedeki hareketlilik devam ediyor çünkü halen büyük çapta artçılar oluşuyor. O bölgedeki yerkabuğu çok büyük bir şiddette sarsıldı, hareket etti, yani yer yerinden oynadı burada. Dolayısıyla bunun dengelenmesi zaman alacak. Büyük bir deprem olabilir. Çünkü bölgede büyük deprem potansiyeline sahip faylar bulunmakta. Dolayısıyla tehlike halen var maalesef.”
* Bilim Akademisi Üyesi Yer Bilimci Prof. Dr. Namık Çağatay: “Burada üç levha birleşiyor. Arap levhasının kuzeye doğru olan hareketi, Anadolu fayını sıkıştırarak batıya doğru hareket ettiriyor. Dolayısıyla Anadolu levhası yaklaşık 3 metre batıya doğru kaymış durumda. Bu orta Anadolu’da küçük faylarda bazı depremler oluşturabilir ama bunun etkisi Kuzey Anadolu Fayı’nda olmaz diye düşünüyorum. Çünkü oraya varıncaya kadar bu biriken stres kendi içerisinde dağılacaktır. 4 civarında küçük depremlere neden olabilir. Bu Hatay’ın güneyinde olabilir belki ama başka yerde olacağını düşünmüyorum. Stres daha çok oraya yüklenmiş gibi gözüküyor. O yüzden orada olabilir. Analizlerini yapmak gerekiyor.”
Bağış sahtekarlarına dikkat* Bilim Akademisi Üyesi Yerbilimci Prof. Dr. Cahit Helvacı: “Mevcut depremin artçıları olabilir. Ama apayrı bir deprem olması da mümkündür. Deprem, Türkiye’nin her tarafında olabilir. Kuzey Anadolu Fayı Erzincan’dan başladı ve kırıla kırıla Körfez’e kadar geldi. Ama şimdi onun güneye giden Doğu Anadolu fay sistemi Muş Karlıova’dan Hatay’a iniyor. Kırılmadık yerler var. Hatay ve Kahramanmaraş beklenen yerlerdi. Şu anda bu sistemin oturması lazım. Stres birikimi var. Bu yerler tespit edilirse, buralarda deprem olabilir. İncelemeden, bilimsel araştırma yapmadan bu yerleri söylemek doğru değil. Güneyde halen kırılmamış yerler var. Hepsi kırılsaydı çok daha şiddetli deprem olabilirdi.”
Artçılar aylarca sürebilir
* İTÜ Maden Fakültesi Jeoloji ve Endüstri Mühendisliği emekli öğretim üyesi Prof. Dr. Yücel Yılmaz: “Bu denli büyük bir depremin artçıları günler değil, aylar sürer. Bu azalarak sönümlenir. Şiddeti giderek azalır. Dolayısıyla yeni depremler değil, artçı depremlerin olması mümkündür. Zaten her saat bir deprem oluyor. Çok önemli noktayı söyleyeceğim. İstanbul depremi geliyor. Ama ne zaman olacağını kimse bilmiyor. Türkiye’nin gücü bu depremi süreç içinde kaldırır. Ama bu büyüklükteki İstanbul depremini Türkiye zor kaldırır. Hazırlığımızı şimdiden yapmazsak çok aydınlık bir gelecek yok.”
Demiryolu S çizmiş